ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΤΗΣ ΣΦΑΓΗΣ

Ιαν 25, 2017 Κινηματογράφος 0

Σε σκηνοθεσία και σενάριο του Sean Ellis, το «Anthropoid» μοιάζει να ακολουθεί το δρόμο του «Predator», δηλαδή κάπου ανάμεσα στην ταινία επιστημονικής φαντασίας και το θρίλερ, αντίθετα εδώ έχουμε μία ιστορική ταινία που βασίζεται σε ιστορικά γεγονότα. Αν πιστέψουμε το τρέιλερ έχουμε να κάνουμε με μία ανείπωτη ιστορία, όμως αυτό το θέμα απασχόλησε τουλάχιστον έξι ταινίες και πολλά βιβλία, σε όλες τις περιπτώσεις το θέμα έχει εξηγηθεί με απίθανες λεπτομέρειες. Δύο άλλες ταινίες, «The assassination» (1965) και «Operation: daybreak» (1975), έχουν να κάνουν με αυτό το θέμα, ακριβώς και στις τρεις περιπτώσεις η κινηματογράφηση έγινε στην Πράγα και όχι στα μέρη που αναφέρονται σε αυτή την ιστορία.

Η ιστορία διαδραματίστηκε στην Τσεχοσλοβακία, η οποία ήταν υπό γερμανική κατοχή το 1940. Αυτή η χώρα ήταν ένας στόχος για τη Γερμανία και καταλήφθηκε από τους ναζί το 1939, διευκολύνοντας το Χίτλερ να δώσει μία άλλη τροπή στον πόλεμο, να ανοίξει νέες διόδους, να έχει πρόσβαση στην Πολωνία και να εντείνει τις πολεμικές συρράξεις κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Οι ναζί ήταν πολύ αποτελεσματικοί στο να καταδιώξουν και να κατατροπώσουν τις αντιστασιακές δυνάμεις της Τσεχοσλοβακίας, ενώ η κυβέρνηση αυτής της χώρας ήταν απούσα και διέφυγε το 1941, αεροπορικώς, από αυτή τη χώρα.

Η ταινία ξεκινά ακολουθώντας δύο αλεξιπτωτιστές, το Γιαν (Jamie Dorman) και το Γιόσεφ (Cillian Murphy). Ο Γιόσεφ σπάει άσχημα το πόδι του πέφτοντας και χρειάζεται να θεραπευθεί. Οι σύγχρονες ταινίες αρέσκονται στο να δείχνουν γραφικές σκηνές και ανθρώπινες πληγές, προκειμένου να αποδείξουν την αυθεντικότητα και την άρτια ολοκλήρωσή τους, αυτή η ταινία δεν αποτελεί εξαίρεση. Η κακή τύχη και των δύο συνεχίζεται, αφού θα ανακαλυφθούν από ένα ζευγάρι αγροτών. Θα πάνε στην Πράγα και εκεί θα κάνουν τις επαφές τους με ότι έχει απομείνει από την τσεχοσλοβάκικη αντίσταση, κάτι που ήταν, σε γενικές γραμμές, μέρος της αποστολής τους. Ο σκοπός τους είναι η δολοφονία του Ράινχαρντ Χάιντριχ, μηχανικού της Final Solution, και ενός σκληρού άντρα, επιφορτισμένου να σπάσει την αντίσταση, ο οποίος άκουγε στο όνομα Ο Χασάπης της Πράγας.

Ο αρχηγός της τοπικής αντίστασης, ο Λάντισλαβ (Marcin Dorocinski) παρεμποδίζει, ενώ ο καλόκαρδος συνεργάτης του ο «θείος» Χάισκι (Toby Jones) το συμβουλεύει να συνεργαστεί. Ο Γιαν και o Γιόζεφ μένουν σε ένα παράπηγμα με γυναίκες και ξεκινούν να προετοιμάσουν τη στρατιωτική επιχείρησή τους.

Φτάνουμε στο κρίσιμο θέμα: θα ξεφορτωθούμε αυτούς τους ήρωες; Η απάντηση βρίσκεται φυσικά στα ιστορικά γεγονότα. Κάποιοι επιθυμούν να μπουν μέσα στην ταινία, χωρίς προαπαιτούμενα, ενώ άλλοι με κάποιες προϋποθέσεις. Πιστεύω ότι ήταν μία απογοητευτική εμπειρία. Οι ηθοποιοί είναι Βρετανοί, κάτι που ίσως είναι καλό, αλλά δεν ακολουθείτε ο δρόμος της συμπεριφοράς των ντόπιων και της τοπικής ομιλίας, έτσι ώστε να υπάρχει μία κάποια αληθοφάνεια, άρα οι ήρωες χάνονται ουσιαστικά. Στην ταινία οι ηθοποιοί μιλούν αγγλικά, με τσέχικη προφορά. Δεν υπάρχει αυτός ο τόνος που θα έδινε μία προσέγγιση περισσότερο ακριβή, όπως θα έκανε ένας καλός επαγγελματίας.

Σε κάθε περίπτωση, αυτού του είδους η στρατηγική  μας βάζει περισσότερο στο θέμα και δίνει μία στιβαρότητα στην ταινία. Το στιλ της ταινίας απωθεί, αφού έχουμε ένα φορμά widescreen και οι λήψεις είναι στο χέρι. Στον περισσότερο χρόνο, αυτό που εισπράττει κάποιος από την ταινία είναι ένα ταλαντευόμενο ορθογώνιο. Αυτό όμως το στιλ δεν προσδίδει κάτι στην ταινία, μία τόσο αισθητική όσο και σεναριακή άποψη που θα δώσει έναν άλλο χαρακτήρα στην πλοκή. Καταλήγουμε, τελικά, ότι στο σενάριο υπάρχουν πολλά κλισέ, ενώ έχουν υπερεκτιμηθεί οι μεταφορές. Τελικά, αυτό που λείπει είναι η βαθύτερη αναζήτηση στα αίτια αυτών των πράξεων, των δράσεων και των αντιδράσεων, όπως και στο τι σημαίνουν αυτές οι ενέργειες χαρακτήρων για το ρου της ιστορίας. Με αυτό τον τρόπο η ταινία θα είχε μία και ιδεολογική άποψη.

Τελειώνοντας, μπορούμε να πούμε ότι η ταινία «Anthropoid» έχει να κάνει με μία «παλιοϊστορία», μας θυμίζει ακόμη μία φορά την ανθρώπινη αγριότητα, κάτι που ο άνθρωπος δεν το έχει ανάγκη, ενώ υπάρχει στην ανθρώπινη φύση κάτι που μας εμποδίζει να ασχολούμαστε με αυτό. Η τελική σκηνή όπου ένας μικρός αριθμός αντιστασιακών έχουν καταφύγει σε μία εκκλησία, περικυκλωμένοι από Γερμανούς στρατιώτες, είναι δυνατή, αδυσώπητη και ζωντανή. Είναι κινηματογραφημένη όπως το «Kanal», του Wajda, χωρίς να έχει τις ίδιες αισθητικές αξίες, αλλά είναι μία κινηματογράφηση αρκετά ικανοποιητική.

Γιάννης Φραγκούλης

THE ANTHROPOID

Σκηνοθεσία: Sean Ellis

Σενάριο: Sean Ellis, Anthony Frewin

Φωτογραφία: Sean Ellis

Μοντάζ: Richard Mettler

Ήχος: Robert Gumala, James Mather, Kallis Shamaris

Μουσική: Robin Foster

Παίζουν: Jamie Dorman (Γιαν), Cillian Murphy (Γιόζεφ), Brian Caspe (Άντονιν), Karel Hermanek jr. (Ιγκνάς), Sara Arnsteinova (γυναίκα 44 ετών), Hana Frejkova (κυρία Λουκέσοβα), Marcin Dorocinski (Λάντισλαβ Βάνεκ), Toby Jones (Χάισκι)

Γλώσσα: τσέχικα, αγγλικά, γερμανικά

Χώρα: Τσεχία, Αγγλία, Γαλλία

Έτος παραγωγής: 2016

Διάρκεια: 120΄

Είδος: ιστορική

Εταιρεία διανομής: Spentzos

Περισσότερα για τους συντελεστές και τα τεχνικά θέματα εδώ

• Κριτικές ταινιών