DOWN BY LAW

Μάι 29, 2017 Κινηματογράφος 0

Στις αίθουσες από 25/5/2017

Τρεις χαμένοι από χέρι βρίσκονται σε μία φυλακή και κάνουν ότι τους αρέσει. Με ροκ διάθεση ο Τζιμ Τζάρμους περιγράφει την κοινωνία του περιθωρίου έτσι ακριβώς όπως είναι. Το χιούμορ, οι νόμοι -γραμμένοι ή άγραφτοι- που την καθορίζουν, ο ατομικισμός και η κάποια συλλογικότητα σε άτομα που δέχονται και σέβονται τη διαφορετικότητα του άλλου, διατηρώντας τη δική τους ταυτότητα αναλλοίωτη, μία κοινωνία που δεν υπακούει στους νόμους του καπιταλισμού, είναι εκεί να μας υπενθυμίζει ότι υπάρχει και άλλος τρόπος ζωής.

Είναι η τρίτη ή η τέταρτη (αν υπολογίσουμε την «Stranger than Paradise» ως μικρού και ως μεγάλου μήκους) που έχει γυρίσει ο Jim Jarmusch. Ένας σκηνοθέτης, ένθερμος οπαδός του ροκ -ας θυμηθούμε το «Year of the horse» (1997), ένα ντοκιμαντέρ στο Neil Young και στο Crazy Horse’s, σαν ένα λαμπρό παράδειγμα- δε σταματά ποτέ να βάζει μέσα στις ταινίες του τη ροκ διάθεση. Έτσι και σε αυτή την ταινία. Οι δύο από τους τρεις βασικούς πρωταγωνιστές είναι σταρ του ροκ, ο τρίτος είναι ένας τρελούτσικος Ιταλός που είναι ικανός να τους ξεσηκώσει και όχι μόνο αυτούς.

Η ταινία είναι γυρισμένη σε μία φυλακή. Το σενάριο όμως δε μιλά για τις συνθήκες κράτησης, τη μελαγχολία του κρατούμενου, τον εγκλεισμό. Θα λέγαμε ότι αυτό το συναίσθημα της αδικίας υπάρχει μόνο στον Ιταλό, ο οποίος λέει ότι άδικα έχει φυλακιστεί. Αυτό το αίσθημα ξεχειλίζει και καταφέρνει να παρακινήσει σε εξέγερση τους κρατούμενους, όπου το ice cream παραφράζεται και γίνεται I scream, ένα σύνθημα που ο Ιταλός το φωνάζει έτσι για πλάκα, ένα αίτημα για παγωτό γίνεται μία απαίτηση για ελευθερία.

Ξαφνικά οι τρεις βρίσκονται εκτός φυλακής. Τι θα μπορούσαν να κάνουν εκεί έξω; Οι δύο Αμερικάνοι είναι σα χαμένοι, ο Ιταλός ψάχνει να βρει το μίτο της ζωής και παρασύρει και τους άλλους δύο. Όμως για αυτούς η φυλακή (μέσα) είναι ίδια με τη φυλακή (έξω από αυτή). Η κοινωνία τους καταπιέζει και αισθάνονται απομονωμένοι, ενώ μέσα στη φυλακή ακολουθούσαν τους δικούς τους νόμους. Να λοιπόν το αίτημα για ελευθερία που γίνεται ζητούμενο για όλη την κοινωνία και απαιτεί έναν προσδιορισμό. Μαζί με αυτά τα τρία άτομα και οι θεατές προσκαλούνται σε αυτό το παιχνίδι του «χαμένου θησαυρού».

Φτάνουν σε ένα σταυροδρόμι. Εδώ θα πρέπει να διαλέξουν που θα πάνε. Εκεί βρίσκεται ένα εστιατόριο. Η ιδιοκτήτρια τους σερβίρει ιταλικό φαγητό. Το ιταλικό ταπεραμέντο του Ιταλού στασιαστή της ζωής ξεχειλίζει. Αποφασίζει να μείνει. Πιάνει τη ζωή «από τα κέρατα». Οι άλλοι απλά φεύγουν, ακολουθούν το δρόμο που ξέρουν να περπατούν, γύρω και έξω από την κοινωνία, στο περιθώριό της. Δε μας ενδιαφέρει αν τους κυνηγούν, αν θα τους πιάσουν, αυτό που έχει σημασία για εμάς είναι ο δρόμος, η ζωή τους, τα αισθήματά τους, η Ιστορία, τελικά το περιθώριο που μας ωθεί να δώσουμε έναν επανορισμό της κοινωνίας.

Μία ταινία-αριστούργημα που σημάδεψε γενιές κινηματογραφόφιλων, που συνδύασε το ροκ με την πολιτική, που είναι γεμάτη από ροκ νότες, ακόμα και στις σιωπές της. Ο Jarmusch ποτέ δεν πρόδωσε αυτό το δρόμο και ακολούθησε μέχρι και την «Μόνο οι εραστές μένουν ζωντανοί», όπου τα ζόμπι παίρνουν μία άλλη μορφή, ροκ και αγαπησιάρικη.

ΑΛΛΕΣ ΚΡΙΤΙΚΕΣ

Κριτική Γιάννης Καντέας-Παπαδόπουλος (Αθηνόραμα)

Οι ταινίες του Τζιμ Τζάρμους είναι η επιτομή του σινεφιλικού coolness, κάπου μεταξύ του σινεμά του δημιουργού και του καλλιτεχνικού mainstream. Το «Στην Παγίδα του Νόμου» αποτελεί την τρίτη σκηνοθετική δουλειά του Αμερικανού στιλίστα, στην οποία είχε την ευφυΐα να ενώσει τους βιρτουόζους μουσικούς Τομ Γουέιτς και Τζον Λούρι με τον… υπερκινητικό Ιταλό κωμικό Ρομπέρτο Μπενίνι… Περισσότερα

Κριτική Τατιάνα Καποδίστρια (tospirto.net)

Η τρίτη ταινία του Τζάρμους, που ξαναβγαίνει στις αίθουσες μετά από καιρό, είναι μια από τις κορυφαίες του –όλο στοχαστική τρέλα, λεπτοκεντημένη αισθητική, μαύρο χιούμορ, και κάτι λεχρίτες αντιήρωες που θυμίζουν το τρίο Στούτζες σε ποιητική βερσιόν. Μερτικό στο εξαιρετικό τελικό προϊόν έχει η μουσική της ταινίας (υπογράφεται από τον Λιούρι, ενώ παίζουν και δυο πασίγνωστα τραγούδια του Ουέιτς)… Περισσότρα

Κριτική Γιώργος Κρασακόπουλος (flix.gr)

Με κάποιο τρόπο όλα τα δομικά στοιχεία του σινεμά του Τζιμ Τζάρμους βρίσκονται εδώ, μαζι με μια γερή δόση physical comedy και στρεβλού χιούμορ σε ένα φιλμ που παντρεύει τις πιο αταίριαστες επιρροές (από τους αδελφούς Μαρξ μέχρι το αμερικάνικο νουάρ) σε ένα μείγμα που ανα ήταν παγωτό, θα είχε μια αληθινά απροσδόκητη γεύση και θα μας έκανε όλους να ουρλιάζουμε γι αυτό!.. Περισσότερα

Κριτική filmandtheater

Ο Τζιμ Τζάρμους, αντίθετα, βλέπει σε αυτούς ένα κομμάτι της κοινωνίας μας, χωρίς εξωτικό μάτι, κινηματογραφώντας με κανονικό τρόπο αυτό που οι περισσότεροι βλέπουν παράξενο και πολλές φορές εχθρικό. Αυτή η ταινία, όπως και άλλες, είναι στενά συνδεδεμένη με τη μουσική, παίρνει ρυθμό από αυτή, ανάβει το γλέντι, η μάχη ξεκινά και είμαστε έτοιμοι πλέον να δεχτούμε να πλήξει κάποιος -ή εμείς(;)- το καπιταλιστικό σύστημα… Περισσότερα

Κριτική Κατερίνα Ανδρεάκου (freecinema.gr)

Η τρίτη μεγάλου μήκους ταινία του Τζάρμους επιδεικνύει σε αρκετά σημεία τη σχετική απειρία του και την κινηματογραφική του ανωριμότητα. Για ένα φιλμ χωρίς ιδιαίτερη πλοκή και δράση, 107 λεπτά είναι πολλά, με «κοιλίτσες» να ξεπετάγονται συχνά σε μια αφήγηση που ξεκάθαρα ο auteur μάς τονίζει πως κατευθύνει… με το πάσο του… Περισσότερα

Κριτική iefimerida.gr

Ο τίτλος είναι κι αυτός ένα λεκτικό παιχνίδι με τη μουσική –μ «Down by Law» είναι ένα μουσικό στιλ της be-bop jazz του ’30. Ο Τζάρμους εμπνεύστηκε από την ταινία του 1968 «Δυο λιοντάρια στον Ειρηνικό», με τον Λι Μάρβιν (αγαπημένο του ηθοποιό του) και τον Τοσίρο Μιφούνε. Οι δύο βασικοί ήρωες προέρχονται από διαφορετικά πολιτισμικά περιβάλλοντα και αναγκάζονται να συνυπάρξουν στον ίδιο περιοριστικό χώρο, γεγονός που τους οδηγεί σε σύγκρουση, που επιλύει με την παρουσία του ο καταλυτικός Ιταλός… Περισσότερα

ΣΤΗΝ ΠΑΓΙΔΑ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ

(DOWN BY LAW)

Σκηνοθεσία: Jim Jarmusch

Σενάριο: Jim Jarmusch

Φωτογραφία: Robby Müller

Μοντάζ: Melody London

Μουσική: John Lurie

Παραγωγοί: Alan Kleinberg, Tom Rothman, Jim Stark

Παίζουν: Tom Waits (Ζακ), John Lurie (Τζάκ), Roberto Benigni (Ρομπέρτο), Nicoletta Braschi (Νικολέτα), Ellen Barkin (Λορέτ), Billie Neal (Μπόμπι), Rockets Redglare (Γκιγκ), Vernel Bagneris (Πρήστον), Timothea (Τζούλι), L.C. Drane (Λ. Σ.), Joy N. Houck Jr. (ντετέκτιβ Μαντίνο)

Χώρα παραγωγής: ΗΠΑ, Δυτική Γερμανία

Έτος παραγωγής: 1986

Γλώσσα: αγγλικά, ιταλικά

Διάρκεια: 107΄

Είδος: κωμωδία, έγκλημα, δράμα

Ημερομηνία εξόδου: 25/5/2017

Εταιρεία διανομής: Seven Films.

Περισσότερες πληροφορίες για τους συντελεστές και τα τεχνικά χαρακτηριστικά: διαβάστε εδώ.

Γιάννης Φραγκούλης

• Κριτικές ταινιών