filmandtheater Καμιά άλλη γη: η κριτική της ταινίας.

ΚΑΜΙΑ ΑΛΛΗ ΓΗ

Νοέ 01, 2024 Κινηματογράφος 0

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΤΑΙΝΙΩΝ

NO ANOTHER LAND

Καμιά άλλη γη: γράφει ο Γιάννης Φραγκούλης

Είδαμε την ταινία «Καμιά άλλη γη» στον κινηματογράφο Παύλος Ζάννας, στην Θεσσαλονίκη. Ένα δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ που αναπτύσσει την προβληματική όσον αφορά στην συνύπαρξη Ισραηλινών και Παλαιστινίων, όπως και στα δικαιώματα των τελευταίων στη γη των προγόνων τους. Ενδιαφέρον είναι να δούμε σε ποιο σημείο ακριβώς και πως αναπτύσσεται η δραματουργία σε αυτή την ταινία, τα όρια της μυθοπλασίας και του ντοκιμαντέρ που -και εδώ- είναι δυσδιάκριτα.

Καμιά άλλη γη: Η υπόθεση

Μια ταινία που γύρισαν δυο νέοι ακτιβιστές, ο Παλαιστίνιος δικηγόρος Μπάζελ Αντρά και ο Ισραηλινός δημοσιογράφος Γιουβάλ Αμπραχάμ. Έζησαν μαζί, σε έναν τόπο, μικρογραφία της ισραηλο-παλαιστινιακής σύρραξης, ένας πόλεμος που κρατά χρόνια, για να καταδείξουν από τη μια τι συμβαίνει, από την άλλη ότι υπάρχει περιθώριο συνεννόησης μεταξύ των δυο λαών. Πριν την πρόσφατη εξέλιξη του πόλεμου. Προσπαθούν να καταγράψουν τον αγώνα των κατοίκων, σε αυτή την παλαιστινιακή γη, για να σώσουν τον οικισμό τους από τις απανωτές απόπειρες του ισραηλινού στρατού να τον κατεδαφίσει ολοσχερώς. Μια αλήθεια που δίνει τον δικό της αγώνα για να ακουστεί, καθώς η ανθρωπιά, ως απελπισμένη, ηρωική και συλλογική αντίσταση, αντιπαρατίθεται στον ολοκληρωτισμό και σε μια μιλιταριστική μηχανή καταστολής και φόνου.

Η ταινία «Καμιά άλλη γη» είναι ένα συλλογικό προϊόν. Τέσσερις σκηνοθέτες που έγραψαν το σενάριο, έκαναν και το μοντάζ. Μπορούμε να πούμε ότι η ταινία ξεκινά ως ένα ρεπορτάζ. Πολύ σύντομα βλέπουμε οι δύο από τους δημιουργούς της ταινίας εμπλέκονται στην αφήγηση, δημιουργώντας μια πρώτη μορφή της δραματουργίας. Μιλούν για αυτά που συμβαίνουν, βάζουν, όμως, μέσα σε αυτή την γραμμική αφήγηση το προσωπικό τους βίωμα. Είναι το σημείο που ξεκινά η δραματουργία. Η κάμερα καταγράφει αυτά που γίνονται χωρίς να απαιτεί την ύπαρξη μιας όμορφης αλληλουχίας εικόνων. Κινείται αυθαίρετα, κουνιέται δείχνοντας την κίνηση που ο άνθρωπος-ρεπόρτερ κάνει, βάζει έτσι τον θεατή μέσα στο δρώμενο, την επίθεση των ισραηλινών στρατιωτών και την άμυνα Παλαιστινίων.

Καμιά άλλη γη: Το βίωμα

Έχουμε, λοιπόν, τον δεύτερο βαθμό δραματουργίας. Ο θεατής βιώνει όλο και περισσότερο τα γεγονότα, όσο το ντοκουμέντο μπλέκεται με το παίξιμο του ηθοποιού-δρώντος προσώπου. Με αυτό τον τρόπο όσοι παρακολουθούν την ταινία «Καμιά άλλη γη» γίνονται από παθητικοί θεατές δρώντα πρόσωπα σε μία αφήγηση που μεταφέρει όσα έχουν γίνει πριν την επίθεση της Χαμάς. Σε αυτό το σημείο ο σκηνικός χώρος φεύγει από την οθόνη και ανοίγεται σε όλη την αίθουσα. Πολύ περισσότερο, δίνει ερεθίσματα έτσι ώστε, μέσω του ιδεολογικού φίλτρου του κάθε θεατή, να δημιουργεί ιδεολογικά αφηγήματα που θα δημιουργήσουν άλλες αφηγήσεις στην μεταθέαση της ταινίας.

Παρακολουθούμε συγκλονισμένοι όσα έχουν γίνει. Συνειδητοποιούμε ότι έχουμε μεταφερθεί στο παρελθόν, πέντε χρόνια πριν, μπορούμε, πλέον, να κάνουμε αναγωγή στο παρόν. Καταλαβαίνουμε τι έχει γίνει και τι γίνεται, βλέπουμε πια είναι η κινητήριος δύναμη αυτών των γεγονότων. Είμαστε ικανοί να σχηματίσουμε μια γνώμη σχετικά με τον πόλεμο Ισραηλινών και Παλαιστινίων. Συγκλονιζόμαστε με την δύναμη της εικόνας. Φτάνουμε στο τέλος. Λίγα πλάνα μας βάζουν στην αποχώρηση των Παλαιστινίων από την μητρώα γη, αφού, πλέον, κινδυνεύει η ζωή τους. Συνειδητοποιούμε ότι κάποιοι -πολλοί ή λίγοι- από αυτούς που έχουμε δει στην ταινία «Καμιά άλλη γη» μπορεί, αυτή τη στιγμή, να έχουν πεθάνει από ισραηλινά πυρά. Αγανακτούμε από την ωμή βία των Ισραηλινών που εξασκείται σε αμάχους. Αν σε όλα αυτά βάλουμε και τις επιθέσεις, με όπλα, από τους Ισραηλινούς εποίκους, τότε έχουμε την εικόνα μια απάνθρωπης καταστροφής.

Καμιά άλλη γη: Η δύναμη του παλαιστινιακού κινηματογράφου

Πόση μπορεί να είναι η δύναμη των Παλαιστινίων που αντέχουν, τόσα χρόνια αυτή την βία, τις σφαγές, την καταστροφή της ζωής τους; Ο νους του ανθρώπου κάπου δεν μπορεί να φανταστεί άλλο. Φτάνουμε στην εικόνα της απελπισίας. Αρνούμαστε να εικονοποιήσουμε αυτή την εικόνα στην δική μας κοινωνία, επειδή θα φτάσουμε στον χώρο της παράνοιας. Τότε καταλαβαίνουμε ότι σε αυτόν τον παρανοϊκό χώρο ζουν τόσα χρόνια, από το 1948, οι Παλαιστίνιοι. Επίσης συνειδητοποιούμε ότι αν οι Παλαιστίνιοι είναι τρομοκράτες, τότε το ίδιο ήταν οι Έλληνες όταν υπερασπίστηκαν τα εδάφη τους, γιατί και οι Παλαιστίνιοι κάνουν ακριβώς το ίδιο.

Η ταινία «Καμιά άλλη γη» περιγράφει, με έμμεσο τρόπο, την πραγματικότητα, αυτό που υπάρχει πίσω από αυτή, το ψεύδος της πολιτικής που παρουσιάζει τον κάθε Παλαιστίνιο σαν εν δυνάμει τρομοκράτη. Η ταινία υπονοεί, όπως θα πρέπει να κάνει ο κινηματογράφος. Είναι μια αριστουργηματική αφήγηση που δικαίως εισέπραξε τόσα βραβεία, που, ίσως, ξεσήκωσε και πυροδότησε την αντίδραση του κόσμου. Ο παλαιστινιακός κινηματογράφος υπάρχει, συνεχίζει με δύναμη την ενδιαφέρουσα ιστορία του. Δυναμώνει από τα πάθη του παλαιστινιακού λαού. Είναι ένα ακόμα όπλο στον αγώνα του παλαιστινιακού λαού. Μια ταινία που θα πρέπει να την δείτε όπου παίζεται!