43ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΤΑΙΝΙΩΝ ΜΙΚΡΟΥ ΜΗΚΟΥΣ ΔΡΑΜΑΣ: ΕΒΔΟΜΗ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ

Οκτ 17, 2020 Κινηματογράφος 0

43^ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΤΑΙΝΙΩΝ ΜΙΚΡΟΥ ΜΗΚΟΥΣ ΔΡΑΜΑΣ

20-26 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2020

ΕΒΔΟΜΗ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ

γράφει ο Γιάννης Φραγκούλης

Ταινίες που μας εντυπωσίασαν, που μας ενόχλησαν δημιουργικά, που μας διασκέδασαν και που μας άφησαν αδιάφορους είδαμε και σας αναφέρουμε σε αυτή την έβδομή μας ανταπόκριση από το Φεστιβάλ Δράμας. Από την Ελλάδα και από άλλες χώρες, αυτά τα κινηματογραφικά έργα μας δείχνουν την ομορφιά του κινηματογράφου και τη μεγάλη του σημασία.

Η ταινία «Virago», 15΄, μυθοπλασία, Εσθονία, έγχρωμη,  είναι μία κωμωδία της Kerli Kirch Schneider, η οποία έχει γράψει και το σενάριο της ταινίας. Η σκηνοθέτης έρχεται από τη θεατρική σκηνή, αλλά εδώ δε χρησιμοποιεί τους κώδικες του θεάτρου. Η ταινία αναφέρεται σε μία κατάρα που αφορά στους άντρες, στο χωριό Βιράγκο, επειδή αυτοί, κατά τη διάρκεια του πολέμου, κατέφυγαν στο δάσος, όπου και  πέθαναν όλοι. Από τότε όταν ένας άντρας γίνεται 40 ετών πρόκειται να πεθάνει. Αυτό θα συμβεί και στον πρωταγωνιστή αυτής της ταινίας; Η σύζυγός του προσπαθεί να το αποτρέψει. Το πνεύμα της Ανατολής, το μοιραίο, το κισμέτ, συγκρούεται με το δυτικό τρόπο σκέψης, να αποτρέψουμε τη μοίρα μας, αυτός όμως είναι ένας άνισος αγώνας. Ή, μάλλον, ένας αγώνας πάντα χαμένος υπέρ της Ανατολής. Δεν υπάρχουν κρυφά νοήματα, μόνο σάτιρα και πολύ καλό χιούμορ. Το σενάριο είναι πολύ «δεμένο», το μοντάζ δεν αφήνει χρόνο για να πέσει ο ρυθμός, οι ερμηνείες πολύ καλές και η κάμερα κινηματογραφεί με πολύ όμορφο τρόπο το απρόσμενο.

Ο Μιχάλης Καλοπαίδης θα φέρει την ταινία «Η γυναίκα με τους παπαγάλους», 7΄, ανιμέισιον, μυθοπλασία, Κύπρος, έγχρωμη. Η σύνθεση της πολύ καλή, θυμίζει το γερμανικό εξπρεσιονισμό, αποδίδει την καταπίεση του ανθρώπου από την πόλη, από την ίδια την κοινωνία, τον τρόπο που αυτή είναι οργανωμένη. Η μοναξιά είναι το μεγάλο ζητούμενο σε αυτή τη γυναίκα που ζει άστεγη μόνη της, με τους τρεις παπαγάλους της, δεμένους με σχοινιά από τα δάκτυλά της. Ο φόβος της όταν πεθάνει ποιος θα τη βρει είναι κοινός σε πολλούς ανθρώπους, έξω από το σπίτι νιώθει ασφάλεια. Ο σκηνοθέτης ακολουθεί πιστά τις σεναριακές γραμμές, αποδίδει το αίσθημα της μοναξιάς, του φόβου του θανάτου, με τον πιο όμορφο και πλαστικό τρόπο. Το μοντάζ δεν αφήνει περιθώρια απώλειας του ρυθμού, μας παρασέρνει μέχρι το τέλος.

Η «Under the same roof», 25΄, μυθοπλασία, Βουλγαρία, έγχρωμη, του Simeon Tsonchev, ήταν μία έκπληξη για εμάς. Η ιστορία εξελίσσεται στη Βουλγαρία, δύο γείτονες ο ένας Βούλγαρος, δουλεύει σε ένα ενεχυροδανειστήριο, ο άλλος Έλληνας, παίζει κάθε βράδυ το μπουζούκι του και τραγουδά, φυσικά, στα ελληνικά. Δεν αφήνει τον από κάτω να κοιμηθεί, κάποια στιγμή δίνει το μπουζούκι ενέχυρο. Το παίρνει πίσω, μετά λίγες μέρες και οι δύο γείτονες μονιάζουν. Πολύ καλό το σενάριο, μιλά για τις κόντρες που υπάρχουν σε δύο μοναχικούς ανθρώπους, αλλά και για τον τρόπο που αυτές μπορούν να εξομαλυνθούν. Οι ερμηνείες είναι πολύ καλές, η σκηνοθεσία σε βάζει στην αίσθηση της μοναξιάς, κινηματογραφεί τους χώρους έτσι ώστε το κενό να είναι η μοναξιά και αυτό που την συμπληρώνει, συγχρόνως, το μοντάζ είναι αργό όταν δομεί τους χαρακτήρες και γρήγορο όταν θέλει να δώσει την έννοια του χρόνου που σε προσπερνά. Πολύ καλές οι ερμηνείες του Παναγιώτη Χρόνη και της Iva Todorova, το σενάριο είναι του Χρήστου Ζαχαράκη. Ο σκηνοθέτης της έχει κάνει ήδη εκπληκτική καριέρα στο διεθνή κινηματογραφικό χώρο, το γιατί μας το δείχνει εμπράκτως αυτή η ταινία του.

Ο Martin Monk θα φέρει στη Δράμα την ταινία του «Favourites», 18΄, μυθοπλασία, Αυστρία-Γερμανία, έγχρωμη. Ένα τραγικό γεγονός, ο τσακωμός της κόρης με τη μητέρα της, αναγκάζει την πρώτη να φύγει από το σπίτι για να βρει το βιολογικό πατέρα της που τους έχει εγκαταλείψει πριν τη γέννησή της. Στο δρόμο, κάνοντας ωτοστόπ, θα συζητήσει με ένα προσγειωμένο μεσήλικα, τελικά θα προβληματιστεί σοβαρά για το μέλλον. Ο σκηνοθέτης που έχει υπογράψει και το σενάριο, φτιάχνει μία ταινία με μεστό λόγο. Ο ρυθμός, με το μοντάζ, είναι όπως ακριβώς πρέπει, αφήνει να δομηθούν οι χαρακτήρες και τους δίνει λόγο για να εκφράσουν το λόγο τους, να σχηματίσουν έναν κόσμο που είναι σύγχρονός μας, μία ζοφερή πραγματικότητα σε πολλές χώρες στον κόσμο. Πολύ καλές οι ερμηνείες, αποδίδουν τους χαρακτήρες ρεαλιστικά, μας φανερώνουν το τραγικό βαθμιαία και φτάνουν σε κορύφωση, στο τέλος.

Η Farzaneh Omidvarnia φέρνει την ταινία της «Song sparrow», 12΄, ανιμέισιον-ντοκιμαντέρ, Δανία-Ιράν, μία ταινία που αφηγείται τα προβλήματα των μεταναστών που κινούνται χωρίς νόμιμα χαρτιά, το λαθραίο κύκλωμα που βάζει σε κίνδυνο τη ζωή τους, όμως το σενάριο και η σύνθεση δεν έχουν κάτι το καινούργιο να μας προσφέρουν.

«Cameramen», 17΄, μυθοπλασία, Γαλλία, έγχρωμη, η ταινία του Tristan Lhomme, μία περιπετειώδη κωμωδία που έχει να κάνει με τον ίδιο τον κινηματογράφο. Δύο νεαροί κλέβουν μία κάμερα από ένα συνεργείο, θέλουν, με το πρόσχημα να γυρίσουν μία ταινία, να γνωρίσουν τον έρωτα με ένα κορίτσι. Πρωτότυπο θέμα, κινηματογράφος στον κινηματογράφο, ένα κινηματογραφικό παιχνίδι καλογυρισμένο με καλές ερμηνείες.

Η Manon Nammour, με την ταινία της «Barakat», 14΄, μυθοπλασία, Λίβανος, έγχρωμη, με το πρόσχημα της αναζήτησης ενός μαγαζιού στη Βυρηττό και, κατόπιν, της εξαφάνισης ενός ηλικιωμένου, ερευνά τη σύγχρονή μας Βυρηττό, μία πόλη-φάντασμα, σε μία περιοχή όπου υπάρχουν μοντέρνα και όμορφα κτίρια που, όμως, δε χρησιμοποιούνται από κανένα. Με αυτό τον τρόπο δείχνει τη μισαλλοδοξία των ανθρώπων. Χωρίς σχόλια, με ντοκιμαντερίστικο ύφος, κερδίζει τη ματιά του θεατή και τον κατευθύνει στο θέμα της.

Ο Anghel Damian με την ταινία του «Minion», 23΄, μυθοπλασία, Ρουμανία, θα κάνει ένα ποίημα με θέμα την παραμονή ενός παιδιού δίπλα σε ένα βοσκό, για να μάθει την τέχνη και να φέρνει κάποια λεφτά στην οικογένεια. Παρακολουθούμε την παραμονή του δίπλα στο βοσκό, βλέπουμε πως ζει και πως παίρνει το «βάπτισμα του πυρός» όταν χάνει ένα πρόβατο και καταφέρνει, την άλλη μέρα να το βρει και να το επιστρέψει στο μαντρί. Πολύ όμορφη ταινία, ακολουθεί την παράδοση του σύγχρονου ρουμάνικου κινηματογράφου, η σκηνοθεσία μας περιγράφει τη ζωή αυτού του παιδιού και, συγχρόνως, τον τρόπο ζωής στην ύπαιθρο της Ρουμανίας, αλλά και τη μεγάλη διαφορά των χωριατών με τους αστούς. Η δύναμη της ταινίας είναι ότι δε χρειάζονται λόγια για να περιγράψει καταστάσεις, η εικόνα μιλά μόνη της.

Η Dahee Jeong εντυπωσιάζει με την ταινία της «Movements», 10΄, ανιμέισιον, Κορέα, έγχρωμη. Μέσα σε 10΄ μας περιγράφει τα στάδια της ζωής, τον τρόπο που ζει είτε ένας άνθρωπος είτε ένα φυτό είτε ένα ζώο. Η περιγραφή είναι όντως πρωτότυπη. Η ταχύτητα έχει να κάνει με αυτή της δημιουργίας αυτής της ταινίας, 2 δευτερόλεπτα την ημέρα. Η σχεδίαση είναι όμορφη, δημιουργεί μία άλλη αντίληψη για τη ζωή. Η ταινία αυτή, όπως και άλλες της σκηνοθέτιδας, διακρίθηκε στο Φεστιβάλ Καννών -άλλες έχουν διακριθεί σε άλλα φεστιβάλ- παρά το νεαρό της ηλικίας της έχει καταφέρει και έχει κάνει μία αξιόλογη καριέρα στον κινηματογράφο.

Ο Angus McDonald, με την ταινία του «Manus», 13΄, ντοκιμαντέρ, Αυστραλία-Παπούα Νέα Γουινέα, έγχρωμη, κάνει μία απλή αλλά και θαυμάσια αναφορά στους μετανάστες που έχουν εκπατριστεί και ζουν φυλακισμένοι στο νησί Μάνους της Νέας Γουινέα. Οι μαρτυρίες είναι απλές, η λέξη «άνθρωπος» είναι στην πρώτη γραμμή. «Αυτό που θέλουμε είναι να δείτε ότι και εμείς είμαστε ανθρώπινα όντα», λέει κάποιος από αυτούς. Αυτή είναι μία μαρτυρία που μπαίνει στην καρδιά σου και τη ραγίζει. Η κινηματογράφηση είναι τόσο απλή που είναι σα να μην υπήρχε. Η ταινία αυτή έγινε παράνομα από τις αρχές, αφού το συνεργείο «τρύπωσε» στο στρατόπεδο συγκέντρωσης και έκανε τα γυρίσματα. Δεν μπορείς να ξεχάσεις ούτε μία μαρτυρία, δεν μπορείς να δεις αυτή την ταινία και μετά να ντραπείς που δεν κάνεις τίποτε. Δεν μπορείς να λέγεσαι Άνθρωπος αν αυτή η ταινία δεν σε αγγίζει, δε σε προβληματίζει, δε σε εξοργίζει αυτή η κατάσταση. Μετά, σκέφτεσαι, είναι τόσο εύκολο να κάνεις μία ταινία σαν αυτή. Είναι όμως; Το σενάριο αυτό δε θα μπορούσε να γίνει αν η πρώτη ύλη δεν ήταν η ανθρώπινη ευαισθησία για το συνάνθρωπό μας. Βαθιά πολιτική, ανθρώπινη και αληθινή.

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΟ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΚΑΙ ΣΕ ΟΛΑ ΤΑ ΑΡΘΡΑ

• Φεστιβάλ Δράμας