ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΑΝΙΑΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

Σεπ 29, 2016 Θέατρο 0

Η ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΑΦΥΠΝΙΖΕΙ ΣΥΝΕΙΔΗΣΕΙΣ

μία συζήτηση της Μάνιας Παπαδημητρίου με το Γιάννη Φραγκούλη

Μία συζήτηση με τη Μάνια Παπαδημητρίου είναι ρυάκι που προοδευτικά γίνεται ποτάμι ορμητικό, ένας χείμαρρος που θέλει να μεταφέρει ουσιαστικά στοιχεία στην ψυχή του συνομιλητή, να μεταβιβάσει τις ανησυχίες της και να δώσει προσκλητήριο για να τις δούμε μαζί. Πολιτική, θέατρο, πραγματικότητα, άνθρωπος, αξίες που παίζουν μεγάλο ρόλο στο λόγο της ηθοποιού.

Ποια ήταν η αφορμή να δραστηριοποιηθείς στο θέατρο;

Από μικρή ήθελα να γίνω ηθοποιός, από πέντε χρόνων. Είχα πάει στο θέατρο να δω το θείο μου, τον Κώστα Γεννατά, και μου άρεσε που ήταν αυτός αλλά και ήταν άλλος, είχε τόσο χώρο γύρω του άδειο και τόσο θάρρος να λέει έτσι κάτι λόγια που δεν ήταν δικά του.

Μίλησέ μας για τις σπουδές σου στο θέατρο και τη θητεία σου δίπλα σε σημαντικούς ηθοποιούς του θεάτρου.

Ήμουν τυχερή που μπόρεσα να περάσω στη σχολή που ήθελα ακριβώς, στο Θέατρο Τέχνης, και να μπορέσω να γνωρίσω τον Κάρολο Κουν, για τον οποίο είχα ακούσει τόσα πολλά, και να το δω να δουλεύει με τους ηθοποιούς του στην πρόβα, τη Ρένα Πιττακή, τον Γιώργο Λαζάνη, τη Μάγια Λυμπεροπούλου, τον Γιώργο Αρμένη, το Γιάννη Μόρτζο, τον Αντώνη Θεοδωρακόπουλο, τον Μίμη Κουγιουμτζή, τη Λυδία Κονιόρδου, την Κάτια Γέρου. Μου άρεσε που ήταν δάσκαλοί μου αυτοί οι άνθρωποι που δούλευαν μαζί του. Τους είχα δει σε παραστάσεις που έγιναν ιστορικές. Οι άνθρωποι αυτοί δούλευαν συλλογικά σα να ήταν μία οικογένεια. Μου άρεσε που μπόρεσα να γίνω και εγώ κομμάτι της τόσο ιδιαίτερης και σημαντικής οικογένειας του θεάτρου. Είχα καλούς και πολύ αγαπημένους συμμαθητές και δασκάλους που μας έμαθαν να αγαπάμε το θέατρο σαν ολότητα και όχι μόνο τους ρόλους μας.

Ασχολείσαι με αυτό που λέμε θέατρο τέχνης. Τι είναι αυτό  που σε τραβά σε αυτό το είδος του θεάτρου;

Το θέατρο τέχνης είναι αυτό που σας είπα και προηγουμένως. Μία ιδιαίτερη θεατρική οικογένεια που μας έμαθε ότι το θέατρο είναι μία τέχνη συνόλου, λόγος, συναίσθημα, κίνηση, όλα σαν ένα.

Από ποιες θεατρικές σχολές έχεις επηρεαστεί;

Φυσικά από τη σχολή μου, το Θέατρο Τέχνης, αλλά και από τους μετέπειτα μεγάλους σκηνοθέτες με τους οποίους συνεργάστηκα που ήταν δάσκαλοι και αυτοί. Τον Βασίλη Παπαβασιλείου, πρώτα και πάνω από όλους, αλλά και τον Λευτέρη Βογιατζή, τη Ρούλα Πατεράκη και τον Σταύρο Ντουφεξή. Από όλους πήρα κάποια πράγματα που μου μένουν βαθιά χαραγμένα στο μυαλό και στην ψυχή.

Πιστεύεις ότι το θέατρο μπορεί και στην Ελλάδα να είναι ένα μέσο για να μιλήσει κάποιος για την πολιτική κατάσταση, με ποιο τρόπο;

Το θέατρο είναι τρόπος σκέψης και σαν τέτοιος μπορεί να είναι δρόμος για να μιλήσεις για ότι σε καίει. Από τα βαθιά μυστικά της ψυχανάλυσης μέχρι την ιστορία και την πολιτική. Αλλά αν σε καίνε πραγματικά και όχι αν σε ενδιαφέρουν παροδικά και επιδερμικά. Το θέατρο μιλάει με το δικό του τρόπο για όλα, για τη ζωή και το θάνατο που είναι τα πιο σημαντικά ερωτήματα στη ζωή.

Τι είναι αυτό που, κατά τη γνώμη σου, εμποδίζει τους ανθρώπους του θεάτρου να ασχοληθούν με επίκαιρα θέματα που καίνε;

Η επικαιρότητα δεν είναι καλός σύμβουλος για το θέατρο. Είναι κάτι που δεν έχει ακόμα τεσταριστεί ως προς το πόσο πραγματικά σημαντική είναι. Είναι πάντα καλύτερο να μιλάς στο θέατρο για πράγματα που έχουν κατασταλάξει στην ψυχή σου, που έχουν γίνει μνήμη. Αν θες να μιλήσεις και για την επικαιρότητα ακόμα στο θέατρο, μιλάς καλύτερα για αυτήν μέσω των παλιών θεμάτων, μέσω της μνήμης που έχει χαραχτεί βαθιά και δε σβήνει. Αυτά είναι τα καλύτερα θέματα για να επεξεργαστεί κανείς στο θέατρο.

Έχεις ακολουθήσει αυτό που λέμε πολιτική φόρμα στο θέατρο. Μίλησέ μας για τον τρόπο ερμηνείας ως προς αυτή την κατεύθυνση.

Έχω ασχοληθεί με το Θέατρο Ντοκουμέντο γιατί με συγκλονίζει η ανθρώπινη μαρτυρία. Έχει κάτι που είναι αδιαπραγμάτευτο. Την υποκειμενική αλήθεια που είναι κάτι πολύ σημαντικό για τον κόσμο του θεάτρου. Πιστεύω πως η μαρτυρία των ανθρώπων έχει μία τέτοια δύναμη που μπορεί να αφυπνίσει συνειδήσεις και να κάνει τον κάθε θεατή να θέλει και ο ίδιος να κοιτάξει βαθιά μέσα του και να αναγνωρίσει την αλήθεια της ψυχής του. Να αναγνωρίσει μέσα του τον τρόμο και τα όρια της ύπαρξης με τα οποία στην καθημερινότητα δεν έρχεται σε επαφή, να σκεφτεί και να φιλοσοφήσει με έναν τρόπο που μόνο η τραγωδία σε προκαλεί να το κάνεις.

Βρήκες δυσκολίες στο ανέβασμα ενός θεατρικού έργου όταν μίλησες με πιο άμεσο τρόπο πολιτικά, από ποιους;

Ναι βρήκα. Αλλά βρήκα και ανθρώπους που με στήριξαν όπως ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος -και του το χρωστάω. Επίσης και πολλούς νέους ανθρώπους που συγκινήθηκαν από αυτό το είδος και το υπηρέτησαν με πάθος.

Ποιο μήνυμα θα ήθελες να δώσεις στους νέους ηθοποιούς;

Να τολμούν να μιλούν για αυτό που πιο πολύ τους βασανίζει και να προσπαθούν να βρουν τρόπους να το καταθέσουν σκηνικά ώστε να ανακαλύψουν τα όρια τους και τα όρια της σκηνικής δράσης, να γίνουν καλύτεροι στην τέχνη τους και ίσως να μάθουν κάτι και για τη ζωή τους. Επίσης θέλω να τους πω το θέατρο που αξίζει ποτέ δε γίνεται εύκολα. Να επιμένουν, να μην τα παρατάνε στην πρώτη δυσκολία.

Τι θα ήθελες να πεις στους νέους ανθρώπους που προσπαθούν να επιβιώσουν σε αυτή την κατάσταση, το 2016;

Θα ήθελα να τους πω πως τα νιάτα έχουν δύναμη και ενέργεια. Είναι σίγουρα πιο εύκολο να είσαι νέος σε μία κρίση απ’ότι ηλικιωμένος. Γιατί είσαι εσύ αυτός που παίρνει τις αποφάσεις. Ενώ άμα γερνάς αποφασίζει ο χρόνος για εσένα.

Ποια είναι τα μελλοντικά σου σχέδια; Μίλησέ μας για την παράσταση που ανεβάζεις αυτή την περίοδο.

Θα επαναλάβουμε την «Αδαμαντία», στο Θέατρο Τέχνης, και την «Κραυγή», στο Φάουστ, τον Οκτώβριο και το Νοέμβριο. Το «Όνομά μου είναι Rachel Comie», στο Θέατρο Παραμυθιάς, και το Δεκέμβριο θα παίξω πάλι τη «Σιμόν ντε Μπωβουάρ», στο Θέατρο Κεφαλληνίας. Πρόκειται επίσης να συνεργαστώ με τις Αδέσποτες Σκύλες σε ένα μουσικοθεατρικό σχέδιο για το Πόρισμα της Επιτροπής Αλήθειας για το χρέος που εκδόθηκε επί Προεδρίας στη Βουλή της Ζωής Κωνσταντοπούλου. Θα πραγματοποιήσουμε στο βιβλιοπωλείο Poems n Crimes ένα αναλόγιο με μικρά διηγήματα του Τσέχωφ στις 13 Οκτωβρίου στο Μικρό Φεστιβάλ Τσέπης που διοργανώνει η Αθηνά Κεφαλά.

• Συνεντεύξεις