ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2014 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ

Μαρ 15, 2014 Κινηματογράφος 0

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ

Επίκαιρα κοινωνικά ζητήματα, σύγχρονες εικόνες της κρίσης, διαδρομές στην Ιστορία και τη μνήμη, η πολιτική στο μικροσκόπιο, αλλά και έμφαση στην καλλιτεχνική δημιουργία και σε πορτρέτα ξεχωριστών ανθρώπων, είναι οι θεματικές που κυριαρχούν στα ελληνικά ντοκιμαντέρ τα οποία συμμετέχουν στο 16^ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης-Εικόνες του 21^ου αιώνα (14-23 Μαρτίου 2014). Συνολικά 60 ελληνικά ντοκιμαντέρ, τόσο στο διεθνές πρόγραμμα, όσο και στο ελληνικό πανόραμα, συνθέτουν ένα γοητευτικό μωσαϊκό της ανθρώπινης πραγματικότητας και προσκαλούν το κοινό να το ανακαλύψει.

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Το ντοκιμαντέρ «Η νονά», του Στέλιου Κούλογλου, ανιχνεύει τη διαδρομή της καγκελάριου Άνγκελα Μέρκελ, ενώ η ταινία «Στο νήμα», των Έμιλυς Γιαννούκου και Αλέξανδρου Παπανικολάου, ακολουθεί τον Αλέξη Τσίπρα κατά την προεκλογική περίοδο. Στο «Καιρός για ήρωες», της Καλλιόπης Λεγάκη και του Άγγελου Κοβότσου, ο Ροβήρος Μανθούλης αποκαλύπτει τον έλληνα δημοσιογράφο Ηλία Δημητρακόπουλο, άνθρωπο-κλειδί στο σκάνδαλο Watergate. Το «128 Κερατέα: μια πραγματική ιστορία», των Γρηγόρη Οικονομίδη και Βάιου Σύρρου, καταγράφει το οδοιπορικό της εξέγερσης των κατοίκων της Κερατέας ενάντια στη δημιουργία ΧΥΤΑ στην περιοχή, ενώ το «ΣΤαγώνες», της Νέλλης Ψαρρού εστιάζει στην υπόθεση της ιδιωτικοποίησης του νερού στη Θεσσαλονίκη. Τέλος, στο «Yusef’s song», του Κώστα Πλιάκου, με οδηγό έναν ράπερ, παρακολουθούμε τη ζωή στη Λιβύη μετά την πτώση του καθεστώτος του Καντάφι.

ΚΡΙΣΗ

Ο Γιώργος Αυγερόπουλος καταγράφει τα γεγονότα που ακολούθησαν μετά το κλείσιμο της ΕΡΤ, στο ντοκιμαντέρ του «Το χαμένο σήμα της δημοκρατίας». Μια πιο αισιόδοξη προσέγγιση της κρίσης αποτυπώνουν τα ντοκιμαντέρ «Ο άλλος άνθρωπος», του Στάθη Γαλαζούλα, «Κοινωνικό Ωδείο/Notes», της Θέκλας Μαλάμου και της Αλεξάνδρας Σαλίμπα, «Gr. work in progress», της Έλενας Ζερβοπούλου και «Point of no return», της Αλκμήνης Μπούρα. Η Κατερίνα Πατρώνη παρουσιάζει εναλλακτικές μορφές καλλιτεχνικής δημιουργίας στο «Η τέχνη της κρίσης, η περίπτωση του θεάτρου». Καθημερινές ιστορίες ανθρώπων που ζουν στη σημερινή Ελλάδα αναδεικνύονται μέσα από τα ντοκιμαντέρ «Στο φαρμακείο», της Μύρνας Τσάπα και «Polka in Athens», της Κατερίνας-Μάρθας Κλαρκ.

ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

Τα δικαιώματα των γυναικών βρίσκονται στο επίκεντρο τριών ελληνικών ντοκιμαντέρ: Το «Παίζοντας με τη φωτιά», της Αννέτας Παπαθανασίου, φέρνει στο φως τη βαρβαρότητα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες ηθοποιοί στο Αφγανιστάν, το «Kismet», της Νίνας Μαρίας Πασχαλίδου αποκαλύπτει την απρόσμενη επίδραση που έχουν τα τούρκικα σίριαλ στη γυναικεία χειραφέτηση στις αραβικές χώρες, ενώ το «Bref», της Χριστίνας Πιτούλη ερευνά το θέμα της κλειτοριδεκτομής μέσω μαρτυριών από την αφρικανική κοινότητα στην Ισπανία.

ΑΝΘΡΩΠΙΝΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Εικόνες της μετανάστευσης δίνουν οι ταινίες «Ηλιόσποροι», του Αντώνη Τολάκη, με επίκεντρο παιδιά μετανάστες στο κέντρο της Αθήνας, και «Τα όνειρα της δημοκρατίας», του Μορτέζα Τζαφαρί, με ήρωες μια ομάδα ιρανών μεταναστών στη Θεσσαλονίκη.

Η περιβαλλοντική συνείδηση αποτελεί τον κεντρικό άξονα στα ντοκιμαντέρ «Χρυσό δάσος», του Στρατή Βογιατζή, για το ορυχείο χρυσού στις Σκουριές Χαλκιδικής και «Αλυκές», των Ήρας Ντίκα και Γιώργου Σαβόγλου για την παραγωγή αλατιού σε μια αλυκή στη Βόρειο Ελλάδα.

To ντοκιμαντέρ «Relentless», του Δημήτρη Στατήρη, αποκαλύπτει το συνταρακτικό πορτρέτο ενός μποξέρ που μεγάλωσε σε ένα ζοφερό περιβάλλον στα περίχωρα του Μιλάνου. Σαν από αστυνομικό μυθιστόρημα, το «Lost in the Bewilderness», της Αλεξάνδρα Άνθονι αφηγείται μια υπόθεση γονικής απαγωγής και των συνταρακτικών συνεπειών της. Την απίστευτη ιστορία ενός Έλληνα που κατατάχθηκε στη Λεγεώνα των Ξένων, πολέμησε στο Βιετνάμ, άλλαξε στρατόπεδο και κατέληξε εθνικός ήρωας των Βιετκόνγκ ξετυλίγει το ντοκιμαντέρ «Βιετ Κώστας. Υπηκοότης: ακαθόριστος», του Γιάννη Τριτσιμπίδα. Έναν πολυμήχανο, ασυμβίβαστο άνθρωπο που δεν το ‘βαλε ποτέ κάτω παρουσιάζει το «Λούης-επτά φορές να πέφτεις, οκτώ να σηκώνεσαι», του Γιώργου Ζέρβα, ενώ στο «Βόη ένας αγώνας τυφλών», της Ελένης Χρυσομάλλη, πρωταγωνιστεί η αποφασιστικότητα μιας ομάδας τυφλών που παίζουν ποδόσφαιρο.

ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ

Συναισθηματικά φορτισμένο, το ντοκιμαντέρ «Καλάβρυτα-άνθρωποι και σκιές», του Ηλία Γιαννακάκη, παραθέτει μαρτυρίες ανθρώπων που έζησαν τη σφαγή των Καλαβρύτων. Κινηματογραφικό ενδιαφέρον έχει το ντοκιμαντέρ «Στοργή στο λαό», του Βασίλη Δούβλη, το οποίο φέρνει στο φως λογοκριμένα καρέ ταινιών που προβλήθηκαν στη διάρκεια της χούντας. Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος και ο Παντελής Βούλγαρης μοιράζονται μεταξύ άλλων τις δικές τους εμπειρίες. Η ιστορία του πρώτου ηλεκτρικού αυτοκινήτου πόλης που παράχθηκε από τον Γουλανδρή στη Σύρο περνά μέσα από το «Ανάμεσα σε δυο νησιά», του Μιχάλη Σταυρόπουλου, ενώ τα «Γιάννενα του στοχασμού και των θρύλων», των Πάνου Κυπαρρίση και Φάνη Δούσκου καταγράφουν την ιστορική και καλλιτεχνική διαδρομή της πόλης.

Ο αγώνας και οι αγωνίες των νέων ηθοποιών ξεδιπλώνονται στο ντοκιμαντέρ «Ηθοποιοί: ημερολόγιο σπουδής», του Δημήτρη Κουτσιαμπασάκου, ενώ στη «Μήδεια… Κρείσσων των εμών βουλευμάτων», ο Νίκος Γραμματικός στοχάζεται πάνω στο μύθο της Μήδειας. Καλλιτεχνικές αναζητήσεις, καθημερινές ανθρώπινες ιστορίες, εικόνες της κρίσης θέατρο και διάδραση κυριαρχούν στα ντοκιμαντέρ «Should I stay or should I go?» («Να μείνω ή να φύγω;»), του Μενέλαου Καραμαγγιώλη, «Δεύτερο τέλος», του Νίκου Λυγγούρη, «Dokime», του Γιώργου Κραββαρίτη, «Οδοιπορικό στους Δελφούς», της Αποστολίας Παπαϊωάννου και «Σχετικά με το τέλος του κόσμου», του Γιάννη Μισσουρίδη.

Στα χνάρια του Τζέιμς Τζόις κινείται η Βουβούλα Σκούρα στο «The Red Bank. James Joyce: Τα τετράδια του, των ελληνικών», ένας ηθοποιός από την «Αναπαράσταση» του Θόδωρου Αγγελόπουλου θυμάται στη «Θηλειά», του Βασίλη Λουλέ, ένα εικαστικό χωριό στήνεται με την καθοδήγηση του γλύπτη Θ. Παπαγιάννη στο «Θεόδωρος Παπαγιάννης: επιστροφή στο Ελληνικό», του Παναγιώτη Κράββαρη, ενώ στο «Unplugged», ο Τζώρτζης Γρηγοράκης μας ταξιδεύει στο μουσικό φεστιβάλ του Zermatt των Άλπεων.

ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΑ ΠΟΡΤΡΕΤΑ-ΕΛΛΑΔΑ

Το πορτρέτο του διακεκριμένου Έλληνα ζωγράφου Π. Τέτση σκιαγραφεί το ντοκιμαντέρ «Παναγιώτης Τέτσης-Παίζοντας με τα χρώματα», του Γιάννη Βαμβακά, η Αιμιλία Μηλού ακολουθεί στην καθημερινότητά του τον ζωγράφο Άντη Ιωαννίδη στο «Να ταΐσω τους μέρμυγκες», το «ΑΡΙΚΑ.Α», του Μένιου Καραγιάννη παρουσιάζει την ιδιαίτερη προσωπικότητα του ζωγράφου Δημήτρη Ανδριανόπουλου, ενώ το «Η φαντασμαγορία της ήττας», της Αναστασίας Χριστοφορίδου συστήνει τον εικαστικό καλλιτέχνη Γιώργο Τζινούδη από τη Θεσσαλονίκη. Διαφορετικές προσωπικότητες από όλα τα φάσματα της τέχνης αναδεικνύονται στα ντοκιμαντέρ: «Οπτική γωνία: Mythogenesis», του Νίκου Πανουτσόπουλου, «Οπτική γωνία: Το χρώμα του», Σταύρου Ψυλλάκη, «Genevieve Clancy, στιγμές ζωής», της Ηρώς Σιαφλιάκη, «Ακριβέ μας Νίκο», του Αλέξη Κλεάνθους, «Κρίτων ο ακροβάτης», του Γρηγόρη Βανταρινού, «Stairway to Titika», του Παύλου Κοσμίδη και «Το κενό. Η μουσική περίπτωση της Κατερίνας Πετράκου», του Δημήτρη Παπούλια.

Ξεχωριστές εικόνες της Ελλάδας απαθανατίζουν πολλά από τα ντοκιμαντέρ του 16^ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Ένα πανηγύρι με διονυσιακά στοιχεία -«Τα δολάρια του αγίου», της Αύρας Γεωργίου -, το πρώτο ροκ μπαρ στο Βόλο –«10.000 νύχτες», του Κώστα Ανέστη-, η ιστορία των θερινών κινηματογράφων -«2013 θερινά σινεμά στην Αθήνα», της Μαγδαληνής Ρεμούνδου-, η καθημερινότητα ενός πρωταθλητή μποξ στην Ελλάδα –«Μποξέρ», του Γιώργου Παντελεάκη-, γνωστές προσωπικότητες του εξωτερικού (Βικτόρια Χίσλοπ, Ρος Ντέιλι κ.ά.) που ζουν στην Κρήτη –«Cretativity», του Μανώλη Κριτσωτάκη-, πορτρέτα ανθρώπων που ζουν στην Πάτμο –«Η ζωή στη χώρα των συνόρων», των Μπάμπη Τσούτσα, Αγκάθα Νταρλάση, Ελένης Λαμπροπούλου, Γιάννη Νικολάου, Μιχαήλ Αρμάν Πογκοσιάν -, καθημερινά στιγμιότυπα στην Ανάφη –«Μια αναπνοή στο Αιγαίο», του Αποστόλη Ασημακόπουλου-, και το προσκύνημα στην Τήνο –«Paradise», της Λίας Τσάλτα.

Οι παράλληλες εκδηλώσεις του 16^ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση – Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, στο πλαίσιο του ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας 2007-2013.

Γιάννης Ιωαννίδης