ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Α ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Μαρ 13, 2014 Κινηματογράφος 0

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ

είναι το ζητούμενο

Πριν από 16 χρόνια ξεκίνησε δειλά-δειλά το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Από την αρχή κιόλας το ζήτημα ήταν αν αυτό το Φεστιβάλ θα κερδίσει το κοινό του, αυτό το οντολογικό ζήτημα που ταλανίζει όλους όσους οργανώνουν μια φεστιβαλική εκδήλωση, πόσο μάλλον ένα φεστιβάλ. Από τις πρώτες μέρες κιόλας αυτό το ερώτημα είχα απαντηθεί: το κοινό άρχισε να γεμίζει τις αίθουσες, φάνηκε ότι το ντοκιμαντέρ, τουλάχιστον σε μια φεστιβαλική ατμόσφαιρα, έχει το κοινό του, ένα κοινό που δεν έχει να κάνει με την τηλεοπτική θέαση.

Ξέραμε, παρόλα αυτά, ότι εγγύηση για την επιτυχία αυτού του Φεστιβάλ ήταν ο διευθυντής του. Ο Δημήτρης Εϊπίδης άφησε μια πετυχημένη διοργάνωση του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, τους Νέους Ορίζοντες, όλοι ξέραμε ότι θέλει να κάνει κάτι αντίστοιχο σε αυτό το νέο Φεστιβάλ, στην ίδια πόλη, με ένα διαφορετικό θέμα και με μια περιορισμένη θεματική. Βέβαια, όλοι όσοι ερευνούμε το κινηματογραφικό ντοκιμαντέρ ξέρουμε ότι το αφηγηματικό του πεδίο είναι τεράστιο. Γνωρίζαμε, λοιπόν, ότι άνοιγε ένα παράθυρο για να δούμε αυτό το πεδίο που έχει να κάνει με το ντοκουμέντο και που, σε πολλές περιπτώσεις, μπαίνει, λίγο ή περισσότερο, στο χώρο της μυθοπλασίας. Εν δυνάμει, μια διοργάνωση που μας ενδιέφερε πολύ.

Θα μπορούσαμε να πούμε ότι το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης συμπλήρωνε το πεδίο του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και η υπογραφή ενός ανθρώπου που τότε ξεκινούσε από την αθώα αγάπη του για τον κινηματογράφο ήταν ένα μεγάλο ζητούμενο. Όσοι ασχολιόμαστε με το ντοκιμαντέρ είχαμε επισκεφθεί και άλλα φεστιβάλ στην Ελλάδα, το Μεσογειακό Φεστιβάλ στη Σάμο, το Κινηματογράφος και Πραγματικότητα, στην Αθήνα, όπου είχαμε την ευκαιρία να σπουδάσουμε το ντοκιμαντέρ, άρα τα στάνταρ που είχαμε βάλει ήταν υψηλά.

Από την πρώτη διοργάνωση η ευχαρίστηση ήταν ένα γεγονός. Ίσως μας θύμιζε το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης: πολλές ταινίες, αρκετές αίθουσες, διαφορετικά ενδιαφέροντα, η αέναη βόλτα από την πλατεία Αριστοτέλους στο λιμάνι και το αντίστροφο. Αυτό που είχε σημασία, από την αρχή, ήταν ότι η όλη διοργάνωση είχε χωριστεί σε διαφορετικές θεματικές, έτσι ώστε ήταν αδύνατον να μη βρει κάποιος κάτι που να τον ενδιαφέρει. Το δεύτερο θέμα ήταν ότι σε αυτό το Φεστιβάλ συνυπήρχαν ταινίες maninstream και πειραματικές, κλασικά ντοκιμαντέρ και δραματοποιημένα, πολλές ματιές που φτιάχνουν αυτό το παζλ που συνθέτει την εικόνα του ντοκιμαντέρ, παγκοσμίως.

Αυτό που δεν υπήρχε και δεν υπάρχει σε αυτό το Φεστιβάλ είναι η εκπαιδευτική δραστηριότητα. Το κοινό δεν εκπαιδεύεται σε μια νέα ματιά, απλά προτείνεται σε αυτό κάτι το καινούργιο, το οποίο όμως δεν ερευνάται έτσι όπως θα έπρεπε. Είναι η ευκαιρία ένα μεγάλο φεστιβάλ στην Ελλάδα να εκπαιδεύσει το κοινό του, να μάθει να δέχεται και να ερευνά μια νέα φόρμα, να διαμορφώνει μια άποψη και, τελικά, να θέλει να δει μια «φεστιβαλική» ταινία μετά τη λήξη του Φεστιβάλ, σε μια «εμπορική» αίθουσα. Κάτι που είναι το ζητούμενο και για το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Ακόμη σε αυτό το Φεστιβάλ υπάρχει ένα μείγμα από τηλεοπτικές και κινηματογραφικές δουλειές που, αφού δεν διακρίνονται μεταξύ τους, δεν τονίζονται οι διαφορές τους, μπερδεύουν το θεατή.

Το 2014 είναι η χρονιά που το 16^ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή. Ποιος θα είναι ο νέος διευθυντής του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης; Ποια θα είναι η πολιτική και ο χαρακτήρας αυτού του Φεστιβάλ; Πως θα συνεχιστεί η διαδρομή αυτού του θεσμού και πως θα βρει ξανά την ανοδική του πορεία; Πολλά ερωτήματα για ένα θεσμό που τον έχουν κάνει να γεράσει, στην πρόωρη γήρανση που έχουν συμβάλλει όλοι οι διευθυντές του λίγο ή πολύ.

Γιάννης Φραγκούλης