AMERICAN MADE

Σεπ 10, 2017 Κινηματογράφος 0

του Γιάννη Φραγκούλη

Στις 7/9/2017 στις κινηματογραφικές αίθουσες. Μετά την ανάγνωση αυτής της κριτικής μπορείτε να διαβάσετε τις κριτικές των άλλων κριτικών κινηματογράφου που παρατίθενται μετά από αυτό το κείμενο.

ΣΥΝΟΨΗ

Η ταινία, μία εξωφρενική περιπέτεια παρανομίας και διαπλοκής, αφηγείται την αληθινή, όσο και απίστευτη, περιπετειώδη ζωή του Barry Soal, ενός πιλότου που, στα τέλη της δεκαετίας του ’70 και στις αρχές του ‘80, δούλευε ταυτόχρονα για τη CIA (ως πληροφοριοδότης) και τον Πάμπλο Εσκομπάρ (μεταφέροντας, λαθραία, ναρκωτικά), κερδίζοντας, ο ίδιος, απίστευτα χρήματα.

Η ΑΠΟΨΗ ΜΑΣ

Αν κάποιος ψάξει κανείς στο διαδίκτυο για να βρει φωτογραφίες του Barry Seal, θα δει τη φάτσα ενός απατεώνα, πολύ σίγουρο για τον εαυτό του, ο οποίος κάποια στιγμή χάνει αυτά που, με θυσία την απώλεια της αξιοπρέπειά του, είχε αποκτήσει. Στην ταινία «American made» ο ρόλος αυτού του διφορούμενου τύπου κολλάει τέλεια με τον Tom Cruise. Πιθανόν κάποιους να ενοχλεί η μεταμόρφωση του ηθοποιού από ρόλο σε ρόλο, αλλά εδώ έχουμε κάτι που είδαμε σε κάποια σημεία της ταινίας του Stanley Kubrick, «Μάτια ερμητικά κλειστά» (1999), έναν τύπο που μπορεί να παίζει συγχρόνως δύο διαφορετικές προσωπικότητες.

Τι μας προσφέρει αυτή η ταινία και τι αφήνει να πέσει; Ένα από αυτά είναι ο τρόπος με τον οποίο ο Cruise γίνεται ξανά σταρ. Στη σκηνή που βγαίνει από το αεροπλάνο, στη Νότιο Αμερική, με τη μύτη μου λερωμένη από σκόνη, έχουμε ξανά αυτή την εικόνα του επιμελώς «τσαλακωμένου» ανθρώπου, όπως στις ταινίες που τον αγαπήσαμε. Με το παίξιμό του μας δείχνει ότι η ιστορία του Seal είναι κάτι σαν την ημέρα της κρίσης στη Wall Street, όπου αυτό που στα μάτια μας δίνει αξία στην εικόνα του είναι η γοητευτική ξανθιά γυναίκα του, η οποία φαίνεται να αγαπά περισσότερο σε αυτόν τα λεφτά που έρχονται, αδιακρίτως του τρόπου αποκομιδής τους. Σύμφωνα με το σενάριο ο Seal από πιλότος της TWA, ήρωας για ένα σύντομο χρονικό διάστημα, κατέληξε να γίνει πληροφοριοδότης της CIA και μεταφορέας ναρκωτικών.

Ο κεντρικός χαρακτήρας της ταινίας είναι ένα διφορούμενο πρόσωπο. Παίζει σε δύο ταμπλό, κυνηγάει τα λεφτά, δείχνει ότι υπηρετεί την πατρίδα του, στην διαμάχη με του Σαντινίστας, στη Νικαράγουα. Την αληθινή ιστορία του Barry Seal και τις συσχετίσεις της με την ταινία μπορείτε να τη διαβάσετε εδώ. Το σημαντικό είναι ότι αυτός ο άνθρωπος ήταν ένα πιόνι, ένα γρανάζι του συστήματος και, κάποια στιγμή, ήθελε να δείξει, στον εαυτό του ή σε άλλους, τι ακριβώς αξίζει.

Το σενάριο δανείζεται στοιχεία από την ντοκιμαντερίστικη αφήγηση, όταν ο ίδιος ο Seal διηγείται την ιστορία του σε μία βιντεοκάμερα, αυτό που θα γίνει ταινία, αυτό που εμείς βλέπουμε ως μυθοπλασία. Γνωρίζοντας, έστω και λίγο, τα πραγματικά περιστατικά, ακούμε το άλλοθι αυτού του ανθρώπου, τις δικαιολογίες του, το νήμα από το οποίο κρατιέται στη ζωή, ενώ βλέπουμε τη μυθοπλασία που ανασταίνει αυτό τον άνθρωπο, δίνει σάρκα και οστά σε μία ιστορία, έτσι όπως τη λέει ο ίδιος, που έχει μέσα της το μυθοπλαστικό στοιχείο, άρα το σενάριο της ταινίας είναι η μυθοπλασία της μυθοπλασίας, με άλλα λόγια η κατασκευασμένη αφήγηση σε δεύτερο βαθμό.

Στις σκηνές της ταινίας ο Cruise εμπλέκεται τόσο που δείχνει κάτι το πραγματικό, ξεφεύγοντας από άλλες ταινίες του, όπου έδειχνε την εικόνα του «ατσαλάκωτου», του σταρ, εκεί που θα έπρεπε να ήταν το αναφερόμενο μιας πραγματικής προσωπικότητας. Σε αυτή την ταινία το αναφερόμενο πλησιάζει αυτό στο οποίο αναφέρεται ή, για να το πούμε διαφορετικά, ο Cruise είναι στην αρχή το σημαίνον αυτού του ανθρώπου, μία σχετικά αυθαίρετη οντότητα, αλλά, πολύ γρήγορα, γίνεται σημαινόμενο, προσδιορίζεται περισσότερο, και ενώνεται με το σημαίνον έτσι ώστε να έχουμε την κατασκευασμένη πραγματικότητα, η οποία αποδίδεται ως τέτοια στα μάτια του θεατή. Τα επιμέρους στοιχεία, διάφορα περιστατικά που λαμβάνουν χώρα και θα μπορούσαμε να τα χαρακτηρίσουμε ως ατύχημα, υπάρχουν για να τονίζουν την απόδοση του πραγματικού.

Αυτό που μένει από την περσόνα του Cruise είναι η όψη της σιγουριάς, το χαμόγελο, η φάτσα της αυτοπεποίθησης, το «όλα θα πάνε καλά», κάτι που υπάρχει σε πολλές ταινίες του, εδώ όμως ταιριάζει στην αφήγηση και τονίζει περισσότερο αυτό το πραγματικό ή το πραγματολογικό που θέλει η ταινία να αποδώσει. Ο Cruise-Soal είναι πιστό αντίγραφο του Soal, σε τέτοιο σημείο που είναι δύσκολο να ξεχωρίσεις τον έναν από τον άλλο.

Οι σκηνές είναι γυρισμένες με τέτοιο τρόπο που η πραγματικότητα αναβλύζει από αυτές. Δεν έχουμε μία γκανγκστερική ταινία, με τους κακούς ανθρώπους που είναι τέτοιοι αλλά γίνονται ήρωες, σε αυτό το κοινωνικό περιβάλλον και, κατ’επέκταση, στα μάτια τα δικά μας, αλλά έναν αντιήρωα που απελπισμένα κυνηγά τη δόξα και το χρήμα, μία πραγματική φιγούρα που είναι αγχωτική, λίγο χαμένη, αλλά πάντα βρίσκει τον τρόπο, όπως θα λειτουργούσε στην πραγματικότητα. Ο κεντρικός χαρακτήρας δεν είναι το «καλό παιδί», αλλά ο παράνομος που όλοι ξέρουμε και έχουμε φανταστεί.

Οι δεύτεροι χαρακτήρες εδώ βρίσκονται μόνο για να υποστηρίξουν τον πρωταγωνιστή. Η υπόστασή τους είναι περιορισμένη, φαίνονται ανούσιοι ή ανεπαρκείς, δε γίνεται όμως διαφορετικά, δεν μπορεί με άλλο τρόπο να αποδοθεί το κοινωνικό πρόσωπο του Seal και, συγχρόνως, να ξεχωρίσει, να αναδειχθεί ως πρωταγωνιστής, αυτός που θα τραβήξει πάνω του τα βλέμματα, αυτός που το σώμα του θα είναι το μέσο όπου θα γραφτεί αυτό το κομμάτι της ιστορίας των ΗΠΑ.

ΑΛΛΕΣ ΚΡΙΤΙΚΕΣ

Κριτική Χρήστος Μήτσης (Αθηνόραμα)

Πάνω σε ένα καλογραμμένο σενάριο του Γκάρι Σπινέλι, το οποίο αξιοποιεί «δημιουργικά» τα αληθινά γεγονότα, το φιλμ ειρωνεύεται χαριτωμένα τα απανωτά ψέματα της αμερικανικής κυβέρνησης, διασκεδάζει με τον ρόλο των μυστικών υπηρεσιών, κλείνει το μάτι στον απόλυτο αμοραλισμό που κυριαρχεί στις κάθε λογής εθνικές πολιτικές επιλογές και πασάρει στον Τομ Κρουζ έναν αβανταδόρικο ρόλο κομμένο και ραμμένο στα μέτρα του… Περισσότερα

Κριτική Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος (Lifo)

Ακριβώς αυτή την εξωφρενική κατάσταση σκιτσάρει ο Νταγκ Λάιμαν με ακάματη μονταζιακή ενέργεια και συνεχή κίνηση της κάμερας για να εξισώσει τη βιογραφία ενός τυχερού οπορτουνιστή με μια τραγική σάτιρα. Η μεταστροφή από ιπτάμενο σε βαποράκι ταιριάζει στον Τομ Κρουζ, που νιώθει σαφώς πιο πολύ στα νερά του απ’ ό,τι στη Μούμια, αλλά η ταινία, παρά την ψυχαγωγική ροή της, δεν υπερβαίνει τα ίδια τα γεγονότα… Περισσότερα

Κριτική Γιώργος Νυκταράκης (filmboy.gr)

Συνολικά στην ταινία βλέπουμε όλα να λειτουργούν καλά, χωρίς όμως να καταφέρνει να κάνει την υπέρβαση και να απογειώνεται, πέρα από το έξυπνο σενάριο που αξιοποιεί. Το αποτέλεσμα είναι αρκετά καλό, και παρόλο που δεν φτάνει στα σκηνοθετικά επίπεδα που είχε ως πρότυπο, δεν υπάρχει κάτι το οποίο να μας κακοφαίνεται, δίνοντάς μας ένα πολύ ευχάριστο και διασκεδαστικό ως προς την παρακολούθηση θέαμα… Περισσότερα

Κριτική Χρήστος Μπακατσέλος (flix.gr)

Το υπερβολικό focus στον κεντρικό ήρωα (η ταινία χτίστηκε γύρω από τον Τομ Κρουζ κι αυτό φαίνεται), έχει ως αποτέλεσμα όλοι οι δευτερεύοντες χαρακτήρες να μην αναπτύσσονται αρκετά αφήνοντας την ιστορια να μην σκαλίζει κάτι περισσότερο από την επιφάνεια των γεγονότων. Η ταινία, όμως, προσφέρει όλα όσα υπόσχεται: μια χορταστική δόση διασκέδασης δύο ωρών κι έναν Τομ Κρουζ που θα σε κάνει να πιστέψεις και πάλι σε αυτόν. Κι εδώ που τα λέμε, όλα αυτά δεν είναι και λίγα… Περισσότερα

Κριτική iefimerida.gr

Με σπιντάτη κάμερα και vintage ατμόσφαιρα που παραπέμπει στην δεκαετία του ’80, φτιάχνει ένα ξεκαρδιστικό ντοκιμαντέρ fiction, δίνοντας στον Τομ Κρουζ την ευκαιρία να πιλοτάρει  αεροπλάνα και να κάνει μια ερμηνεία απολαυστική, που έχει πολλές ελπίδες για μια υποψηφιότητα στα  Όσκαρ… Περισσότερα

Κριτική Κωνσταντίνος Καϊμάκης (Athens Voice)

Ο Λίμαν και ο σεναριογράφος Γκάρι Σπινέλι αποκαλύπτουν με εξωφρενική απλότητα και αμεσότητα μέσω της ιστορίας του Σιλ, το ρόλο της CIA στη Νικαράγουα, το ξέπλυμα χρήματος και τη διακίνηση ναρκωτικών με την «ανοχή» του Λευκού Οίκου και την ευκολία που «ανακαλύπτει» νέους εχθρούς ο θείος Σαμ. Σπάνια η «αλήθεια» του κινηματογράφου ήταν τόσο διασκεδαστική όσο εδώ… Περισσότερα

Κριτική Γιώργος Noir Παπαϊωσηφ (blog.athensweekly.gr)

Απολαυστικός, απίθανος ζουμερός στον ρόλο του Μπάρι Σιλ, ο Τομ Κρουζ κτίζει αλάνθαστα τον χαρακτήρα του ήρωα, ο οποίος ήταν υπαρκτό πρόσωπο. Είναι πλακατζής, θρασύς, ατρόμητος, πιστός οικογενειάρχης, καθώς δεν ξενοπηδάει ενώ του έχουν δοθεί άπειρες ευκαιρίες, δεν «πίνει» κόκα, ενώ την έχει άφθονη δίπλα του, είναι ιδεαλιστής, ολίγον ευκολόπιστος και αποτελεσματικός σε ό,τι δουλειά του ανατεθεί, είτε είναι αυτή από την CIA, είτε είναι από του Κολομβιανούς εμπόρους ναρκωτικών… Περισσότερα

Κριτική Αγγελική Στελλάκη (cinepivates.gr)

Το American Made αποτελεί μια συναρπαστική ιστορία, παρά την εμμονή του στις… πιλοτικές ικανότητες του Τομ Κρουζ (ο ηθοποιός κάνει μόνος του τα αεροπορικά stunt, φορά γυαλιά ηλίου αλά Top Gun και μας προετοιμάζει για το σίκουελ της μεγάλης του επιτυχίας). Α, και αν προσέξατε το όνομα του Πάρη Κασιδόκωστα-Λάτση στα credits δεν κάνατε λάθος. Ο γνωστός εφοπλιστής είναι executive producer στην ταινία… Περισσότερα

Κριτική Γιάννης Ζουμπουλάκης (Το Βήμα)

Με το χαμόγελο διαρκώς στο στόμα και μια αυτοπεποίθηση που θα ζήλευε ακόμα και ο Μάτζικ Τζόνσον την εποχή που ήταν ο καλύτερος μπασκετμπολίστας του κόσμου, ο Σιλ οργάνωσε ολόκληρο επιτελείο πιλότων και κυριολεκτικά «πνίγηκε» στο χρήμα. «Διάολε, στερέψαμε από κρυψώνες» λέει ο ίδιος στην αφήγησή του, την οποία κάνει ενώ το όλο θέμα έχει πλέον πάρει την κάτω βόλτα. Η ταινία έχει τη λογική των «Καλών παιδιών» και του «Λύκου της Wall Street» του Μάρτιν Σκορσέζε, με τη μόνη διαφορά ότι ο Λίμαν ποντάρει πάρα πολύ στην πλάκα… Περισσότερα

Κριτική Τατιάνα Καποδίστρια (tospirto.net)

Μόνο που, δυστυχώς, αυτό το αφηγηματικό μοτίβο καθηλώνει αμήχανα την ταινία κάπου μεταξύ σάτιρας και βιογραφικής περιπέτειας, χωρίς να είναι κανένα από τα δύο. Και χωρίς, βέβαια, ο Κρουζ να καταφέρνει να μεταδώσει κάτι από τον χαμαιλεοντικό οπορτουνισμό του αληθινού Σιλ. Δηλαδή, δεν προσπαθεί καν να σ’ τον μεταδώσει. Του αρκεί η δική του σταρο-εκδοχή για αυτό το πιόνι που ανδρώθηκε με τις ευλογίες του βαθέως αμερικανικού κράτους… Περισσότερα

Κριτική Ηλίας Φραγκούλης (freecinema.gr)

Υπάρχει, όμως, στη φιλμογραφία του ένα σοκαριστικό εύρος γκάμας, σε ερμηνείες, σε συνεργασίες με σπουδαίους σκηνοθέτες, για να καταλάβεις ότι δεν χωρά αμφιβολία: ο Κρουζ γεννήθηκε με ένα χάρισμα. Γι’ αυτό και (δίκαια) η κινηματογραφική οθόνη τού ανήκει. Από την εποχή που φόρεσε τα Ray-Ban του Τζόελ μέχρι το παράδοξα γελοίο φινάλε του Μπάρι, σήμερα. Σ’ αρέσει, δεν σ’ αρέσει. Και, by the way, δεν γίνεται να μην σου αρέσει το «American Made». Έτσι, απλά. Όπως Αμερική… Περισσότερα

AMERICAN MADE

Σκηνοθεσία: Doug Liman

Σενάριο: Gary Spinelli

Φωτογραφία: César Charlone

Μοντάζ: Saar Klein, Andrew Mondshein, Dylan Tichenor

Μουσική: Christophe Beck

Παραγωγοί: Doug Davison, Brian Grazer, Ron Howard, Allen Liu, Brian Oliver, Kim Roth, Jason Seagraves, Tyler Thompson

Παίζουν: Tom Cruise (Μπάρι Σιλ), Domhnall Gleeson (Μόντι Σάφερ), Sarah Wright (Λούσι Σιλ), Jesse Plemons (σερίφης), Caleb Landry Jones (Τζ. Μπ.), Lola Kirke (Τζούντι), Jayma Mays (Ντάνα Σιμπότα), Alejandro Edda (Χόρχε Οχόα), Benito Martinez (Τζέιμς Ράντζελ)

Χώρα παραγωγής: ΗΠΑ

Έτος παραγωγής: 2017

Γλώσσα: αγγλικά, ισπανικά

Διάρκεια: 115΄

Είδος: περι1πέτεια, βιογραφία, κομεντί

Ημερομηνία εξόδου: 7/9/2017

Εταιρεία διανομής: UIP.

Περισσότερες πληροφορίες για τους συντελεστές και τα τεχνικά χαρακτηριστικά: διαβάστε εδώ.

Για να βρείτε που παίζεται η ταινία πηγαίνετε εδώ.

• Κριτικές ταινιών