ΙΡΙΣ

Αυγ 05, 2017 Κινηματογράφος 0

IRIS

IN THE SHADOW OF IRIS

του Γιάννη Φραγκούλη

Στις 3/8/2017 στις κινηματογραφικές αίθουσες.

Η γυναίκα ενός πλούσιου τραπεζίτη, η Ίρις, ξαφνικά εξαφανίζεται κατά τη διάρκεια ενός γεύματος, στο Παρίσι. Τι έχει συμβεί; Είναι απαγωγή ή φόνος; Ένα σημείωμα μας οδηγεί στην απαγωγή, όμως το θέμα μπερδεύεται περισσότερο όταν θα πάνε να δώσουν τα λίτρα, χωρίς κανένα αποτέλεσμα. Ατμοσφαιρικό θρίλερ, γαλλικής παραγωγής, ριμέικ του «Chaos», θρίλερ με επιρροές από τον Alfred Hitchcock και τον David Lynch, του Hideo Nakata, γνωστό σε εμάς από την τριλογία του «Ring» (1998, 1999, 2005).  

Το γαλλικής παραγωγής θρίλερ, «Ίρις», έχει όλα τα στοιχεία μιας καλής ταινίας αυτού του είδους, αλλά με κάποιες ενστάσεις στο τελικό προϊόν. Ένα εντυπωσιακό επιτελείο ηθοποιών, αξιόλογο σκεπτικό, ένταση στην έναρξή του και στις ηθοποιίες που θα ευχαριστήσουν και θα καθηλώσουν τους θεατές της, με κάποιες όμως ενστάσεις. Σε αυτή την ταινία θα είμαστε κάτω από τη σκιά μιας δυναμικής κατάστασης που προσπαθεί να τρέξει πριν ακόμα αρχίσει να περπατά. Μετά, από την αρχή της, είναι δύσκολο, αλλά τα καταφέρνει να απελευθερωθεί από αυτή την αγχωτική και καταστροφική ένταση που θα τη χαρακτηρίζαμε ως ριπή ενός τυφώνα.

Ο συνσεναριογράφος και σκηνοθέτης Jalil Lespert, ξεκίνησε την καριέρα του ως ηθοποιός με την ταινία «Jeux de plage» (1995), ενώ στη σκηνοθεσία εμφανίζεται το 2000 με την ταινία «Coffee and dreams», και οι δύο μικρού μήκους. Αυτή η ταινία στην αρχή είχε σχεδιασθεί να γυριστεί ως ένα αγγλόφωνο ριμέικ, αμερικάνικης παραγωγής, αλλά τελικά η δράση της -και η παραγωγή της- μεταφέρθηκαν στη Γαλλία, σε συνεργασία με το Netflix, απευθυνόμενη στο διεθνές κοινό. Είναι εύκολο να καταλάβει κάποιος γιατί τα αμερικάνικα στούντιο απομακρύνθηκαν από αυτή την παραγωγή. Σε πολλές στιγμές της ταινίας εγγράφεται εγκεφαλική πίεση και ατμοσφαιρική ένταση που δημιουργούν σύγχυση στο ευρύ κοινό. Στην πραγματικότητα, βαδίζουμε ανάμεσα στη δράση και τη ματαίωσή της, το σενάριο περνά ενδιάμεσα, με φτωχά μέσα παραγωγής. Αν θυμηθούμε το «Ring», την αμερικάνικη διασκευή του από το ιαπωνικό έργο -όπως και σε αυτή την περίπτωση- η αποτυχία του, στην αμερικάνικη εκδοχή ήταν ότι θα έπρεπε να «παίξουν» περισσότερο με το εγκεφαλικό στοιχείο, ένα πεδίο που δεν ήταν τόσο καλοί, τουλάχιστον όσο οι Ιάπωνες συνάδελφοί τους.

Η Ίρις είναι η σύζυγος ενός πλούσιου τραπεζίτη, του Αντουάν Ντοριό, η οποία ξαφνικά εξαφανίζεται, κατά τη διάρκεια ενός γεύματος στο Παρίσι. Με τις τρομερές υπόνοιες ότι έχει απαχθεί, οι οποίες επιβεβαιώνονται από ένα σχετικό σημείωμα, φτάνουμε να υποπτευόμαστε ένα νεαρό μηχανικό, το Μαξ, ως τον πρώτο ύποπτο. Όταν η υπόθεση παίρνει άσχημη τροπή, οι ντετέκτιβ αναρωτιούνται ποιο είναι το πραγματικό θύμα αυτής της υπόθεσης και πότε ξεκίνησε να παίζεται το μεγάλο παιχνίδι. Κανένας δεν μπορεί να απαντήσει σε αυτά τα ερωτήματα, ο δολοφόνος αφήνει να διαρρεύσει μία ματιά, όμως κανένας δεν μπορεί να έχει μία ξεκάθαρη άποψη. Οι ελλείψεις θα τονίσουν την ατμόσφαιρα αυτού του θρίλερ.

Η σκηνοθεσία στην «Ίριδα» δεν είναι τολμηρή. Η απειλητική και η μεγάλη ένταση υπάρχει στην ταινία στην πρώτη και στη δεύτερη πράξη. Ο σκηνοθέτης εστιάζει το απροσδιόριστο και φωτίζει το χώρο από διαφορετικές γωνίες, κατά περίπτωση ικανοποιητικά, δημιουργώντας τις συνθήκες που, σε διάφορες περιπτώσεις αναπτύσσουν τις δομές του θρίλερ. Χωρίς να έχει την τάση να καινοτομήσει ή να κάνει κάτι το ειδικό, ο Lespert ξέρει πώς να χειριστεί την αφήγηση σε ένα θρίλερ και, αν και υπάρχουν πολλές ελλείψεις, πως αυτό να βλέπεται ευχάριστα.

Προσιτό και γοητευτικό, αυτό το έργο έξυπνα ξεκινά με ένα τίναγμα στις πρώτες δύο σκηνές, βαθμιαία εκπλήσσει και παίρνει το χρόνο του για να φωτίσει κάθε σκοτεινή γωνιά και, ακολούθως, να σοκάρει. Ανοίγει μπροστά μας ένας κόσμος από υποψίες και ύποπτους, κάτι που, ατυχώς, αποτυγχάνει  να ξεμπερδευτεί, στην τελική πράξη. Φυσιολογικά, αφού είναι ασταθής και δισταχτική για τον εάν και το πότε θα διατηρήσει ή θα αποτινάξει τις γενικές συμβάσεις, η ταινία αρχίζει να πλήττεται και να χάνει την εστίασή της, εξαιτίας της κατάρρευσης μέσα από τις δομές της και της τελικής χαλαρότητας.

Αυτό που δημιουργεί πρόβλημα σε αυτή την ταινία είναι οι απλές προθέσεις της για την πλήρη ανικανότητα να διαφοροποιηθεί η ίδια, όχι αναγκαστικά από άλλες ταινίες -μία έγχυση πρωτοτυπίας θα μπορούσε να βοηθήσει- αλλά από τις ίδιες τις εικόνες που παραθέτει. Διακρίνουμε δύο διαφορετικές όψεις, την παρούσα κατάσταση που οδηγεί στο θρίλερ και στις αναδρομές που μας δίνουν άλλες σοκαριστικές πλευρές. Αρνείται να φύγει από αυτή την οδό, να πάρει αποστάσεις από τις δύο αφηγηματικές γραμμές και τελικά πληγώνεται ανάμεσα στις απροσδιόριστες ρωγμές της. Απελπιστικά έχει ανάγκη να ξεχωρίσει αυτά τα δύο μέρη, είτε ως εικόνα είτε ως σκηνοθεσία είτε ως φωτιστική ατμόσφαιρα, τα οποία συμβιώνουν σε ένα απροσδιόριστο σύνολο. Αρνείται αυτό το διαχωρισμό και υποφέρει από αυτή την άρνηση.

Με τον ίδιο τρόπο, οι Lespert και Duris είναι λίγο-πολύ ίδιοι και, λόγω του χαμηλού φωτισμού και της χρωματικής απόδοσης, είναι δύσκολο μερικές φορές να τους ξεχωρίσεις. Ακόμη, έχοντας όλη την προσοχή σας τεταμένη και το έντονο βλέμμα πάντα σε εγρήγορση, είναι δύσκολο να αναγνωρίσουμε τα οπτικά σημεία της εικόνας, χωρίς να φταίει ο θεατής. Τελικά, είναι κάτι το οποίο θα μπορούσε να τακτοποιηθεί πολύ απλά, είτε στην ενδυματολογία είτε στα οπτικά σημεία, αλλά, λόγω της συχνής εμφάνισής τους αυτό το μπέρδεμα του θεατή το δυσκολεύει να την παρακολουθήσει.

Κανένας ηθοποιός δεν είναι ανεπαρκής, ακριβώς το αντίθετο. Οι δύο πρωταγωνιστές, οι Lespert και Duris είναι συναρπαστικοί στους ρόλους τους, προσδιορίζοντας τη δυναμικότητα των συγκρούσεων, τόσο ανάμεσά τους όσο και στα άλλα μέρη των χαρακτήρων. Δυστυχώς, δείχνουν μία ομοιότητα, η οποία αποδίδει μία απροσδιοριστία στην οπτική γραφή. Η Le Bon είναι εκπληκτική, με κάποιο τρόπο σε υπνωτίζει με τα μεγάλα μάτια της, αποτυπώνει το πρόσωπό της σε όλο το σενάριο, το στιγματίζει και μας δείχνει ότι αυτοί οι χαρακτήρες δε θα είχαν ανάγκη κάποιου στερεότυπου.

ΙΡΙΣ

(IRIS

IN THE SHADOW OF IRIS)

Σκηνοθεσία: Jalil Lespert

Σενάριο: Jalil Lespert, Andrew Bovell, Jérémie Guez

Φωτογραφία: Pierre-Yves Bastard

Μοντάζ: Mike Fromentin

Μουσική: Adam Wiltzie, Dustin O’Halloran

Παραγωγοί: Wassim Béji, Adrian Politowski

Παίζουν: Romain Duris (Μαξ Λόπεζ), Charlotte Le Bon (Κλαούντια), Jalil Lespert (Αντουάν Ντοριό), Camille Cottin (Ναταλί Βασέρ), Adel Bencherif (Μαλέκ Ζιανί), Sophie Verbeeck (Νίνα Λόπεζ), Hélène Barbry (Ίρις Ντοριό), Jalis Laleg (Έλι Λόπεζ), Violetta Sanchez (Σάρα)

Χώρα παραγωγής: Γαλλία, Βέλγιο

Έτος παραγωγής: 2016

Γλώσσα: γαλλικά

Διάρκεια: 99΄

Είδος: θρίλερ

Ημερομηνία εξόδου: 3/8/2017

Εταιρεία διανομής: Weird Wave.

Περισσότερες πληροφορίες για τους συντελεστές και τα τεχνικά χαρακτηριστικά: διαβάστε εδώ.

Για να βρείτε που παίζεται η ταινία πηγαίνετε εδώ.

• Κριτικές ταινιών