THE FATHER

Μάι 12, 2021 Κινηματογράφος 0

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΤΑΙΝΙΩΝ

Ο ΠΑΤΕΡΑΣ

The father | γράφει ο Γιάννης Φραγκούλης

ΣΥΝΟΨΗ

Ένας ηλικιωμένος άντρας αρνείται πεισματικά να δεχτεί βοήθεια. Πάσχει από άνοια. Είναι επικίνδυνο να ζει μόνος του. Ζει μαζί με την κόρη του. Αυτή δεν μπορεί να το βοηθήσει άλλο επειδή θα μείνει στο Παρίσι.

Έτσι αυτός θα είναι μόνος του στην Αγγλία. Απορρίπτει όλες τις γυναίκες που έρχονται σαν οικιακοί βοηθοί. Εξαίρεση είναι μία κοπέλα που του θυμίζει την κόρη του. Τι συμβαίνει όμως στην πραγματικότητα;

THE FATHER: Η ΑΠΟΨΗ ΜΑΣ

Ο Florian Zeller είναι Γάλλος συγγραφέας και σκηνοθέτης, Σύμφωνα με του Times, είναι ο πιο συναρπαστικός συγγραφέας της εποχής μας. Έχει ζήσει για πολλά χρόνια εκτός Γαλλίας. Η μαύρη κωμωδία του «The father» είναι μία από τις μεγαλύτερες επιτυχίες των τελευταίων ετών.

Με αυτή την ταινία έχει κερδίσει αρκετά βραβεία, όπως και τα Όσκαρ το 2021 από την Ακαδημία Κινηματογράφου των ΗΠΑ. Είναι η πρώτη του ταινία, ως σκηνοθέτης.

Μας διηγείται μία ιστορία που έχει να κάνει με την άνοια. Για να μας βάλει σε αυτό το κλίμα μπερδεύει το χρόνο και το χώρο. Ακριβώς όπως θα έκανε ένας ανοιακός. Όμως το κάνει με πολύ όμορφο τρόπο.

Ο Anthony Hopkins έχει τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Σε ηλικία 84 ετών κάνει την εκατοστή τριακοστή έκτη ταινία του, πρωταγωνιστώντας σε αυτή. Είναι σε στάδιο παραγωγής δύο ταινίες και έχει τελειώσει άλλες 3 ταινίες μετά από αυτή, παραγωγής 2020 και 2021!

Παίζει με απόλυτη φυσικότητα τον ηλικιωμένο άντρα που δεν καταλαβαίνει ότι έχει χάσει αυτό που θα λέγαμε λογική.

Ο Anthony Hopkins στην ταινία “The father”.

THE FATHER: ΟΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΛΟΓΙΚΕΣ

Η ταινία μας δείχνει ότι δεν υπάρχει μόνο μία μορφή λογικής ή, για να το πούμε καλύτερα, ο καθένας έχει τη δική του. Όπως ακριβώς δεν υπάρχει μία πραγματικότητα για ένα γεγονός. Υπάρχουν τόσες όσες αναφέρονται από αυτούς που μιλούν για αυτό. Έτσι και στη λογική, ο λογικός κόσμος έχει μία ποικιλότητα.

Ο σκηνοθέτης και συνσεναριογράφος αυτής της ταινίας ακολουθεί πιστά αυτή την θεωρητική αναζήτηση.

Το σενάριο της ταινίας βασίζεται στο ομώνυμο θεατρικό έργο του ίδιου, εδώ, σε αυτή την κινηματογραφική απόδοση, συμμετέχει και ο Christopher Hampton. Η ιδέα είναι να μας βάλει στον κόσμο των πασχόντων από άνοια, χωρίς να τον περιγράψει με ωραιοποιημένο τρόπο.

Υπάρχει η λογική του πατέρα και αυτή της κόρης. Ο πατέρας δε θέλει να χωριστεί από την κόρη του. Αυτή θέλει να φτιάξει τη ζωή της, μετά από έναν αποτυχημένο γάμο. Να ζήσει πλέον στο Παρίσι. Οι δύο λογικές συγκρούονται.

Ο πατέρας είναι κάθετος. Η κόρη του στην αρχή έμπαινε σε αυτή τη συζήτηση. Μετά ήταν και αυτή απόλυτη στην απόφασή της.

Δεν έχουμε στοιχεία για το λόγο που ο πατέρας της έχει πάθει άνοια. Το μόνο που μαθαίνουμε, στο μέσο της ιστορίας, είναι ότι αυτός έχει χάσει την άλλη κόρη του, η οποία ήταν πετυχημένη ζωγράφος.

Σκηνή από την ταινία “The father”

THE FATHER: ΤΟ ΑΔΙΕΞΟΔΟ ΣΤΟΝ ΨΥΧΙΣΜΟ ΤΟΥ

Φαίνεται ότι στον ψυχικό του κόσμο υπάρχει ένα αδιέξοδο: θέλει να βρει ξανά την κόρη του. Δεν καταλαβαίνει ότι έχει πεθάνει. Κολλάει σε αυτή με την οποία ζει, την αγαπάει και θέλει να την εξουσιάζει.

Στην ιστορία αυτή βλέπουμε ότι υπάρχει μία υστερία στον πατέρα και αφήνονται υπόνοιες ότι αυτή έχει τις ρίζες της στο παρελθόν. Στο παρόν είναι πιο έντονη, εκφέρει τον απολυταρχικό της λόγο.

Η ανάπτυξη της αφήγησης συμφωνεί με τη θεωρία του Ζακ Λακάν, περί των νευρώσεων. Βλέπουμε ότι η ανάπτυξη του Άλλου, του εαυτού του που έχει φτιάξει αυτός ο ίδιος, δημιουργεί ένα ιδεατό κόσμο για αυτόν. Ένα κουκούλι στο οποίο αισθάνεται άνετα και δε θέλει να βγει από αυτό.

Αυτό που επιδιώκει είναι να βάλει μέσα σε αυτό και την κόρη του. Δεν τα καταφέρνει. Νομίζει όμως ότι όλα είναι όπως αυτός θέλει.

Η πραγματικότητα θα μας δοθεί στην τελευταία σκηνή, όπου όλα γίνονται ξεκάθαρα. Ο θεατής θα πρέπει να διαβάσει την ιστορία από την αρχή, συναρμολογώντας τα αφηγηματικά κομμάτια. Έτσι ώστε να βρει τι έχει συμβεί ακριβώς στην πραγματικότητα.

Αν θυμηθούμε όμως αυτό που αναφέραμε στην αρχή, ότι δεν υπάρχει μόνο μία έκφανση της πραγματικότητας, τότε καταλαβαίνουμε ότι ο σεναριογράφος και σκηνοθέτης της ταινίας μας δίνει ένα παζλ και μας καλεί να φτιάξουμε τη δική μας ιστορία. Αυτή που μας ταιριάζει.

Ο ρυθμός της ταινίας είναι εξαιρετικός. Ο λόγος της αρθρώνεται με τέτοιο τρόπο που η προσοχή του θεατή δεν ξεφεύγει ποτέ.

Περιμένουμε την εξέλιξη για να δομήσουμε το χαρακτήρα του πατέρα και προσέχουμε τι θα γίνει. Η περσόνα του πατέρα «σέρνει» όλη την ιστορία. Βοηθά η κόρη του η Άννα, για να μπορούμε να βρούμε τα χνάρια της αφήγησης.

THE FATHER: ΜΙΑ ΑΨΟΓΗ ΤΑΙΝΙΑ

Η σκηνοθεσία είναι τόσο ακριβής που δεν μπορείς κάτι να αφαιρέσεις. Τα πλάνα τόσο σωστά βαλμένα που δίνουν τις αντιθέσεις χώρου και χρόνου με απόλυτη ακρίβεια.

Η φωτογραφία αποδίδει το πραγματολογικό ακριβέστατα, λειτουργεί σαν ένας δείκτης του ρεαλισμού για να έχουμε τη δυνατότητα να καταλάβουμε τι έχει γίνει ή τι περίπου έχει γίνει.

Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο λειτουργεί και η ενδυματολογία όπως και η σκηνογραφία. Έχουμε και εδώ ένα απόλυτα ρεαλιστικό σκηνικό, όμορφο και απόλυτα ισορροπημένο.

Οι υπόλοιποι ρόλοι βοηθούν τους δύο κεντρικούς χωρίς καμία υπερβολή, αποδίδοντας το ρεαλιστικό μέσα στο φουτουριστικό αφηγηματικό πεδίο που μας προσφέρεται.

Ο θεατής καλείται να διαβάσει τη δική του ιστορία και έτσι να ταυτιστεί, να μπει μέσα στην αφήγηση. Εκεί η ταινία κερδίζει το στόχο της και αποκτά δύναμη.

THE FATHER

(Ο ΠΑΤΕΡΑΣ)

Σκηνοθεσία: Florian Zeller

Σενάριο: Florian Zeller, Christopher Hampton

Φωτογραφία: Ben Smithard

Μοντάζ: Γιώργος Λαμπρινός

Μουσική: Ludovico Einaudi

Ήχος: Tony Crowe

Παραγωγοί: Philippe Carcassonne, Alice Dawson, Simon Friend, Jean-Louis Livi, David Parfitt, Christophe Spadone

Παίζουν: Olivia Colman (Άννα), Anthony Hopkins (Άντονι), Mark Gatiss (άντρας), Olivia Williams (γυναίκα), Imogen Poots (Λόρα), Rufus Sewell (Πολ), Ayesha Dharker (Δρ. Σαράι), Roman Zeller (αγόρι)

Χώρα παραγωγής: Αγγλία, Γαλλία

Γλώσσα: αγγλικά

Είδος: τραγωδία, κομεντί

Διάρκεια: 97΄

Έτος παραγωγής: 2020.

Για να δείτε περισσότερα για τους συντελεστές και τα τεχνικά χαρακτηριστικά πηγαίνετε εδώ