LEE STRASBERG

Ιαν 05, 2014 Θέατρο 0

Η ΛΟΓΙΚΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ

Τα μαθήματα του Lee Strasberg στο Actors Studio καταγράφθηκαν κατά την διάρκεια πολλών χρονών, όχι σκεφτόμενοι το μέλλον, αλλά για να επιτρέψουν στο Actors Studio, να επανέλθουν σε αυτό. Από αυτές τις ώρες ο επιμελητής του βιβλίου «Le travail à l΄Actors Studio» κράτησε κάποια μοναδικά παραδείγματα που δείχνουν την θεατρική φιλολογία που δείχνει το ουσιαστικό μέρος της εργασίας του Strasberg και της λειτουργία του Actors Studio.

Πολλοί από τους ανώνυμους ηθοποιούς που βλέπουμε να έχουν δουλέψει, μέσα από τις σελίδες αυτού του βιβλίου, κάτω από την διεύθυνση του καθηγητή και σκηνοθέτη, είναι προσωπικότητες παγκοσμίως γνωστές, όπως η Anne Bancroft, ο Marlon Brando, ο Montgomery Clift, ο John Crawford, η Jane Fonda, ο Walter Matthau, ο Steve MacQueen, ο Paul Newman, η Géraldin Page, ο Anthony Perkins, ο Sidney Poitier, ο Rod Steiger… Κατά την περίπτωση ο Strasberg τους συγχαίρει ή τους ψέγει, τους πειράζει, τους σατιρίζει, τους επηρεάζει, τους διηγείται ιστορίες: κάποιες από αυτές τις θεατρικές περιπτώσεις δείχνουν το παιδαγωγικό του σύστημα που με σοβαρό, πραγματικό και μεταδοτικό τρόπο ξυπνά το δημιουργικό τρόπο και τις αντιδράσεις των ηθοποιών.

Κάθε ηθοποιός έχει ανάγκη ενός «στούντιο», όπου μπορεί να αναπτύξει τις απόψεις του, να δοκιμάσει νέους χρωματισμούς, να εφεύρει, να αποδειχθεί. Μια από τις κυρίαρχες ιδέες του Strasberg είναι εκφρασμένη, περιληπτικά, σε ένα αξίωμα του Γκαίτε: «Ο ηθοποιός αναπτύσσεται στον δημόσιο χώρο, αλλά η τέχνη του αναπτύσσεται στον ιδιωτικό». Πάντως είναι αναγκαίο να μετατρέψουμε αυτό το αξίωμα. Ο ηθοποιός έχει πραγματικά την ανάγκη των άλλων για να προοδεύσει στην τέχνη του και στο επάγγελμά του. Το Actors Studio του παρέχει συγχρόνως συντρόφους και ένα μέρος όπου μπορεί να δουλέψει μόνος του.

Προς το τέλος του 1924, ο Strasberg κατάλαβε ότι έπρεπε να διαλέξει ανάμεσα σε  δύο πιθανότητες: να παραμείνει μέλος του Théâtre-Laboratoire ή να πάει στο Μπροντγουαίη. Αφού για λίγο πίστευε στην δυναμικότητα της ομάδας του Boleslavski, έγραψε στον Philip Loeb και λίγες εβδομάδες αργότερα δούλευε στο Theatre Guild ένα έργο, με τον τίτλο, «Pocessional» που ανέβηκε στις 12 Ιανουαρίου 1925. Όταν, αργότερα, το 1947, συναντήθηκαν ο Elia Kazan, η Cheryl Crawford και ο Robert Lewis για να φτιάξουν το Actors Studio,  είχαν σκοπό να συνεχίσουν την δουλειά, με ότι σήμαινε αυτό, στο Groupe Theatre, η δημιουργία του οποίου έγινε από την Crawford, τον Harold Clurman και τον Strasberg, το 1926, όταν αυτός συνεργάζονταν με το Theatre Guild. Ο Robert Lewis ήταν από την αρχή μέλος του Groupe Theatre, ο Kazan μπήκε στο Groupe σαν αρχάριος και τέλειωσε σαν ο κεντρικός ηθοποιός. Το Groype Theatre συνέβαλε με ουσιαστικό τρόπο στην θεατρική ζωή της Αμερικής.

ΜΕ ΤΗΝ ΦΑΝΤΑΣΙΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΖΕΤΑΙ

Η επιτυχία του Strasberg σαν καθηγητής δεν μπορεί να αποδοθεί σε ένα οποιοδήποτε σημείο της πολύπλοκης προσωπικότητάς του. Από πρώτη άποψη φαίνεται ένας ήρεμος άνθρωπος, χωρίς προκαταλήψεις. Πολλές επισκέψεις στο Actors Studio δεν επιτρέπουν να καταλάβουμε την αποτελεσματικότητά του, έχοντας παρακολουθήσει πάρα πολλές θεατρικές διαφορετικές καταστάσεις, βλέπουμε όλες τις πλευρές του. Υπάρχει, κατ΄αρχήν, η εκπληκτική του πολυμάθεια και η τεράστια εμπειρία του στον θεατρικό κόσμο που τον έζησε επαγγελματικά κατά την διάρκεια πολλών δεκάδων ετών. Κατόπιν, παρατηρούμε μια ευαισθησία και ένα συνήθως πειθαρχημένο πάθος από μια μεγάλη δύναμη που έρχεται από την αυτοσυγκέντρωση και την θέληση. Ο Strasberg έχει την ευκολία των μεγάλων καθηγητών να προσαρμόζεται στον κάθε ηθοποιό με τον οποίο δουλεύει. Αυτό είναι το στοιχείο της αποτελεσματικότητάς του. Ασχολείται με τον κάθε ηθοποιό ξεχωριστά επειδή ξέρει ότι είναι ένα ξεχωριστό άτομο και ότι έχει μια άποψη εξαιρετική για να παρατηρήσεις και να αναλύσεις αντικειμενικά, όπως ακριβώς και την εργασία του σαν ηθοποιός.

Ο ηθοποιός θα πρέπει να ασχοληθεί με τις πνευματικές διεργασίες που δίνονται κατ΄ευθείαν από την ιδιαίτερη λογική ενός έργου και αυτές οι διεργασίες -όπως και άλλες- μπορούν ή δεν μπορούν να παράγουν το επιθυμητό αποτέλεσμα σε έναν ηθοποιό, σε αυτή την αρνητική περίπτωση μπορεί να ανατρέξει σε διαφορετικά μέσα -που θα τα περιγράψουμε στην συνέχεια- και που θα το βοηθήσουν να αντεπεξέλθει σε παρόμοιες «δύσκολες στιγμές». Αλλά μπορούμε να αγνοήσουμε αυτές τις διεργασίες και η φαντασία του ηθοποιού θα μπορούσε να τις επεξεργαστεί με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, επειδή είναι ο σκελετός αυτού που προσπαθεί να αναστήσει.

Κάθε έργο έχει μια πολύπλοκη λογική, αλλά ανάμεσα στα στοιχεία που μας δίνει η λογική του έργου, είναι πιθανό να διακρίνουμε και να ξεχωρίσουμε την λογική των προγενέστερων περιπτώσεων, αυτή των προσώπων, αυτή των ουσιαστικών και αισθητικών αντικειμένων, αυτή της κατάστασης και, τέλος, του συγκεκριμένου γεγονότος. Ο Strasberg θέτει πάντα τους ηθοποιούς σε επιφυλακή ενάντια σε μια μηχανική λογική: η λογική δεν μπορεί να είναι μηχανική.

Όταν ανακαλύφθηκαν τα αντιβιοτικά, φάνηκαν σαν την μαγική συνταγή, ικανή να εξαλείψει κάθε είδους σοβαρής και συνηθισμένης αρρώστιας που μας ανησυχούσαν για πολλά χρόνια και ωστόσο δημιουργούν ήδη προβλήματα επειδή δημιουργούν γενιές μικροβίων που αντέχουν στην καταστροφική  δύναμή τους. Αυτή είναι η λογική της ζωής, είναι η πραγματική λογική, δεν είναι μηχανική. Ένας κατακλυσμός είναι ευλογία για μια περιοχή αποξηραμένη, αλλά μετατρέπεται εύκολα σε πλημμύρα και η ευλογία γίνεται, λοιπόν, καταστροφή. Η λογική της πραγματικότητας είναι διαφορετική από την μηχανική που λέει: «Προσευχηθήκαμε για την βροχή, πως θα μπορούσε να είναι όλεθρος;».

Κάθε πράγμα έχει μια ρεαλιστική εκδήλωση. Μια πραγματική αιτία έχει μια πραγματική σχέση με ένα πραγματικό αποτέλεσμα και αυτή η σχέση -εάν δεν το καταλάβουμε- θα μπορέσει να δημιουργήσει κενά στην κατανόηση.

Εάν η απάντηση σε κάθε πρόβλημα του ηθοποιού θα ξεκινούσε από το έργο, δε θα υπήρχαν δυσκολίες. Ποιος είναι ο ηθοποιός που σκέπτεται κάτι άλλο από το έργο που παίζει; Ποιος σκηνοθέτης αρχίζει κάποτε την εργασία του χωρίς να πει: «Αυτή είναι η ερμηνεία μου»; Εάν σκεφτόμαστε μηχανικά, θα βρίσκαμε ένα τρόπο να αντιμετωπίσουμε την εργασία για ένα έργο, αφιερωμένη στο ίδιο το έργο που θα πρέπει χωρίς διαφορετική άποψη να μας οδηγήσει σε μια βαθιά ανάλυση, δημιουργική, χρήσιμη και εξαιρετική. Δυστυχώς δεν υπάρχει κάτι τέτοιο. Η δυσκολία προκύπτει από αυτό που έχουμε καταλάβει με λανθασμένο τρόπο στη σχέση που υπάρχει ανάμεσα στην εργασία του ηθοποιού και την σκηνή.

Όταν θέτετε σε ένα μεγάλο ηθοποιό ερωτήσεις για ένα ρόλο που παίζει με αξιοπρόσεχτο τρόπο, θα έπρεπε, λογικά, να μπορούσε να σας εξηγήσει αυτόν τον ρόλο, επειδή, εάν δεν τον καταλαβαίνει πως μπορεί να τον παίξει τόσο καλά; Ωστόσο, πολλοί μεγάλοι ηθοποιοί θα σας απαντούσαν: «Δεν καταλαβαίνω τι θέλετε να πείτε, είμαι απλά στη σκηνή και παίζω!». Αλλά αν θέσουμε ανάλογες ερωτήσεις σε συνηθισμένους ηθοποιούς, που δίνουν κακές παραστάσεις, θα σας εξηγήσουν αναλυτικά όλη την φιλοσοφία, το βάθος και τους στόχους του έργου. Στην ιστορία του θεάτρου, δε θυμάμαι παρά ένα μεγάλο ηθοποιό που έδωσε μια ακριβή περιγραφή ενός ρόλου: η κα Siddons για την Lady Macbeth, μας έδωσε μια εξαιρετική περιγραφή της ερμηνείας αυτού του προσώπου, εντελώς διαφορετική από αυτή που έπαιξε!

Η ΛΟΓΙΚΗ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΖΩΗΣ

Η δημιουργία δεν έρχεται μόνο από αυτό που ο ηθοποιός θέλει να κάνει, οι πηγές της δημιουργίας είναι παντού ή κάποιο πράγμα μπορεί να ξυπνήσει την συνειδητή ή ασυνείδητη δύναμη της φαντασίας. Αυτή είναι η αληθινή λογική της δημιουργικής ζωής ενός ηθοποιού.

Στο ηθοποιό Μ.: Αντιμετωπίσαμε πολλές δυσκολίες για να σας απελευθερώσουμε από αυτή την τόσο προκατειλημμένη αντίληψη που είχατε όταν ήρθατε στο Στούντιο, προκατάληψη που αφορούσε το έργο. Δεν μπορούσαμε τίποτε άλλο να δούμε σε εσάς παρά την φροντίδα σας για τις σκηνές ή καλλίτερα η ανησυχία που αισθανόσαστε και θα μπορούσε να σχηματισθεί ως εξής: «Τι θα έπρεπε να κάνω για να καταλάβει αυτό το ευλογημένο κοινό αυτό που θέλω να ξέρει, όσον αφορά το έργο». Είχατε, ευτυχώς, κάνει συνεχείς προσπάθειες για να αποποιηθείτε αυτή την αντίληψη. Σήμερα αυτές οι προσπάθειες έχουν, από κάποιο θαύμα, εκπληρωθεί στο πρώτο μισό της σκηνής που μας παίξατε. Είχατε πραγματικά απορροφηθεί από τη σκηνή.

Κατά τη διάρκεια που καθόσαστε εκεί, το πρόσωπό σας άλλαξε, είναι από τις λίγες φορές που σας είδα να πιστεύετε πραγματικά σε αυτό που κάνατε, κάτι έγινε, το παίξιμο είχε μια συνέχεια μέχρι τη στιγμή της βίας, λοιπόν, στο δεύτερο μέρος της σκηνής, αφεθήκατε ασυναίσθητα σε όλα αυτά τα πράγματα που μεσολαβούσαν για να παίζετε όπως συνήθως. Κατόπιν δεν ξέρατε που ακριβώς να πάτε, τότε αποφασίσατε να κοιμίσετε το πρόσωπό σας. Προσπαθήσατε να προσκολληθείτε σε επαναλήψεις επειδή, στην πραγματικότητα, η έλλειψη πίστης στη λογική σας αποσυνθέτει, αυτό που σας ενοχλεί είναι αυτό που δεν έχετε αναγνωρίσει στο πρόσωπο και στη σκηνή, δεν έχετε το νόημα της ζωής σας, μετά από την βίαιη στιγμή δεν είχατε καμιά λύση.

Ηθοποιός Μ.: Δεν έβλεπα την λογική.

Strasberg: Θέλετε να πείτε ότι προσπαθήσατε να κάνετε το καλλίτερο, αλλά το παίξιμο δε βοηθά να γίνει το καλλίτερο, ένας γιατρός δεν βοηθά να κάνει το καλλίτερο. Για οποιονδήποτε που κατέχει τα τεχνικά του μέσα, ένα πρόβλημα είναι η επαλήθευση του ταλέντου του.

Μια ηθοποιός δούλεψε μια από τις τελευταίες σκηνές του «Καλοκαίρι και καπνοί», όπου η Άλμα τελικά απορρίπτεται από τον γιατρό. Σε αυτή τη σκηνή η λογική των παρελθόντων περιστάσεων ήταν βασικά το θέμα.

Στην ηθοποιό Ν.: Είχατε συνειδητοποιήσει σε μεγάλο βαθμό τα προβλήματα που παρουσιάζονται για να διακρίνεται κάποια πράγματα που θα σας βοηθούσαν, όπως να παρατηρήσετε το σπίτι του, ύστερα από το δικό σας και να φροντίσετε να υπάρξει μια κατάσταση που θα έκανε αναγκαία μια επίσκεψη εκ μέρους σας. Μας μιλήσατε για τα άλλα πρόσωπα του έργου, μας δείξατε, μέσα από τον εαυτό σας, αυτό που συνέβαινε στον γιατρό και, κατά συνέπεια, αυτό που θα γινόταν στο γραφείο του. Αλά αφήσατε ότι αυτός μπορούσε να δει, αν είχε παρατηρήσει το σπίτι σας.

Τι είχε δει; Τι στενοχώριες αντιμετωπίσατε πριν να φτάσετε σε αυτή τη σκηνή που σας οδηγεί στο γραφείο του; Δεν είχατε προβλέψει να έρθετε εδώ, τι έγινε για να φτάσετε εδώ; Χωρίς αμφιβολία κάτι το εξ΄ολοκλήρου ασυνήθιστο. Αισθανόσαστε άρρωστη. Μήπως αυτή η σκηνή είναι η συνέχεια μιας αδιαθεσίας ή αισθανόσαστε εγκαταλελειμμένη; Μου φάνηκε ότι δε θέσατε στον εαυτό σας όλες αυτές τις ερωτήσεις. Στην πραγματικότητα, αυτή η νεαρή γυναίκα είχε μια στενοχώρια. Κατά την διάρκεια πολλών μηνών δε μίλαγε σε κανένα, είχε διαταραγμένο μυαλό, αλλά τώρα βγήκε από αυτή την κατάσταση, αλλά από ποια ακριβώς κατάσταση βγήκε και ποια ήταν η πεποίθησή της για να βγει;

Δε δημιουργήσατε σε αυτή τη σκηνή την ποιότητα που έρχεται από την εμπειρία της στην οποία αναφέρεται όταν λέει: «Είμαστε αδύναμοι, αλλά βρίσκουμε μερικές φορές τη δύναμη να κοιτάξουμε την αλήθεια κατάματα». Ιδού τι συνέβη κατά τη διάρκεια της αρρώστιας της, άφησε να καταναλωθούν όλα τα προηγούμενα αισθήματα, πέρασε μια τρομερή δοκιμασία και βγήκε από αυτή καθαρή. Μέχρι εδώ ήταν ήρεμη και συγκεντρωμένη στον εαυτό της, αλλά κατά τη διάρκεια της ανάρρωσής της, κοίταξε κατάματα τον εαυτό της για πρώτη φορά. Ιδού γιατί λέει, μόλις πριν να αρχίσει η σκηνή: «Ιδού τι θέλω και ιδού τι πρέπει να καταφέρω».

Είχα συνειδητοποιήσει την απουσία αυτής της προγενέστερης εμπειρίας, από τη στιγμή που μπήκατε στη σκηνή. Παρά το γεγονός ότι είσαστε εδώ, στο γραφείο του, ήταν φανερό ότι δεν είχατε ακόμη πάρει την απόφαση να έρθετε εδώ, ενώ η Άλμα Ουαινμίλερ έκανε έξι μήνες για να την πάρει. Οι αμφιβολίες, οι ανησυχίες και οι προκαταλήψεις, που κατά ένα θαυμαστό τρόπο είχατε σήμερα, είναι ακόμα εκεί. Αλλά πρέπει να έχετε και άλλα πράγματα που την ανάγκασαν να αντικρίσει κατάματα τον εαυτό της και την οδήγησαν να αντιμετωπίσει τον γιατρό σε αυτή την σκηνή. Δεν ξέρω τι ακριβώς είναι, δεν ξέρω αν είναι η δύναμη ή κάτι άλλο, εσείς πρέπει να το βρείτε. Ο τρόπος σας να το κάνετε, η φαντασία σας, η συνείδησή σας μπορεί να είναι διαφορετικές από αυτές κάποιου άλλου, αλλά αυτό που σας συνέβη πριν από αυτή τη σκηνή είναι ζωτικό για τη σκηνή και αυτό δεν το είδα.

Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΝΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ

Ο Strasberg συζήτησε τη λογική του ενός χαρακτήρα με την ηθοποιό Ο αφού είχε δουλέψει τη σκηνή της πράξης IV των «Τριών αδελφών», στην οποία ο Τούσενμπαχ αποχαιρετά την Ίρινα πριν την μονομαχία.

Strasberg: Είτε είναι νέος είτε γέρος, τι επιθυμεί η Ίρινα, περισσότερο από όλα στον κόσμο;

Ο.: Τον έρωτα.

Strasberg: Ακριβώς. Αναζητά την αγάπη, κάθε άτομο, που εκδηλώνει αυτή την ανάγκη, είναι ακόμα νεαρό.

Ο.: Αλλά, στην πραγματικότητα, δεν θέλει τον Τούσενμπαχ.

Strasberg: Σας παρακαλώ, ξεχάστε αυτό προς στιγμή. Ο πατέρας αυτών των τριών κοριτσιών είναι νεκρός, εδώ και κάποιο καιρό, ένα μέρος της ζωής, όπως ήταν όταν αυτός ήταν ζωντανός, εξαφανίστηκε τώρα. Τα προβλήματα που ζουν απασχολούν και στενοχωρούν τις τρεις αδελφές, αλλά η Ίρινα, η πιο νέα, ψάχνει την αγάπη. Είναι συναισθηματική, αισθάνεται ότι υπάρχει κάτι σαν την αγάπη που αυτή δεν έχει ακόμη βρει, αλλά ίσως θα το βρει αν δεν αποχωρήσει από το παιχνίδι. Αν δεν πλάσετε αυτό το συναίσθημα δεν υπάρχει η σκηνή. Τι πρέπει να κάνετε για να δημιουργήσετε αυτό το πρόσωπο, σε σχέση με τον έρωτα;

Ο.: Να σκεφτώ αυτό όλο τον καιρό.

Strasberg: Ακριβώς.

Ο.: Όταν η Ίρινα ακούει την φωνή αυτού που την φωνάζει, σκέφτεται την Μάσα και τον σύζυγό της, το συναισθηματικό κενό της Μάσα…

Strasberg: Όχι, όχι, όχι! Μην σκέφτεστε την Μάσα! Εσάς μόνο. Μην έχετε στο μυαλό σας το έργο, δεν θέλω φιλοσοφίες ή αστυνομικά μυθιστορήματα.

Ο.: Είναι ονειροπαρμένη.

Strasberg: Ξέρετε τι θέλει να πει αυτό; Όλοι είμαστε σε αυτή την κατάσταση, αυτό που μας κάνει να περιπατούμε, ο αέρας φυσά, οι άνθρωποι αναρωτούνται: «Τι γίνεται;». Κάποιες φορές, απαντάμε: «Είναι η άνοιξη». Κάποιες φορές λέμε άλλα πράγματα. Ιδού το είδος του χαρακτήρα που πρέπει να βρείτε εδώ για να δημιουργήσετε την Ίρινα σε αυτή τη σκηνή, αυτό σας επιτρέπει να εντάξετε την προσωπικότητά της, νέα ακόμη, ακόμη ονειροπαρμένη, ακόμα ψάχνοντας την αγάπη. Σηκώνεται νωρίς το πρωί, οι άνθρωποι φεύγουν, υπάρχει στην καρδιά της περισσότερο συναίσθημα, επειδή η στιγμή που χάνουμε κάτι για να δεχτούμε κάποιο άλλο είναι η ακριβής η στιγμή που αυτό το πεθαμένο πράγμα έχει μια τελευταία αναλαμπή και φέγγει με όλο του το φως πριν να εξαφανιστεί. Η διάθεσή της καταχτά ασυνείδητα όλο το είναι της, πρέπει να δουλέψετε σε αυτό επειδή δεν υπάρχει τίποτε στη σκηνή που θα μπορούσε να εμπνεύσει αυτό με άμεσο τρόπο, δεν υπάρχουν παρά τα πράγματα που η Ίρινα θα δεχτεί, όχι αυτό που επιθυμεί ακόμη και το οποίο πιστεύει ότι θα παρατήσει.

Ο.: Είναι ξεκάθαρο, για μένα. Κάνω πάντα το ίδιο λάθος, έχω την ανάγκη να ενισχύσω αυτό το πρόδηλο.

Η ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ ΕΝΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ

Η «λογική μιας προσωπικότητας» έχει σχέση τόσο με το κατά πόσο έχουμε συνειδητοποιήσει τον χαρακτήρα αυτής της προσωπικότητας, όσο και με τις αναγκαίες εμπειρίες για να αναπαράγουμε αυτές στην προσωπικότητα. Ο Strasberg  συζήτησε αυτό το θέμα με την ηθοποιό Π. με αφορμή μια σκηνή όπου αυτή είχε δουλέψει τον ρόλο της Νικόλ, στο έργο «Τρυφερή είναι η νύχτα».

Είναι ένας μονόλογος πολύ δύσκολος. Αυτό το διαπιστώσατε λέγοντας ότι έπρεπε να αφήσετε κατά μέρος ένα κομμάτι επειδή δεν βρίσκατε καμιά λογική στην οποία θα βασίζατε την εργασία σας. Ωστόσο η σκηνή που παίξατε δεν μας επέτρεψε καθόλου να δούμε έως σε ποιο βαθμό το είχατε κατανοήσει πλήρως. Μετά τη σκηνή μας είπατε ότι η γυναίκα ήταν καταδικασμένη να είναι λίγο ανισόρροπη διανοητικά, αυτός ο μονόλογος είναι το είδος της έκφρασης που αρμόζει τη στιγμή που φανερώνεται αυτή η ανισορροπία. Τι κάνατε για να δημιουργήσετε αυτό; Μας είπατε: «Όταν περνά μια κρίση διανοητικής ανισορροπίας, έχει ημικρανίες, λοιπόν, θέλω να μου δώσετε μια ημικρανία». Το να έχεις ημικρανία δεν σημαίνει καθόλου ότι είσαι διανοητικά ανισόρροπος!

Πρέπει να έχετε περισσότερη φαντασία και να βρείτε κάτι που να δείχνει το συναίσθημα που έρχεται από μια δυστυχία. Με άλλα λόγια, σταματήσατε πολύ νωρίς, δημιουργήσατε μια ιδέα του προβλήματος, αλλά στην επιλογή των πραγμάτων που θα μπορούσαν να κινήσουν την φαντασία σας και να λύσουν το πρόβλημα, σταματήσατε εντελώς.

Κατά την διάρκεια της σκηνής εγκαταλείψατε την ημικρανία, όχι μόνο επειδή η προσοχή σας ήταν εστιασμένη αλλού, αλλά επίσης επειδή δεν αντιλαμβανόσαστε πραγματικές σχέσεις ανάμεσα στην ημικρανία και την διανοητική ανισορροπία. Η ημικρανία δεν προσδιόρισε τίποτε σε εσάς που να σχετιζόταν με την διανοητική ανισορροπία, έτσι, στην πραγματικότητα, ενοχλούσε την πνευματική σας συγκέντρωση.

Να δούμε αν μπορείτε να κινήσετε την φαντασία σας διαμέσου κάποιων ερωτήσεων και μην της επαναθέσετε σε εμένα. Τι γίνεται όταν ένα πρόσωπο είναι μόνο και όταν αυτή η μοναξιά ελευθερώνει τον φόβο ότι κάτι δεν γίνεται σωστά για αυτόν ή τον φόβο του κακού που δημιούργησε σε κάποιον ή με κάποιον; Δεν μπορεί να είμαστε ικανοποιημένοι με την επιλογή κάτι σαν την ημικρανία για να δημιουργήσουμε κάτι τόσο πλατύ σαν την σχιζοφρένεια. Η ημικρανία σας βοήθησε να δημιουργήσετε κάτι το πιο συγκεκριμένο αλλά δεν σας επέτρεψε να βρείτε μια λογική λύση. Η εμπειρία αυτής της γυναίκας δεν μπορεί να δημιουργηθεί από μεμονωμένες στιγμές, πρέπει να την δημιουργήσετε από το κεντρικό, ουσιαστικό θέμα ακόμη, από το γεγονός ότι υπάρχει, στην αρχή, μια συγκεκριμένη κατάσταση.

Τεχνικά, είναι κάποιες φορές πιθανό να βρείτε το κλειδί που ανοίγει ένα ολόκληρο σπίτι, διαλέγοντας κάτι το πολύ απλό, άλλες φορές έχουμε ανάγκη ένα ειδικό κλειδί για κάθε δωμάτιο, αν και δεν θα είστε ικανή να δημιουργήσετε με την μια την κεντρική εμπειρία σε μια σκηνή σαν αυτή, θα μπορείτε, ωστόσο, να δείτε τις στενές σχέσεις του κάθε απομονωμένου στοιχείου με την κεντρική εμπειρία, έτσι ώστε να μπορείτε να τις δημιουργήσετε ξεχωριστά.

Lee Strasberg

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

Το κείμενο αυτό είναι απόσπασμα από το βιβλίο «Le travail à l΄Actors Studio», του Lee Strasberg, εκδ. Gallimard, Παρίσι 1969.

• Δομική ανάλυση