filmandtheater 56ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

56ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Οκτ 24, 2015 Κινηματογράφος 0

ΑΝΟΙΧΤΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ KAI ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ

6 – 15 Νοεμβρίου 2015

Οι Ανοιχτοί Ορίζοντες και οι Ειδικές Προβολές του 56^ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης ανακαλύπτουν και αναδεικνύουν το σήμερα και το αύριο του παγκόσμιου ανεξάρτητου κινηματογράφου. Καταξιωμένοι σκηνοθέτες και πολλά υποσχόμενοι νέοι δημιουργοί, δίνουν το στίγμα ενός πρωτοποριακού σινεμά, τολμηρού, ανήσυχου που προσκαλεί τους θεατές σε σαγηνευτικές κινηματογραφικές διαδρομές.

Στις Ειδικές Προβολές θα προβληθούν οι νέες πολυαναμενόμενες ταινίες των Αλεξάντρ Σοκούροφ, Απιτσατπόνγκ Βιρασεττάκουν, Τζαφάρ Παναχί, Κορνέλιου Πορουμπόιου, Χιροκάζου Κόρε-Έντα, Ναόμι Καουάσε και Λάζλο Νέμες.

Ο ΠΑΛΙΟΣ ΓΝΩΡΙΜΟΣ

Η ταινία «Francofonia» του ρώσου auteur Aleksandr Sokurov -ένα ιδιόμορφο μείγμα μυθοπλασίας, ντοκιμαντέρ και video art- αφηγείται μια αληθινή, αξιοθαύμαστη ιστορία: τη συνεργασία του διευθυντή του Μουσείου του Λούβρου Ζακ Ζοζάρ και του γερμανού αξιωματικού Φραντς Γκραφ Βολφ-Μέτερνιχ κατά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, με στόχο τη διάσωση των θησαυρών του μουσείου από τους ναζί.

Το εξαιρετικό ντεμπούτο κάνει η ταινία «Ο γιος του Σαούλ», του πρωτοεμφανιζόμενου ούγγρου σκηνοθέτη Laszlo Nemes, τιμήθηκε στο τελευταίο Φεστιβάλ Κανών με το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής και το Βραβείο Fipresci. Η ταινία αποτυπώνει όλη τη φρίκη του ολοκαυτώματος, με ήρωα έναν εβραίο κρατούμενο, που εξαναγκάζεται από τους ναζί να εξολοθρεύει τους ανθρώπους που συρρέουν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Είναι η επίσημη υποψηφιότητα της Ουγγαρίας για το Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας.

Έναν αποκαλυπτικό καθρέφτη της καταπιεστικής ιρανικής κοινωνίας αποτελεί η νέα δουλειά του Jafar Panahi «Taxi», Χρυσή Άρκτος και βραβείο Fipresci στο Φεστιβάλ Βερολίνου, όπου ο ιρανός σκηνοθέτης –ο οποίος εξακολουθεί να τελεί υπό περιορισμό στη χώρα του- κάθεται στο τιμόνι ενός ταξί και μέσα από τις αφηγήσεις των επιβατών του καταγράφει τη σύγχρονη πραγματικότητα στο Ιράν.

Η νέα ταινία του Apichatpong Weerasethakul, με τίτλο «Cemetery of splendor», είναι μια αλληγορική, ονειρική ιστορία, στο γνώριμο, σουρεαλιστικό ύφος του δημιουργού, που διαδραματίζεται σε μια κλινική για στρατιώτες οι οποίοι βυθίζονται σε κώμα εξαιτίας μιας μυστηριώδους ασθένειας.

Στην ταινία «The treasure» (Βραβείο Ένα Κάποιο Βλέμμα, Φεστιβάλ Κανών) ο ρουμάνος σκηνοθέτης Corneliu Porumboiu εστιάζει σε ένα διαφορετικό κυνήγι θησαυρού, στο οποίο συναντιούνται οι προσωπικές ιστορίες των χαρακτήρων με την ιστορία της Ρουμανίας.

ΛΥΡΙΚΗ ΜΑΤΙΑ

Από την άλλη, το ευαίσθητο οικογενειακό δράμα «Our little sister», του Hirokazu Koreeda διαθέτει έντονο άρωμα γυναίκας, με πρωταγωνίστριες τρεις αδελφές που καλωσορίζουν στο σπίτι τους την μικρότερη θετή αδελφή τους.

Ανθρωποκεντρική είναι και το «An», της Naomi Kawase, το οποίο αποτυπώνει αλήθειες για το νόημα της ζωής, εστιάζοντας με λυρική ματιά σε δυο μοναχικούς ανθρώπους οι πορείες των οποίων διασταυρώνονται.

Γνωστοί κι αγαπημένοι ηθοποιοί πρωταγωνιστούν σε ταινίες της ενότητας Ανοιχτοί Ορίζοντες.

Οι Gael Garcia Bernal και Denis Lavant εμφανίζονται στην τρίπτυχη ταινία «Eva doesn’t sleep», του Pablo Aguero με θέμα την 25ετή οδύσσεια της εξαφανισμένης σωρού της Εύα Περόν, η οποία έγινε «μήλο της έριδος» για πολιτικές σκοπιμότητες.

Στο χαμηλών τόνων δράμα «Louder than bombs», του Joachim Trier (Όσλο, 31 Αυγούστου), τα αρσενικά μέλη μιας δυσλειτουγικής οικογένειας συναντιούνται ξανά, τρία χρόνια μετά το θάνατο της συζύγου/μητέρας τους. Στους κεντρικούς ρόλους συναντάμε τους Isabelle Huppert, Gabriel Byrne, Jesse Eisenberg και David Strathairn.

Ο Tim Roth παραδίδει μια εξαιρετική ερμηνεία στο «Chronic», του Michel Franco («Μετά τη Λουτσία»), το οποίο καταπιάνεται με επώδυνα ζητήματα, με κεντρικό ήρωα έναν νοσηλευτή που αναλαμβάνει ασθενείς σε τελικό στάδιο.

Οι Alexander Skarsgard και Kristen Wiig πρωταγωνιστούν στο πνευματώδες «The diary of a teenage girl» της Marcelle Heller (βραβείο Generation 14plus στο Φεστιβάλ Βερολίνου), με οδηγό μια έφηβη κοπέλα που βιώνει τη σεξουαλική της αφύπνιση με το σύντροφο της μητέρας της.

Η ΖΩΗ ΣΤΟ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ

Ο Reda Kateb και η Leila Bekhti, συναντιούνται ξανά στην οθόνη στο ασπρόμαυρο «Astragal» (Γαλλία) της Brigitte Sy, που βασίζεται στην αληθινή, σύντομη και περιπετειώδη ζωή της συγγραφέως Αλμπερτίν Σαραζέν. Απ’το αναμορφωτήριο, στη φυλακή, στην πορνεία, αλλά και στον μεγάλο της έρωτα Ζουλιέν, που την ενέπνευσε να γράψει το πιο γνωστό της βιβλίο Astragal.

Μια από τις πιο χαρισματικές νέες αμερικανίδες ηθοποιούς, η Elisabeth Moss, πρωταγωνιστεί στο «Queen of earth» (ΗΠΑ) του Alex Ross Perry, το οποίο εξερευνά τα όρια της λογικής, της ψυχικής υγείας και της φιλίας, μέσα από δυο γυναίκες που περνούν μια εβδομάδα αποκλεισμένες σε ένα εξοχικό σπίτι.

Ο αγαπημένος του ανεξάρτητου αμερικανικού κινηματογράφου Jason Schwartzman πρωταγωνιστεί στη γλυκόπικρη κωμωδία «7 chinese brothers» του Bob Byington στο ρόλο ενός άνδρα που προσπαθεί να αποτινάξει από πάνω του τη «σφραγίδα» του αποτυχημένου, αλλάζοντας ζωή και συνήθειες.

Ταινίες που έχουν ξεχωρίσει στο ανεξάρτητο κύκλωμα και έχουν τιμηθεί με βραβεία, θα προβληθούν επίσης στην ενότητα Ανοιχτοί Ορίζοντες:

Με ήρωες τρεις έφηβους φίλους που αποχαιρετούν την εποχή της αθωότητάς τους, το «Me and earl and the dying girl», του Alfonso Gomez-Rejon (Μεγάλο Βραβείο Επιτροπής και Βραβείο Κοινού για δραματική ταινία στο Φεστιβάλ Σάντανς) αναμιγνύει έξυπνα την κωμωδία με το δράμα, ανατέμνοντας τη νεανική ψυχή.

Εμπνευσμένο από προσωπικά βιώματα του σκηνοθέτη Trey Edward Shults, το δυνατό δράμα «Krisha» (Μεγάλο Βραβείο Επιτροπής και βραβείο Κοινού στο Φεστιβάλ SXSW) θέτει στο προσκήνιο την ομώνυμη ηρωίδα, το μαύρο πρόβατο της οικογένειάς της, η οποία επιστρέφει στους δικούς της, ωστόσο η συγχώρεση και η εξιλέωση μοιάζουν μίλια μακριά.

Τιμημένη εξ ημισείας με Αργυρή Άρκτο στο Φεστιβάλ Βερολίνου (μοιράστηκε το βραβείο με το «Aferim!» του Radu Jude) η ταινία «Body» της Malgorzata Szumowska είναι μια ρεαλιστική, ποιητική –κι ενίοτε με κωμική χροιά- μελέτη για το ανθρώπινο σώμα, με οδηγούς έναν ιατροδικαστή, την ανορεξική κόρη του και μια φυσιοθεραπεύτρια που ζουν στη σύγχρονη Πολωνία.

Από την άλλη, ο Αργεντινός Santiago Mitre («El estudiante»), υπογράφει το φιλμ «Paulina» (Μεγάλο Βραβείο στο τμήμα Εβδομάδα Κριτικής και βραβείο Fipresci στο Φεστιβάλ Κανών). Η ταινία αποτυπώνει την τραγωδία μιας γυναίκας που πέφτει θύμα ομαδικού βιασμού, ένα τραγικό περιστατικό που θα την φέρει αντιμέτωπη με προσωπικές επιλογές, την οικογένειά της, αλλά και το σύστημα δικαιοσύνης.

ΤΟ ΣΥΜΒΟΛΟ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ

Εθνογραφικό δοκίμιο, μια σκληρή ιστορία ενηλικίωσης και ταυτόχρονα ένα σχόλιο για τον δυτικό πολιτισμό, η ταινία «Ixcanul» του πρωτομφανιζόμενου Jayro Bustarmante απέσπασε το βραβείο Άλφρεντ Μπάουερ στο πρόσφατο Φεστιβάλ Βερολίνου. Στη σκιά ενός ηφαιστείου και υπό την υπνωτιστική μυρωδιά μιας φυτείας καπνού, η ταινία πατά πάνω στις παραδόσεις ενός αρχαίου πολιτισμού και καταγράφει την ιστορία μιας νεαρής ιθαγενούς των Μάγια που συμβολίζει τη γυναίκα ανεξαρτήτως φυλής. Είναι η επίσημη υποψηφιότητα της Γουατεμάλας για το Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας.

Στο φεστιβάλ θα προβληθεί και μια απ’ τις πιο πολυσυζητημένες ταινίες -σε τρία μέρη- του πρόσφατου Φεστιβάλ Κανών. Το «Arabian nights» του πορτογάλου Miguel Gomez, είναι ένα φιλόδοξο εγχείρημα χωρισμένο σε τρεις ταινίες που με αφετηρία τις Χίλιες και μια νύχτες απεικονίζει την σύγχρονη κοινωνική κατάσταση στην Πορτογαλία και ιδιαίτερα την οικονομική κρίση και τις επιπτώσεις της. Το 2^ο μέρος του «Arabian nights» είναι η επίσημη υποψηφιότητα της Πορτογαλίας για το Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας.

Το «Let them come» του Salem Brahimi (Γαλλία, Αλγερία), φιλμ που προκάλεσε αίσθηση στο πρόσφατο φεστιβάλ του Τορόντο, με φόντο την Αλγερία του ’90, είναι μια βαθιά ανθρώπινη ταινία σε ένα τοπίο θρησκευτικού φανατισμού, παράνοιας και βαρβαρότητας. Η αντίσταση, η αλληλεγγύη, αλλά και η ελπίδα εναλλάσσονται στις ζωές των ηρώων καθώς προσπαθούν να επιβιώσουν από την φρικιαστική βία.

Η ταινία «Neon bull» (Βραζιλία) του Gabriel Mascaro, που απέσπασε το βραβείο Orizzonti στο 72^ο Φεστιβάλ Βενετίας, με όχημα τον κόσμο του ροντέο, παρουσιάζει άγνωστες εικόνες, αισθησιακές, γεμάτες ζωή και όνειρα. Μια άλλη εικόνα της Βραζιλίας μέσα από ήρωες που δε χάνουν την αισιοδοξία τους και την ελπίδα τους για κάτι καλύτερο.

ΕΙΚΟΝΕΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ

Ελληνικό ενδιαφέρον έχει το γεμάτο σασπένς «One breath» του Christian Zulbert, μια ταινία γυρισμένη στην Φρανκφούρτη και την Αθήνα, η οποία πραγματεύεται το ταξικό και οικονομικό χάσμα μεταξύ πλούσιου Βορρά και φτωχού Νότου. Ηρωίδα είναι μια νεαρή ελληνίδα που αναζητά καλύτερη τύχη στη Γερμανία, όμως εμπλέκεται σε μια περιπέτεια με αβέβαιο τέλος. Στην ταινία πρωταγωνιστούν οι Χαρά Μάτα Γιαννάτου, Αποστόλης Τότσικας, Ακύλλας Καραζήσης, κ.ά.

Μια καθηλωτική ιστορία μετανάστευσης αφηγείται η ταινία «Rising voices» των Benedicte Lienard και Mary Jimenez (Βέλγιο). Πρόσφυγες από χώρες της Μέσης Ανατολής καταφθάνουν στη Δύση και διεκδικούν άσυλο καταφεύγοντας στην ύστατη λύση: την απεργία πείνας. Η ταινία που θα πραγματοποιήσει διεθνή πρεμιέρα στο φεστιβάλ, θίγει ένα κρίσιμο επίκαιρο ζήτημα και αναδεικνύει οριακές ανθρώπινες καταστάσεις, συγκρούσεις, την εκμετάλλευση και τις δυναμικές που αναπτύσσονται σε ακραίες συνθήκες.

ΡΕΥΜΑΤΑ

Η ενότητα Ρεύματα των Ανοιχτών Οριζόντων παρουσιάζει ταινίες που αφηγούνται γνώριμες ιστορίες με ριζοσπαστικό τρόπο. Ανάμεσά τους, το «Hopefuls» του Ives Rosenfeld, με πρωταγωνιστή ένα νεαρό, φιλόδοξο ποδοσφαιριστή που βρίσκεται αντιμέτωπος με κρίσιμα διλήμματα, το «Lost and beautiful», του Pietro Marcello, που με πειραματική διάθεση και ποιητική ματιά αφηγείται ένα σύγχρονο παραμύθι με φανταστικά στοιχεία, καθώς και το «Where there is shade», του Nathan Nickolovitch, με ήρωα έναν γάλλο παρενδυτικό που βλέπει τη ζωή του να αλλάζει στους δρόμους της σύγχρονης Καμπότζης.

Γιάννης Φραγκούλης

Επιστροφή στο εισαγωγικό σημείωμα και στα διάφορα άρθρα εδώ