Η ΔΟΥΛΕΙΑ ΤΗΣ

Φεβ 28, 2019 Κινηματογράφος 0

του Γιάννη Φραγκούλη

Στις 28/2/2019 στις κινηματογραφικές αίθουσες. Βαθμολογία 7,1/10 από 50 χρήστες στο imdb.com.

ΣΥΝΟΨΗ

Λίγο πριν τα 40 η Παναγιώτα, μία σχεδόν αναλφάβητη νοικοκυρά και μητέρα δύο παιδιών, θα χρειαστεί να αναζητήσει για πρώτη φορά δουλειά, όταν ο άντρας της θα χάσει τη δική του. Έχοντας ελάχιστα εφόδια θα προσληφθεί για λογαριασμό μιας ιδιωτικής εταιρείας καθαρισμού σε ένα νέο πολυκατάστημα. Εκεί, παρά τις συνθήκες εκμετάλλευσης και εργασιακής απαξίωσης, θα βιώσει μία πρωτόγνωρη αίσθηση οικονομικής και συναισθηματικής ανεξαρτησίας και θα σταθεί για πρώτη φορά στα πόδια της. Ό,τι κι αν ακολουθήσει από εκεί και μετά, εκείνη δεν θα είναι ποτέ πια η ίδια.

Η ΑΠΟΨΗ ΜΑΣ

Η πρώτη δουλειά μεγάλου μήκους του Νίκου Λάμποτ μας εκπλήσσει ευχάριστα. Η ταινία είναι ρεαλιστική. Αποτυπώνει με τον πιο άμεσο τρόπο τη σύγχρονή μας ελληνική πραγματικότητα. Η αγορά εργασίας, οι δυσκολίες επιβίωσης, οι συνθήκες εργασίας, οι απολύσεις, όλα αυτά γράφονται σε αυτή την ταινία με τον πιο ρεαλιστικό τρόπο. Η Παναγιώτα δεν είναι σίγουρα το πιο αντιπροσωπευτικό παράδειγμα. Θα λέγαμε ότι είναι η πιο απαισιόδοξη πλευρά της ελληνικής πραγματικότητας. Ο σκηνοθέτης αφηγείται αυτή την πλευρά για να δείξει αυτό που λέμε «πάτο του βαρελιού». Εκεί όμως βρίσκει την ομορφιά, την αγάπη και την τρυφεράδα.

Σε αυτή την οικογένεια υπάρχουν δύο πόλοι: ο άνεργος άντρας και η πρόσφατα νεοεργαζόμενη γυναίκα. Ανάμεσά τους είναι το παιδί τους. Ο σύζυγος έχει το χαρακτήρα του Έλληνα μάγκα, αυτόν που θέλει να γίνεται το δικό του, πάση θυσία και με οποιοδήποτε κόστος. Η γυναίκα αναγκάζεται να βρει μία δουλειά για να μπορέσει να συντηρηθεί η οικογένεια, μπαίνει στην αγορά εργασίας, για πρώτη φορά, βιώνει την εκμετάλλευση στον εργασιακό της χώρο, με κακές συνθήκες, αλλά και στο σπίτι την έχθρα του συζύγου της, τις καθημερινές δουλειές, τα συζυγικά καθήκοντά της, τη φροντίδα του παιδιού. Μία ιστορία που θυμίζει την ιστορία της γυναίκας στο γνωστό τραγούδι.

Στο ενδιάμεσο βρίσκεται το παιδί τους. Θέλει να δομήσει την ταυτότητά του, προσλαμβάνει στοιχεία τόσο από τον πατέρα όσο και από τη μητέρα, τα οποία όμως είναι αντιφατικά. Με αυτό τον τρόπο αδυνατεί να αντιληφθεί την πραγματικότητα και βρίσκεται, στην αρχή, σε μία κόντρα με τη μητέρα, καταλαβαίνει όμως αργότερα τη νέα οικογενειακή κατάσταση και, τότε την προσεγγίζει με αγάπη και αφοσίωση. Η μητέρα, με τη σειρά της, αναπτύσσει τη  δική της ταυτότητα, μέσα από τους περιορισμούς τόσο στον οικογενειακό όσο και στον επαγγελματικό χώρο.

Βλέπουμε πως εξελίσσεται αυτή η ιστορία, με νατουραλιστικό τρόπο, ας πούμε, με «αντικειμενικό» τρόπο. Το συναίσθημα δεν εκβιάζεται, βγαίνει σιγά-σιγά, προχωρώντας η αφήγηση, βλέποντας τα πάθη αυτής της γυναίκας που θα μπορούσε να είναι αυτά του θεατή. Υπάρχει η ταύτιση, προοδευτικά, έτσι ώστε να μην καταλήξουμε στο μελόδραμα, αλλά σε μία τραγική κατάσταση που βρίσκεται στον πυρήνα της αφήγησης. Οι μεταστροφές των χαρακτήρων θα έρθουν όταν η αφήγηση θα έχει φτάσει σε προχωρημένο στάδιο.

Ο άντρας είναι το στοιχείο που προλέγει τα μελλούμενα, ενώ η γυναίκα αναγκάζεται να ακολουθεί και να βιώνει αυτές τις καταστάσεις που η κοινωνία, κανονισμένη από την πατριαρχική εξουσία, έχει δρομολογήσει. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι αυτό είναι ένα συντηρητικό στοιχείο της κινηματογραφικής αφήγησης. Ο σκηνοθέτης βάζει τον άντρα στο κέντρο της αφήγησης, ενώ η γυναίκα διεκδικεί το χώρο της στο ίδιο σημείο, αφού αυτή είναι το δρων πρόσωπο. Εδώ υπάρχει μία σύγκρουση που δίνει ένταση, η οποία είναι υπόγεια και εμφανίζεται προς το τέλος της ταινίας στο μεγαλύτερο βαθμό της, όταν η γυναίκα χάνει τη δουλειά της.

Ο επίλογος της ταινίας είναι το διάστημα της αφήγησης που η Παναγιώτα θα απολυθεί και θα αρνηθεί να το δείξει, να φανεί ότι έχει χάσει αυτά τα στοιχεία που δομούν την ταυτότητά της, να αποδεχθεί την επιστροφή της στα καθημερινά, στην αλλοτρίωσή της. Σε αυτό το σημείο η κινηματογραφική αφήγηση εκρήγνυται. Μπαίνουμε στη ψυχή της Παναγιώτας και ζούμε το δράμα της σε όλη του την έκταση. Η ταινία φεύγει από το νατουραλισμό και προσεγγίζει το τραγικό που δεν ενοχλεί ούτε νουθετεί, σε οδηγεί στο σημείο της καθολικής ταύτισης. Η ταινία αποκτά όλη τη δυναμική της και κερδίζει, τελικά, το θεατή.

Η ΔΟΥΛΕΙΑ ΤΗΣ

Σκηνοθεσία: Νίκος Λαμπότ

Σενάριο: Νίκος Λαμπότ, Κατερίνα Κλειτσιώτη

Φωτογραφία: Διονύσης Ευθυμιόπουλος 

Μοντάζ: Dounia Sichov

Μουσική: Onnο

Παραγωγοί: Μαρία Δρανδάκη, Julie Paratian

Παίζουν: Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου (Παναγιώτα), Δημήτρης Ήμελλος (Κώστας), Μαρία Φιλίνη (Μαρία), Κωνσταντίνος Γώγουλος (επόπτης), Ελένη Καραγιώργη (Τούλα), Δανάη Πριμάλη (Γεωργία), Ορφέας Αγγελόπουλος (Απόστολος), Δήμητρα Βλαγκοπούλου (Ντίνα), Γεωργία Τσαγκαράκη (Μπογιάνα), Ειρήνη Ασημακοπούλου (Χρύσα), Αρετή Σεϊνταρίδου (Βάνια)

Χώρα παραγωγής: Ελλάδα, Γαλλία, Σερβία

Έτος παραγωγής: 2018

Γλώσσα: ελληνικά

Διάρκεια: 89΄

Είδος: τραγωδία

Ημερομηνία εξόδου: 28/2/2019

Εταιρεία διανομής: Weird Wave.

Περισσότερες πληροφορίες για τους συντελεστές και τα τεχνικά χαρακτηριστικά: διαβάστε εδώ.

• Κριτικές ταινιών