43ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΤΑΙΝΙΩΝ ΜΙΚΡΟΥ ΜΗΚΟΥΣ ΔΡΑΜΑΣ: ΤΡΙΤΗ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ

Σεπ 22, 2020 Κινηματογράφος 0

43^ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΤΑΙΝΙΩΝ ΜΙΚΡΟΥ ΜΗΚΟΥΣ ΔΡΑΜΑΣ

20-26 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2020

ΤΡΙΤΗ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ

γράφει ο Γιάννης Φραγκούλης

Συνεχίζουμε την ανάγνωση των ελληνικών ταινιών που προβάλλονται στο Φεστιβάλ Δράμας, το 2020. Μπορεί οι ταινίες να μην έχουν βρει το κοινό τους, όπως τις άλλες χρονιές, λόγω επιδημίας, αλλά αυτές είναι εκεί για να μας θυμίζουν ότι ο Έλληνες σκηνοθέτες επιμένουν να κάνουν κινηματογράφο, πολλές φορές χωρίς τη στήριξη του κράτους. Επισημαίνουμε κάποιες αξιόλογες προσπάθειες και αυτή τη φορά, όπως και ότι το τεχνικό επίπεδο είναι -και αυτή τη χρονιά- πολύ ανεβασμένο. Ας δούμε τις ταινίες πιο αναλυτικά

«Στα βήματά της», 24΄, μυθοπλασία, Ελλάδα, έγχρωμη, η ταινία της Αναστασίας Κρατίδη, αφηγείται τη σχέση ενός κρατούμενου στη φυλακή και μιας γυναίκας. Αυτή δουλεύει σαν συλλέκτης γάλακτος για να μπορεί να έχει σχέση μαζί του. Τα καταφέρνει, αλλά αυτό δεν απαλύνει το τραύμα της απόρριψης. Η κάμερα βλέπει τα δρώμενα «αντικειμενικά», με ντοκιμαντερίστικη διάθεση. Οι κινήσεις κοφτές, όπως και τα λόγια. Το συναίσθημα κρύβεται επιμελώς μέχρι το τέλος της ταινίας. Η σκηνή του δικαστηρίου «δένει» όλα τα υπόλοιπα και αφήνει το συναισθηματικό αδιέξοδο αυτής της γυναίκας να υπονοηθεί. Καλές ερμηνείες, αποδίδουν το ρεαλισμό και υπονοούν τη τραγική εξέλιξη. Το μοντάζ δίνει ρυθμό, μας δίνει να καταλάβουμε ότι είναι μία ταινία δρόμου ενώ, όπως αυτή εξελίσσεται, βλέπουμε ότι είναι μία ταινία χαρακτήρων που «ζωγραφίζονται» στον καμβά της δράσης. Αξιόλογη προσπάθεια, η σκηνοθέτης μπορεί κάλλιστα να κάνει μία συγκροτημένη παραγωγή μεγάλου μήκους, προς αυτή την κατεύθυνση. Στη σκηνοθεσία και στο σενάριο η Αναστασία Κρατίδη, στη φωτογραφία ο Γιώργος Βαλσαμής, στο μοντάζ η Ιωάννα Πογιαντζή, ερμηνεύουν οι Μιχαήλ Ταμπακάκης και Μαντώ Γιαννίκου.

Η Ισαβέλλα Μαργάρα θα φέρει την ταινία της «54/η τυφλή χελώνα κι η απέραντη θάλασσα», 13΄, μυθοπλασία, Ελλάδα, έγχρωμη. Μία παραβολική αφήγηση για το άγχος και τις υστερίες που μεταμορφώνουν τον άνθρωπο σε ζώο χωρίς λογική. Μπερδεύει με όμορφο τρόπο την πραγματικότητα με την ονείρωξη, δείχνει τις επιθυμίες και τα αδιέξοδα αυτής της γυναίκας που όλο και βιάζεται στη ζωή της. Η σκηνή των γενεθλίων είναι χαρακτηριστική της απώλειας της ευχαρίστησης, άρα της αδυναμίας να ζήσει τη ζωή της  με υγιή τρόπο. Η σκηνοθέτης, ερχόμενη από το θέατρο, χρησιμοποιεί την κινησιολογία για να αποδώσει το συναίσθημα, δεν μπερδεύει όμως τους κώδικες του θεάτρου με αυτούς του κινηματογράφου. Φτιάχνει ένα καλό κινηματογραφικό έργο που δεν του λείπει τίποτε στην ποιητική του δομή. Στη σκηνοθεσία και το σενάριο η Ισαβέλλα Μαργάρα, στη φωτογραφία ο Claudio Bolivar, στο μοντάζ ο Χρήστος Γιαννακόπουλος, ερμηνεύουν οι Ανδρέας Κωνσταντίνου και Κωνσταντίνα Τάκαλου.

Ο Σταύρος Μαρκουλάκης θα κάνει μία ταινία που αναφέρεται σε έναν άντρα που έχει γίνει γυναίκα. Στην ταινία «Madonna f64.0», 17΄, μυθοπλασία, Ελλάδα, έγχρωμη, θα βρούμε αυτό τα αδιέξοδο, την απέχθεια στο διαφορετικό από την αδελφή του, την άρνησή της α δεχτεί την επιλογή του με την απαγόρευσή της να ακουμπήσει το μωρό παιδί της. Η ταινία καταλήγει σε έναν αναγεννησιακό πίνακα όπου ο άντρας που έγινε γυναίκα βρίσκει την ηρεμία του στην επαφή με το παιδί, σα να το θηλάζει, όπως και το παιδί έρχεται σε μία ήρεμη κατάσταση, πολύ διαφορετική από την υστερική μητέρα του. Το ψυχολογικό αδιέξοδο φανερώνεται στο τέλος, αυτό δίνει δύναμη στην αφήγηση της ταινίας, όμως το θεατρικό παίξιμο την αποδυναμώνει αισθητά. Τη συντηρητική άποψη υπονοεί και ο τίτλος με το στοιχείο «f64.0», το απόλυτα κλειστό διάφραγμα στη φωτογραφική μηχανή. Στη σκηνοθεσία και το σενάριο ο Σταύρος Μαρκουλάκης, στη φωτογραφία η Χριστίνα Μουρμούρη, στο μοντάζ ο Χρήστος Γιαννακόπουλος, ερμηνεύουν οι Κωνσταντίνα Λία, Πηνελόπη Τσιλίκα και η Αθηνά Παππά.

«Τέρμα», 17΄, μυθοπλασία, Ελλάδα, έγχρωμη, η ταινία του Δημήτρη Μουτσιάκα, βασισμένη στο μυθιστόρημα η «Λέσχη», του Στρατή Τσίρκα, το σενάριο είναι πολύ καλά δομημένο, κρατά την αφηγηματική οικονομία, με μεστό λόγο το ενδιαφέρον του θεατή διατηρείται έντονο καθ’όλη τη διάρκεια της ταινίας. Το λεωφορείο της γραμμής «Ρεματιά», είναι η βάρκα που πάει αυτούς που θέλουν ή πρέπει στον Άδη. Ο άντρας έχει χάσει τη γυναίκα του μετά από ένα αυτοκινητιστικό δυστύχημα, αλλά αυτός έχει σωθεί, η μνήμη του όμως έχει απολεσθεί. Το παίξιμο φαίνεται, εκ πρώτης όψεως, θεατρικό, όμως οι πολύ καλοί διάλογοι κρατούν έντονο τον εσωτερικό ρυθμό στο κάδρο. Η κάμερα μπαίνει και βγαίνει από το πλάνο της αφήγησης, κινείται άνετα στο λεωφορείο που φαίνεται ότι έχει έρθει από μία άλλη, παλιά, εποχή. Στο τέλος αποκαλύπτεται το τι έχει γίνει και ο θεατής μπορεί να διαβάσει ξανά την ταινία με άλλο τρόπο. Πολύ καλές οι ερμηνείες, εξαιρετική δουλειά στα κοστούμια και στα σκηνικά, θα μπορούσαμε να πούμε μία μεγάλη παραγωγή, άρτια σχεδιασμένη και ολοκληρωμένη. Στη σκηνοθεσία και το σενάριο ο Δημήτρης Μουτσιάκας, στη φωτογραφία ο Αριστοτέλης Παπακωνσταντίνου και ο Alfonso de Munno Gallardo, στο μοντάζ ο Γιάννης Χαλκιαδάκης, ερμηνεύουν έξοχα οι Αντώνης Μυριαγκός και Δημήτρης Ξανθόπουλος.

Ένα έφηβο κορίτσι πιστεύει ότι δε βλέπει ποτέ όνειρα ή πως απλώς δεν τα θυμάται. Στη διάρκεια όμως μιας μέρας, που είναι μόνη στο σπίτι, ο χρόνος θα περάσει σαν σε όνειρο. Κι όταν ανοίξει τα μάτια της, θα συνειδητοποιήσει πως η πραγματικότητά της, έξω από τον άδειο κόσμο των ονείρων της, είναι ένας κόσμος πολύ ομορφότερος από όσο πίστευε. Αυτά συμβαίνουν στην ταινία «Όταν γελάω κλείνουν τα μάτια μου», 17΄, μυθοπλασία, Ελλάδα, έγχρωμη, του Ντανιέλ Μπόλντα, Έλληνας σκηνοθέτης που ζει και εργάζεται στη Δανία. Πρωταγωνιστούν δύο κορίτσια που θα κάνουν ένα αυτοσχέδιο πάρτι που θα καταλήξει σε μία ζεστή ερωτική βραδιά μεταξύ τους. Πέρα όμως από τις όμορφες αισθαντικές στιγμές και τις στημένες ερωτικές καταστάσεις τίποτε δε συμβαίνει σε αυτή την ταινία  που θα μας μιλήσει για τον κόσμο τους, την ψυχοσύνθεσή τους, τα πάθη τους, σα να είναι αποκομμένα από όλο το σύμπαν. Η σκηνοθεσία είναι πολύ προσεγμένη, ο ρυθμός πολύ καλός στο να δομεί τους χαρακτήρες, το σενάριο όμως δε δίνει αυτό το σύμπαν όπου μπορούν να ζήσουν. Στη σκηνοθεσία και στο σενάριο ο Ντανιέλ Μπόλντα, στη φωτογραφία ο Σίμος Σαρκετζής, στο μοντάζ ο Νίκος Πάστρας, ερμηνεύει η Sandra Abulganam.

«Dakar», 12΄, μυθοπλασία, Ελλάδα, έγχρωμη, η ταινία του Στέλιου Μωραϊτίδη, είναι ένα οπτικό γράμμα. Σε φωνή off ακούμε έναν άντρα να διαβάζει ένα γράμμα και οι εικόνες μας δείχνουν τη ζωή που έρχεται από την ανεκπλήρωτη επιθυμία του να παντρευτεί τη γυναίκα που αγαπούσε. Η απόσταση εικόνας-λόγου θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα δυνατό συναισθηματικό κόσμο αν η σκηνοθεσία έδειχνε το αποτέλεσμα αυτής της αντίστιξης, το τραγικό μέρος, αλλά με υπονοούμενα μέρη, χειρονομίες, αντικείμενα συμβολοποιημένα, κοντινά πλάνα, υποκειμενικά που θα έδειχναν την ψυχική του οδύνη. Δυστυχώς τα γυρίσματα είναι παραπέμπουν σε ένα ντοκιμαντέρ και όχι σε ένα αναδημιουργημένο κόσμο, μία μυθοπλασία. Στη σκηνοθεσία και στο σενάριο ο Στέλιος Μωραϊτίδης, στη φωτογραφία ο Πέτρος Γκορίτσας, στο μοντάζ ο Στέλιος Μωραϊτίδης, ερμηνεύει ο Γιάννης Κοκιασμένος, γνωστός από πολλές ταινίες μικρού και μεγάλου μήκους.

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΚΑΙ ΟΛΑ ΤΑ ΑΡΘΡΑ

• Φεστιβάλ Δράμας