ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΛΕΣΧΗ SOLARIS-ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΕΣ ΝΥΧΤΕΣ ΚΩΜΩΔΙΑΣ Α ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ

Μάι 17, 2014 Κινηματογράφος 0

ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΕΣ

ΝΥΧΤΕΣ ΚΩΜΩΔΙΑΣ

Με κωμωδία καλωσορίζουμε την άνοιξη και το καλοκαίρι. Η Κινηματογραφική Λέσχη Solaris, πάντα στο Café Bazaar, Παπαμάρκου 34, πίσω από την πλατεία Άθωνος, στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, στρέφει την προσοχή της στην κωμωδία, με ξένες και ελληνικές ταινίες. Μας δίνετε έτσι η ευκαιρία να μιλήσουμε για αυτό το παρεξηγημένο είδος του κινηματογράφου, την κωμωδία, ουσιαστικά για το κωμικό και τις διαστάσεις που παίρνει στην παγκόσμια δραματουργία.

Από τις 20 Μαΐου μέχρι τις 8 Ιουλίου 2014, κάθε Τρίτη στις 9.00 μμ, θα προβάλλονται ταινίες που θα μας χαρίσουν το ανατρεπτικό γέλιο τους, τη σάτιρά τους, θα μα δείξουν τις προεκτάσεις του κωμικού, την πολιτική, την κοινωνική κριτική, την ψυχολογία. Συνολικά οκτώ ταινίες, δύο από τις οποίες είναι ελληνικές, θα μας διασκεδάσουν και θα μας ψυχαγωγήσουν, θα μιλήσουν, δηλαδή, στην ψυχή μας για αυτά τα ψυχικά τοπία που έχουμε διαβεί ή πιθανόν θα διασχίσουμε.

Ξεκινάμε με ένα διάσημο ψευταρά, τον Πινόκιο, Τρίτη 20 Μαΐου 2014. Εδώ ο Ρομπέρτο Μπενίνι σκηνοθετεί και παίζει. Η ταινία «Πινόκιο» («Pinocchio»), 2002, βασίζεται στο μύθο του μικρού παιδιού που του αρέσει να ψεύδεται, ο Μπενίνι, με τον τρόπο του, μας δείχνει το δρόμο σε μια υποκειμενική πραγματικότητα όπου η ευχαρίστηση δεν κυριαρχεί. Το γέλιο επικρατεί και ανατρέπει. Ο μύθος αναδομείται, έχοντας όλα τα δομικά στοιχεία τους παραμυθιού και προσαρμόζεται στα δεδομένα μας. Συμπεριφορές, η αξία της αγάπης, ο σεβασμός, η ανθρωπιά, όλα αυτά σε αυτή την ταινία μιλούν για τη ζωή μας, σα μια όμορφη παραβολή, έτσι όπως ο Μπενίνι ξέρει να αναδομεί το πραγματικό μέσα από το φανταστικό. Η ταινία έχει βραβευτεί με το βραβείο David di Donatello, αλλά και από το Εθνικό Συνδικάτο Ιταλών Δημοσιογράφων του Κινηματογράφου, όπως και με το βραβείο Razzie.

Τη σειρά της παίρνει μια από τις εντολές, μιλάμε για την κλοπή, στην οποία αναφέρεται η ταινία του Μάριο Μονιτσέλι, Τρίτη 27 Μαΐου 2014. «Ο κλέψας του κλέψαντος» («I soliti ignoti»), 1958, μιλά για μια συμμορία μικροαπατεώνων που δρα στα λαϊκά περίχωρα της Ρώμης. Προετοιμάζονται για ένα μεγάλο κόλπο, θέλουν να ληστέψουν ένα ενεχυροδανειστήριο. Είναι όμως τόσο γκαφατζήδες που, τελικά, φεύγουν με μοναδική λεία μία κατσαρόλα με μακαρονάδα. Με το ένα πόδι στο νεορεαλισμό και το άλλο στη σάτιρα, αυτή η ταινία μας μιλά για μια Ιταλία που προσπαθεί να σταθεί στα πόδια της. Η τιμιότητα είναι ένα ζητούμενο, όμως η φτώχια αναγκάζει τους ανθρώπους να καταφύγουν σε άλλα μέσα για να βρουν τα προς το ζην. Τα λούμπεν στοιχεία ζουν σχεδόν στον ίδιο χώρο με τη μικρομεσαία τάξη. Οι διάλογοι μας βάζουν σε αυτό τον κόσμο, στην απελπισία και στην άνιση κατανομή του πλούτου. Η κωμωδία λειτουργεί σαν καθαγιασμός από τα δεινά, ο πολιτικός της λόγος είναι πολύ δυνατός.

Η πολιτική κωμωδία είναι, στην Ελλάδα, ένα εγχείρημα αποκλειστικά και μόνο του Θόδωρου Μαραγκού. Την Τρίτη 3 Ιουνίου 2014 προβάλλεται η ταινία του «Από πού πάνε για τη χαβούζα» (1978), με πρωταγωνιστή το Θανάση Βέγγο. Ένας ευσυνείδητος οδηγός βυτιοφόρου, ο Θανάσης Παπαθανάσης, εργάζεται σκληρά για να σπουδάσει ιατρική η αδελφή του Αφροδίτη. Πιστεύει πως έτσι θα την αποκαταστήσει, και μετά θα μπορέσει κι αυτός να πάρει επιτέλους την Ελένη, την οποία αγαπά χρόνια όπως και ο αδελφός της Ελένης, ο Μανώλης, με τη σειρά του θα μπορέσει να πάρει τη δικιά του αγαπημένη. Οι προσπάθειές του όμως αποβαίνουν μάταιες καθώς βρίσκεται διαρκώς αντιμέτωπος μ’ένα διεφθαρμένο αστικό καθεστώς και μια πολιτική κατάσταση που είναι πηγή για όλες τις κακοδαιμονίες προσωπικές, κοινωνικές και εθνικές.

Θα πάμε στο ποδόσφαιρο με την καταπληκτική κωμωδία «Horse feathers» (1932), όπου πρωταγωνιστούν οι αδελφοί Μάρξ, την Τρίτη 10 Ιουνίου 2014. Εδώ έχουμε και τους τέσσερις αδελφούς, Γκρούτσο, Τσίκο, Χάρπο και Ζέπο, που βρίσκονται στο κέντρο αυτής της δημιουργίας. Πολλές από τις ατάκες τους έχουν παρθεί από τη θεατρική κωμωδία των Μάρξ, «Fun in hi skule». Εδώ έχουμε έναν αγώνα ποδοσφαίρου ανάμεσα σε δύο κολέγια, στο Νταρβίν και στο Χάξλεϊ. Τα αδέλφια Μαρξ καλούνται να βοηθήσουν την ομάδα του Χάξλεϊ να νικήσει. Παριστάνουν τους σπουδαστές, προσπαθούν να κάνουν ότι το καλύτερο, στο τέλος όμως φέρνουν το χάος. Μια χαοτική κωμωδία που ακολουθεί τη μαρξιστική δημιουργία άλλου τύπου -όπως άρεσε να λογοπαίζουν με τη συνωνυμία τους με το Μαρξ- που ξεκινά από κάτι συγκεκριμένο για να φτάσει στο χαοτικό, μια όψη της κοινωνίας που μένει σε εμάς αόρατη.

Στην Αμερική θα μας φέρει ο Γούντι Άλεν. Την Τρίτη 17 Ιουνίου 2014 η ταινία του «Μανχάταν» («Manhattan»), 1979. Ο Ισαάκ Ντέιβις είναι ένας χωρισμένος σεναριογράφος τηλεοπτικών σώου, ζει στο Μανχάταν και είναι μάλλον δυσαρεστημένος με τη δουλειά του. Η πρώην γυναίκα του τον εγκατέλειψε για να ζήσει με μια άλλη γυναίκα και γράφει ένα βιβλίο για τη σχέση της με τον Ισαάκ. Εκείνος βγαίνει ραντεβού με μια δεκαεφτάχρονη μαθήτρια του λυκείου, την Τρέισι, που είναι ερωτευμένη μαζί του, όμως εκείνου δεν του αρέσει. Όταν συναντά τη Μαίρη Ουίλκι, την ερωμένη του καλύτερού του φίλου, του Γιέιλ, που είναι παντρεμένος με την Έμιλι, την ερωτεύεται. Χωρίζει με την Τρέισι και αρχίζει μια σχέση με τη Μαίρη, αυτή η απόφαση θα επηρεάσει τις ζωές όλων. Ένα σκιαγράφημα της αμερικάνικης ζωής από έναν σατιρικό που ψυχολογεί με το δικό του τρόπο.

Στρατιωτική εποχή, η ταινία «Το βαλς των ταυρομάχων» («Waltz of the toreadors»), 1962, μας μεταφέρει στο τέλος του πολέμου, την Τρίτη 24 Ιουνίου 2014. Εδώ έχουμε τη μεταφορά του θεατρικού έργου του Ζαν Ανούιγ. Ο Πίτερ Σέλερς παίζει ένα συνταξιούχο στρατηγό του βρετανικού στρατού που είναι επίδοξος γυναικοκατακτητής, λες και θέλει να εμπλουτίσει τη συλλογή του, να βάλει ένα ακόμα διαμάντι στο στέμμα του. Έχουμε μια φιλοσοφική φάρσα, όπως την έγραψε ο Ανούιγ, κάτι το πολύ διαφορετικό από αυτά που είχε παίξει ο Βρετανός ηθοποιός. Το τρελό χιούμορ και το παλαβό περιβάλλον δημιουργούν μια αλλόκοτη ταινία που σατιρίζει τα ήθη του ανθρώπου, λειτουργώντας διαχρονικά.

Με μια κομεντί, ελληνική αυτή φορά, μπαίνουμε στον Ιούλιο. Τη Τρίτη 1^η Ιουλίου 2014 θα δούμε την πρώτη ταινία μεγάλου μήκους του Δήμου Αβδελιώδη, «Το δέντρο που πληγώναμε» (1986). Στη Χίο, ένα καλοκαίρι, δύο δεκάχρονα αγόρια θα περάσουν τις καλοκαιρινές διακοπές. Το ανέμελο παιχνίδι, τα καλοκαιρινά μπάνια στη θάλασσα και ο απρόσμενος εφηβικός έρωτας για τον έναν από τους δύο θα είναι η ιστορία που μας διηγείται η ταινία. Πίσω από αυτή υπάρχει η χιώτικη κοινωνία που αναπαριστάται με γλαφυρό τρόπο. Σκηνές της ενέπνευσαν τον Τζουζέπε Τορνατόρε για το «Σινεμά Παράδεισος».

Τελειώνουμε την Τρίτη 8 Ιουλίου 2014 με το Λουί ντε Φινές. Ο «Φαντομάς» («Fantomas»), 1964, είναι σαφέστατα βασισμένη στο ήρωα των φυλλαδίων της γαλλικής λογοτεχνίας, μια φιγούρα της φαντασιακής αφήγησης. Εδώ ο δημοσιογράφος Φαντόρ κατασκευάζει μια συνέντευξη με το μυστηριακό Φαντομάς. Ο Φαντομάς νευριάζει και απαιτεί από το δημοσιογράφο να πει την αλήθεια. Όσο αυτός δεν το κάνει, τότε κλέβει την όψη του και έτσι κλέβει κοσμήματα. Ο Επιθεωρητής Ζούβ συλλαμβάνει το δημοσιογράφο, πιστεύοντας ότι είναι ο Φαντομάς, αλλά το επόμενο χτύπημα του Φαντομά του μαθαίνει ότι έκανε λάθος, αφού ο Φαντομάς, αυτή τη φορά έχει κλέψει τη δική του όψη. Το καταπληκτικό παίξιμο του ντε Φινές, οι φιγούρες του, η νευρωτική προσωπικότητά του, κάνουν την περιπέτεια κωμωδία, διατηρώντας το νεύρο της αστυνομικής καταδίωξης, με σκηνές καταπληκτικές στον ουρανό του Παρισιού.

Γιάννης Φραγκούλης

Πινόκιο

Ο κλέψας του κλέψαντος