ΜΑΡΙΑ ΚΟΥΡΚΟΥΤΑ-ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Μαρ 06, 2022 Κινηματογράφος 0

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Ο ΣΠΟΥΔΑΙΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΣΤΗΣ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΖΕΤΑΙ

Η Μαρία Κουρκούτα συνομιλεί με το Νίκο Θωμόπουλο

Μαρία Κουρκούτα-συνέντευξη: Συναντήσαμε τη Μαρία Κουρκούτα κατά τη διάρκεια των προβολών των ταινιών της στην Αθήνα. Στο Kino-Athens. Οι ταινίες της είναι πολύ ενδιαφέρουσες. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι βρίσκονται στο χώρο του πειραματικού κινηματογράφου. Κατά συνέπεια η συζήτηση προσανατολίστηκε σε αυτό το εξαιρετικά ενδιαφέρον πεδίο της Έβδομης Τέχνης. Ειδικά για κάποιον που το μελετά με επιμονή και σεβασμό. Σε αυτή τη συνέντευξη αποτυπώνεται ο τρόπος κινηματογράφησής της. Από τη σύλληψη της ιδέας μέχρι το τελικό προϊόν. Την ταινία που απευθύνεται στο θεατή. Με αφορμή αυτή επεκτείνετε την προβληματική σας σε αυτόν τον κινηματογράφο.

ΜΑΡΙΑ ΚΟΥΡΚΟΥΤΑ-ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: ΡΥΘΜΟΣ ΚΑΙ ΦΟΡΜΑ ΤΗΣ ΑΦΗΓΗΣΗΣ

Πως και με ποια ερεθίσματα εμπνέεστε τα θέματα των ταινιών σας;

Δεν εμπνέομαι από μια θεματική, αλλά από συγκυρίες ή καταστάσεις. Εμπνέομαι όταν αυτό που βλέπω αγγίζει, σχεδόν άθελά μου, σε κάτι που επιθυμώ βαθύτερα. Έτσι φτιάξαμε με τη Νίκη Γιάνναρη την ταινία «Φαντάσματα πλανιούνται πάνω από την Ευρώπη», το 2016.

“Μαρία Κουρκούτα-συνέντευξη: Δε διαχωρίζω

τον πειραματικό από το κλασσικό ή αφηγηματικό κινηματογράφο.”

Ποιες επιρροές υπάρχουν στις ταινίες σας από το κίνημα της avant-garde στο ρυθμό και στη φόρμα της κινηματογραφικής αφήγησης που επιλέγετε;

Ποτέ δε διαχώρισα τις απόπειρες της avant-garde. Όπως του Brakhage, της Deren, του Debord, της Duras ή του Chris Marker. Από τον τρόπο με τον οποίο έχουν δουλέψει πολλοί κινηματογραφιστές της μυθοπλασίας: Όπως ο Vigo, o Tarkovsky, ο Godard, ο Pasolini, o Paradjanov, ο Αγγελόπουλος και τόσοι άλλοι. Δε διαχωρίζω τον πειραματικό από το κλασσικό ή αφηγηματικό κινηματογράφο. Κάθε σπουδαίος κινηματογραφιστής πειραματίζεται με το ρυθμό και τη φόρμα της αφήγησης. Και αυτό ακριβώς καθορίζει την αισθητική του.

Όσον αφορά τις ταινίες μου, μού είναι δύσκολο να μιλήσω για συγκεκριμένες επιρροές. Γιατί μέχρι στιγμής σε κάθε ταινία μου δοκιμάζω νέους τρόπους. Προσπαθώ να μαθαίνω καινούρια πράγματα. Οι αναφορές μου αλλάζουν ανάλογα με το τι αναζητώ να δοκιμάσω σα φόρμα κάθε φορά.

ΜΑΡΙΑ ΚΟΥΡΚΟΥΤΑ-ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: ΜΙΑ ΔΥΣΚΟΛΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ

Με ποιο τρόπο προτιμάτε να δημιουργείτε τις ταινίες σας από τη σύλληψη της αρχικής ιδέας μέχρι την ολοκλήρωση τους;

Όταν ξεκινώ μια δουλειά προσπαθώ να αφήνω το βλέμμα μου απολύτως ανοιχτό σε αυτό που έρχεται. Έτσι ώστε τα πράγματα να αποτυπώνονται όσο πιο καθαρά γίνεται μέσα στην ίδια τη φόρμα των εικόνων. Στην αρχή, είναι σα να μην υπάρχει ούτε ήχος, ούτε λόγος. Μόνο εικόνα. Σιγά σιγά αυτή εμπλουτίζεται… Είναι μια δύσκολη ισορροπία. Κυρίως όταν η διαδικασία της παραγωγής εμπλέκει πολλούς και διαφορετικούς ανθρώπους. Γιατί είναι σαν το νόημα να βρίσκεται την ώρα της δημιουργίας. Και να τρέφεται από αυτήν. Έξω από τη δημιουργία, γίνεται αφηρημένο, εξαϋλώνεται πολύ εύκολα…

“Μαρία Κουρκούτα-συνέντευξη: Τώρα,

η συνάντησή μου και οι διάλογοι μου με ανθρώπους

που νιώθω κοντά με έκανε να βγω με χαρά από αυτή τη μοναξιά.”

Κατά τα λοιπά, σε γενικές γραμμές, μέχρι σήμερα δούλεψα αρκετά μοναχικά και ελεύθερα. Οπότε η ιδέα ποτέ δεν προηγήθηκε της διαδικασίας. Μού έχει τύχει να ξεκινήσω με ένα κάποιο σχέδιο και στο τέλος να κάνω κάτι τελείως διαφορετικό. Ήμουν τυχερή που η παραγωγή δέχτηκε την αλλαγή αυτή. Γιατί κι ο τρόπος μου είχε μια εντιμότητα, νομίζω. Υπήρχε μια σχέση βαθιάς εμπιστοσύνης.

Τώρα, η συνάντησή μου και οι διάλογοι μου με ανθρώπους που νιώθω κοντά με έκανε να βγω με χαρά από αυτή τη μοναξιά. Όπως πολύ πρόσφατα με την μοντέζ Claire Atherton, που δούλεψε για πάρα πολλά χρόνια με την Chantal Akerman. Δεν ξέρω τι θα γίνει στο μέλλον. Είναι πιθανό να αλλάξω το συνήθη τρόπο μου, αν το ίδιο το σχέδιο το απαιτεί. Σε κάθε περίπτωση, ο τρόπος δεν είναι απλά μέθοδος. Καθρεφτίζει και το βαθύτερο τρόπο με τον οποίο θέλουμε να προσεγγίσουμε τα πράγματα.

ΜΑΡΙΑ ΚΟΥΡΚΟΥΤΑ-ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: ΚΑΔΡΟ-ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ-ΗΘΙΚΗ

Ποια αξιολογικά κριτήρια ποιότητας έχει κατά τη γνώμη σας το κινηματογραφικό ντοκιμαντέρ;

Την ειλικρίνεια, της οποίας ο βασικός εχθρός είναι πολύ συχνά η σαφήνεια.

Οι ταινίες σας, σε ποιο κοινό απευθύνονται και με τι ανταπόκριση;

Κάποτε μια Ελληνίδα παραγωγός μού είπε: «Είναι πολύ ωραίες οι ταινίες σας, αλλά εγώ δεν κάνω ταινίες για πέντε θεατές». Εάν έτσι είναι, οι ταινίες μου απευθύνονται ολόψυχα σε αυτούς τους πέντε θεατές.

Πιστεύετε ότι ο κινηματογράφος κάθε δημιουργού οφείλει να μεταδίδει κοινωνικοπολιτικά μηνύματα με άποψη;

Δεν ξέρω τι εννοείτε όταν λέτε «μηνύματα». Αν πρόκειται για ένα σύνθημα, ένα σλόγκαν ή μια ολοκληρωμένη θεωρία, απαντώ με βεβαιότητα πως όχι. Αν πρόκειται για ένα μπουκάλι στον ωκεανό ή για ένα πολεμικό σινιάλο μες τη νύχτα, τότε με βεβαιότητα ναι. «Με άποψη», επίσης δε γνωρίζω τι θα πει. Όταν κανείς αποφασίζει να βάλει κάπου μια κάμερα και να καδράρει, αναλαμβάνει μια ευθύνη. Όχι μόνο αισθητική, αλλά και ηθική. Σε ό,τι κάνουμε πάντα κρύβεται μιαν «άποψη», ένα βλέμμα, μια κατεύθυνση. Η οποία οφείλει, ιδανικά, να τείνει προς το θεατή δίχως να το φυλακίζει.

ΜΑΡΙΑ ΚΟΥΡΚΟΥΤΑ-ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: ΤΑ ΟΝΕΙΡΑ ΔΕΝ ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΜΟΝΑ ΤΟΥΣ

Ποια είναι η άποψη σας για το σύγχρονο ευρωπαϊκό κινηματογράφο;

Το ερώτημά σας είναι εξίσου περίπλοκο με το να απαντήσει ή να γνωρίζει κανείς το τι είναι η σύγχρονη Ελλάδα. Υπάρχει το καλύτερο και το χειρότερο. Είναι αδύνατον να γενικεύσουμε.

“Μαρία Κουρκούτα-συνέντευξη: Το σχέδιό μου

είναι να μπορώ να εξασφαλίζω το πλαίσιο

για να συναντώ αληθινούς φίλους.”

Παρακολουθείτε την εξέλιξη του Ελληνικού κινηματογράφου;

Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια είχα ελάχιστα την ευκαιρία να έρθω σε επαφή με τον κινηματογραφικό χώρο στην Ελλάδα. Ελπίζω με τις ευκαιρίες που μου δίνονται τον τελευταίο καιρό να ξεκινήσω ένα κάποιο διάλογο.

Τι όνειρα και σχέδια έχετε για το μέλλον;

Όταν κάποιος κάνει σχέδια, ξεχνάει τα όνειρά του. Και τα όνειρα, δεν έρχονται από μόνα τους. Τους χρειάζονται τα πρόσωπα, οι φίλοι. Δίχως φιλία, δεν υπάρχει αληθινή δουλειά. Το σχέδιό μου είναι να μπορώ να εξασφαλίζω το πλαίσιο για να συναντώ αληθινούς φίλους. Και έτσι ίσως να μπορούμε να ονειρευόμαστε μαζί.

Διαβάστε τις συνεντεύξεις

Δείτε τα βίντεο που έχουμε ετοιμάσει