filmandtheater 55ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ ΞΕΝΩΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝ

55ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ ΞΕΝΩΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝ

Νοέ 02, 2014 Κινηματογράφος 0

ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ ΣΕ ΞΕΝΟΥΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΣ

Τα αφιερώματα του 55^ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (31 Οκτωβρίου-9 Νοεμβρίου 2014) τιμούν φέτος τέσσερις ξεχωριστούς δημιουργούς: το μετρ του σουρεαλισμού και νικητή του πρόσφατου φεστιβάλ Βενετίας Σουηδό σκηνοθέτη Roy Andersson, την εμβληματική ηθοποιό και τραγουδίστρια Hanna Schygulla, η οποία θα παρευρεθεί στη Θεσσαλονίκη για να τιμηθεί για το σύνολο του έργου της, τον Ούγγρο σκηνοθέτη Kornel Mundruczó -η πρόσφατη ταινία του οποίου «White dog» απέσπασε το βραβείο του τμήματος Ένα Κάποιο Βλέμμα στο φεστιβάλ Κανών-, καθώς και το Ramin Bahrani, απ’ τους πιο αξιόλογους εκπροσώπους του νέου ανεξάρτητου αμερικανικού σινεμά, ο οποίος θα πραγματοποιήσει και masterclass.

HANNA SCHYGULLA

«Είμαι αυτή που είμαι»: Ο γάμος της Μαρία Μπράουν.

Το 55^ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης τιμά τη μούσα του νέου γερμανικού σινεμά Hanna Schy μέσα από ένα αφιέρωμα, το οποίο πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Γκαίτε στη Θεσσαλονίκη. Η Hanna Schy, ιέρεια του Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ, αναδείχθηκε σε ηθοποιό – σύμβολο της δεκαετίας του ’70, με τις ριζοσπαστικές ερμηνείες της στις ταινίες του σπουδαίου Γερμανού σκηνοθέτη. Στη συνέχεια, χάραξε την προσωπική της διαδρομή, συμμετέχοντας σε ταινίες διακεκριμένων δημιουργών όπως οι Φόλκερ Σλέντορφ, Ζαν Λικ Γκοντάρ, Ετόρε Σκόλα, Αντρέι Βάιντα και Μαργκαρέτε φον Τρότα, ενώ παράλληλα με τον κινηματογράφο, διέπρεψε και στο τραγούδι.

Στο πλαίσιο του αφιερώματος, θα προβληθούν τρεις αντιπροσωπευτικές ταινίες από τη φιλμογραφία της Χάνα Σιγκούλα: «Τα πικρά δάκρυα της Πέτρα φον Καντ» (1972), «Ο γάμος της Μαρία Μπράουν» (1979) και «Λίλι Μαρλέν» (1981), σε σκηνοθεσία Φασμπίντερ, καθώς και μια σειρά μικρού μήκους ταινιών που έχει επιμεληθεί η ίδια. Επίσης, την Παρασκευή 7 Νοεμβρίου στις 20.30 στο Ολύμπιον, το Φεστιβάλ θα τιμήσει σε ειδική εκδήλωση την καλλιτέχνιδα για το σύνολο του έργου της. Αμέσως μετά, η ίδια θα πραγματοποιήσει συναυλία στον ίδιο χώρο και θα ακολουθήσει η προβολή του ντοκιμαντέρ «Whatever the dream is», της Anne Imbert , με θέμα τη ζωή της.

ROY ANDERSSON

Ο κινηματογράφος του Σουηδού σκηνοθέτη Roy Andersson γεννιέται εκεί όπου η τραγωδία συναντά την κωμωδία. Σαρκαστικός, σουρεαλιστής, οπαδός του στοιχείου του παραλόγου, ο Andersson χτίζει ένα κινηματογραφικό σύμπαν παράξενο αλλά τόσο γοητευτικό, σήμα κατατεθέν σε όλη την πορεία του. Σχολαστικός και ακριβής, σε περισσότερα από σαράντα χρόνια καριέρας, έχει υπογράψει μόλις πέντε μεγάλου μήκους ταινίες, οι οποίες και θα προβληθούν στο αφιέρωμα που πραγματοποιεί φέτος το 55^ο Φεστιβάλ. Ο Andersson έκανε το ντεμπούτο του το 1970 με το πολυβραβευμένο φιλμ «A Swedish Love Story» (1975), όπου επηρεασμένος από το τσέχικο νέο κύμα, αφηγείται την ιστορία αγάπης δύο εφήβων και την αντίδραση των οικείων τους.

Το 1975 υπέγραψε το φιλμ «Giliap» (1975), μια παράδοξη μείξη κινηματογραφικών ειδών, ενώ στον κινηματογράφο επέστρεψε θριαμβευτικά έπειτα από 25 χρόνια απουσίας το 2000, με την ταινία «Τραγούδια από τον δεύτερο όροφο» (βραβείο επιτροπής στο φεστιβάλ Κανών), μια συρραφή επεισοδίων με ετερόκλητους χαρακτήρες, όπου ο Andersson σατιρίζει με μαύρο χιούμορ την παράνοια του μοντέρνου κόσμου σε μια χαώδη μητρόπολη. Η ταινία «Εσείς οι ζωντανοί» (2007) διερευνά το μυστήριο της ζωής μέσα από τις ιστορίες ανθρώπων σε σύγχυση, ισορροπώντας ανάμεσα στην απαισιοδοξία αλλά και μια αχτίδα ελπίδας. Η πρόσφατη, επίσης σπονδυλωτή ταινία του «Ένα περιστέρι έκατσε σε ένα κλαδί, συλλογιζόμενο την ύπαρξη του» (Χρυσός Λέων στο Φεστιβάλ Βενετίας) ολοκληρώνει την τριλογία του σκηνοθέτη με θέμα «το να είσαι άνθρωπος», αγγίζοντας διαχρονικές θεματικές, όπως η θνητότητα, τα γηρατειά και η αγάπη.

RAMIN BAHRANI

«Σκηνοθέτη της δεκαετίας» χαρακτήρισε ο σπουδαίος κριτικός κινηματογράφου Ρότζερ Έμπερτ το Ramin Bahrani πριν από μερικά χρόνια, επιβεβαιώνοντας την πορεία του δραστήριου 39χρονου δημιουργού, ενός από τους πλέον αξιόλογους στο νέο ανεξάρτητο αμερικανικό σινεμά. Γεννημένος στις ΗΠΑ, γιος Ιρανών μεταναστών, ο Bahrani θα βρεθεί στη Θεσσαλονίκη για να παρουσιάσει το έργο του, στο πλαίσιο του αφιερώματος που περιλαμβάνει μεγάλου και μικρού μήκους φιλμ του, καθώς και να πραγματοποιήσει masterclass.

Ανεπιτήδευτο και πηγαίο το σινεμά του Bahrani πάλλεται από ζωντάνια και ανθρωπιά. Η απομυθοποίηση του αμερικανικού ονείρου και η γενικευμένη κρίση αξιών απασχολούν έντονα το δημιουργό. Στην πρόσφατη ταινία του «99 homes» (2014), με τους Άντριου Γκάρφιλντ και Μάικλ Σάνον, σχολιάζει το άγριο πρόσωπο της σύγχρονης οικονομίας που θυσιάζει τους ανθρώπους στο όνομα του κέρδους. Στην ταινία «At any price» (2012), στηλιτεύει την ηθική παρακμή των Αμερικανών, εστιάζοντας σε μια οικογένεια, στους βασικούς ρόλους οι Ντένις Κουέιντ και Ζακ Έφρον.

Δέσμιοι μιας εύθραυστης ευημερίας, είναι και οι ήρωες του συγκινητικού «Goodbye solo» (2008), το οποίο, με φόντο τη Νότια Καρολίνα -γενέτειρα του Μπαχρανί-, διερευνά τα ήθη και τις νοοτροπίες διαφορετικών γενεών σε μια Αμερική που αλλάζει. Ύμνο στην ανθρωπιά αποτελεί και η ταινία «Chop shop» (2007), η οποία με ντοκιμαντερίστικο στυλ αναδεικνύει ανάγλυφα τη σκληρή καθημερινότητα δύο ανήλικων μεταναστών. Μετανάστης είναι και ο σισύφειος ήρωας του «Man push cart (2005), ενός φιλμ που εκτυλίσσεται σαν τη νεοϋορκέζικη εκδοχή του «Κλέφτη ποδηλάτων».

KORNEL MUNDRUCSO

Με έντονη φεστιβαλική παρουσία, ο Ούγγρος Kornel Mundruczó, τολμηρός και πολυπράγμων, ανήκει στην αφρόκρεμα των νέων ευρωπαίων δημιουργών. Ο ίδιος θα δώσει το παρών στη Θεσσαλονίκη, με αφορμή το αφιέρωμα που πραγματοποιεί η φετινή διοργάνωση στο έργο του.

Βαδίζοντας στα χνάρια των συμπατριωτών ομότεχνών Μπέλα Ταρ και Μίκλος Γιάντσο, τον οποίο μάλιστα θεωρεί έναν από τους μέντορές του, ο Μουντρούτσο προτείνει ένα ελεύθερο κινηματογράφο χωρίς προκαθορισμένους κανόνες και αυστηρές αφηγηματικές γραμμές. Οι εικόνες του είναι σκληρές, συχνά στα όρια του γκροτέσκο, αλλά ταυτόχρονα γεμάτες αισθησιασμό και λυρισμό. Στην πρόσφατη ταινία του «Λευκός θεός», η δεκατριάχρονη ηρωίδα επαναστατεί, ενώ ο πιστός της σκύλος ηγείται μιας εξέγερσης των τετράποδων εναντίον των ανθρώπων, σε μια αλληγορική «δήλωση αλληλεγγύης για τους περιθωριοποιημένους και τους καταπιεσμένους», όπως σημειώνει ο σκηνοθέτης.

Ο Μουντρούτσο δεν διστάζει να αποκαλύψει τις σκοτεινές όψεις της ανθρώπινης φύσης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η ταινία «Tender son-the Frankenstein project», όπου ο σκηνοθέτης αντλεί έμπνευση από το μύθο του Φρανκενστάιν για να αφηγηθεί το ξέσπασμα βίας ενός δεκαεπτάχρονου που νιώθει ανεπιθύμητος από την ίδια του την οικογένεια. Ακραίες καταστάσεις αποτυπώνει και το δραματικό φιλμ «Delta» (2008, βραβείο FIPRESCI στο φεστιβάλ Κανών), μια ερωτική ιστορία ανάμεσα σε δύο ετεροθαλή αδέλφια με φόντο τις όχθες του Δούναβη. Από την άλλη, το μιούζικαλ «Johanna» (2005) εκπλήσσει ως μια μοντέρνα εκδοχή της ιστορίας της Ζαν ντ’ Αρκ, ενώ άλλο ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα ωμού ρεαλισμού είναι και η ταινία «Pleasant days» (2002, βραβείο Αργυρή Λεοπάρδαλη στο φεστιβάλ Λοκάρνο), με επίκεντρο μια παρέα νεαρών σε οικονομική και ηθική παρακμή.

Γιάννης Φραγκούλης