Η ΑΛΛΗ ΟΨΗ ΤΗΣ ΕΛΠΙΔΑΣ

Οκτ 14, 2017 Κινηματογράφος 0

THE OTHER SIDE OF HOPE

του Γιάννη Φραγκούλη

Στις 12/10/2017 στις κινηματογραφικές αίθουσες. Μετά την ανάγνωση αυτής της κριτικής μπορείτε να διαβάσετε τις κριτικές των άλλων κριτικών κινηματογράφου που παρατίθενται μετά από αυτό το κείμενο.

ΣΥΝΟΨΗ

Ένας πλασιέ κερδίζει λεφτά στο πόκερ. Παρατά τη γυναίκα του και αποφασίζει να ανοίξει ένα εστιατόριο, όπου χρησιμοποιεί ως εργαζόμενους τα πιο ετερόκλητα άτομα. Μία κωμωδία, με δόσεις δράματος, που εστιάζει, με άλλη οπτική ματιά, στο θέμα των προσφύγων και της μετανάστευσης.

Η ΑΠΟΨΗ ΜΑΣ

Οι ταινίες του Φιλανδού σκηνοθέτη Aki Kaurismaki με το ανέκφραστο πρόσωπο και μπλε ενυδρείου φως ήταν για ένα μεγάλο διάστημα μία ευχάριστη έκπληξη. Αλλά εδώ και καιρό είναι όλο και κάτι άλλο ή κάτι περισσότερο. Το θέμα της μετανάστευσης και των προσφύγων από τη Μέση Ανατολή παραμένει κάτι που ενδιαφέρει όλο και περισσότερο τον κινηματογράφο. Αυτό όμως δε συμβαίνει στον κινηματογράφο του Kaurismaki. Με την ταινία «Le Havre» και τώρα με αυτή τη νέα και συμπαθητική του εργασία, «Η άλλη όψη της ελπίδας» («The other side of hope»), βάζει στο κέντρο του ενδιαφέροντός του τους πρόσφυγες, χωρίς όμως να αλλάζει το στιλ και τον τόνο της φιλμικής του μορφής. Η ανθρώπινη κωμωδία, με την ατμόσφαιρα του απόκοσμου παραλογισμού, απορρόφησε αυτή την ιδέα, αλλά δεν την αποπροσδιόρισε από τη σοβαρότητά της, με κάποιο τρόπο, στην πραγματικότητα την αγκάλιασε με θαυμάσια ευκολία και απλότητα.

Έχει μία ασυνείδητη έλλειψη διεύθυνσης και περίσσεια κυνισμού ή ηττοπάθειας, ενώ φαίνεται ότι λείπει το συναίσθημα και είναι μία παιδική αφήγηση. Όμως, στην πραγματικότητα, υπάρχει ακριβώς το αντίθετο, ο Kaurismaki φαίνεται ότι επηρεάστηκε από την ψυχρή ατμόσφαιρα, από την εμφάνιση που μοιάζει με κόμικ, όπως τα βλέπουμε σε κάποια έργα του Rainer Werner Fassbinder. Τελικά, συμβαίνει κάτι περισσότερο: έχει απορροφήσει το πάθος του Fassbinder.

Στην ταινία εμφανίζονται δύο αφηγηματικές γραμμές: ο πρόσφυγας από τη Συρία και αυτός που θα μπορούσε να ήταν, αλλά δεν είναι, ο σωτήρας των προσφύγων, ένας πρώην πλασιέ που, αφού έχει κερδίσει ένα σημαντικό ποσό στα χαρτιά, ανοίγει ένα εστιατόριο. Ο Sherwan Haji παίζει το Χαλέντ, ένα νεαρό μηχανικό από τη Συρία που τα βήματά του τον οδηγούν στη Φινλανδία, με ένα φορτηγό γεμάτο κάρβουνο. Ο Kaurismaki μας δείχνει μία παράξενη στιγμή, όταν ο Χαλέντ φτάνει και είναι ανυποχώρητος. Είναι ήρεμος και πηγαίνει προς την ακτή. Είναι κάτι όπως στην αρχή του Kieslowski, «Τρία χρώματα, η άσπρη», η ίδια χροιά της μη-πραγματικότητας. Όμως ο Kaurismaki δεν παίρνει με το μαλακό το Χαλέντ, το ενδιαφέρον του για την κωμωδία. Αντίθετα, υπάρχει η σκληρότητα, η ακαρδία, η ρατσιστική βία στο μαγαζί που είναι ο Χαλέντ, όπως αυτή η άκαρδη συμπεριφορά είναι στην πραγματικότητα.

Εντωμεταξύ, ο Sakari Kuosmanen, ο οποίος παίζει το Γουίκστρομ, έναν τύπο που διαλύει το γάμο του, που έχει ένα γκαράζ στο κέντρο της πόλης, ένα μεγάλο και παλιό αυτοκίνητο, με το οποίο ταξιδεύει από πόλη σε πόλη, με το οποίο κάνει τις αγοραπωλησίες του. Ένας από αυτούς είναι ο γνωστός από τις ταινίες του Kaurismaki, Kati Outinen, ένας τύπος που δε θέλει να εμπλακεί σε αυτή την μπίζνα, θέλει να πάει στο Μεξικό να χορεύει χούλα-χούλα. Όμως μία καταπληκτική εμπειρία στο καζίνο δίνει στο Γουίκστρομ μία ευκαιρία να κάνει μία νέα αρχή, αποφασίζει να βοηθήσει το Χαλέντ.

Ο τρόπος που ο Kaurismaki χειρίζεται τα κωμικά στοιχεία, θα μας εισάγει στο έργο ενός άλλου σκηνοθέτη, στο Jim Jarmousch, όμως εδώ πάλι διαφοροποιείται. Όσο γελοία είναι  η ιστορία και με όσο πιο γελοίο τρόπο την αναπτύσσεις, αυτό είναι ένα μέρος της κρυφής γοητείας, της συμπάθειας, της αχτίδας της επαφής. Συμπαθούμε το Χαλέντ και το Γουίκστρομ και πιστεύουμε στην αλληλοσυμπάθειά τους.

Υπάρχει μία σκηνή σε ένα κέντρο για πρόσφυγες ανάμεσα στο Χαλέντ και σε έναν Ιρακινό, το Μαζντάκ, ο οποίος γίνεται φίλος του και του δίνει πολύτιμες πληροφορίες για το πώς θα συμπεριφερθεί. Δεν είναι μόνο θέμα μίας αντιμετώπισης και χρήσης της γλώσσας, είναι, περισσότερο, θέμα φιλικής συμπεριφοράς, ευτυχίας και χαμόγελου. Άτομα σαν αυτά είναι αυτά που τους επιτρέπουμε να παραμείνουν, τα μελαγχολικά τα στέλνουμε πίσω. Όχι όμως πάντα, το συμβουλεύει: να μη χαμογελά στο δρόμο, να μένει σα χαμένος. Η ευτυχία, η φαιδρότητα, τον κάνουν να φαίνεται παράξενος, είναι συμπεριφορές που θα πρέπει να προσέχει ένας που ζητά άσυλο. Όσο και να βλέπεις αυτά τα πράγματα με μία απέχθεια, θα πρέπει να ξεφύγεις από αυτό το καθεστώς της λύπης.

Η κωμωδία του Kaurismaki είναι ισορροπημένη. Ο πρόσφυγας δεν έχει έρθει από το χάος, δεν έχουμε μία ασυνεννοησία ή ένα ντοκιμαντερίστικο ύφος, αλλά μία εύκολη κωμωδία που, στην αρχή, φαίνεται να χειραγωγείται, να μην είναι συνηθισμένη, να μας δίνει ένα ποιητικό τρόπο με τον οποίο θα βλέπουμε αυτούς τους χαρακτήρες, σαν κάποιος άλλους από αυτούς που έχουμε συνηθίσει να αντιμετωπίζουμε, έναν ανθρώπινο πλούτο, μία παράδοξη πραγματικότητα, μία γλώσσα που μας βοηθά να φανταστούμε την «εσωτερική» ζωή τους.

ΑΛΛΕΣ ΚΡΙΤΙΚΕΣ

Κριτική Χρήστος Μήτσης (Αθηνόραμα)

Όπως οι ήρωες νιώθουν αταίριαστοι μέσα σε ένα παγκοσμιοποιημένο, ψηφιακό και αψεγάδιαστο περιβάλλον, έτσι και ο Καουρισμάκι αντιπαραβάλλει έναν στιλιζαρισμένα ξεπερασμένο και μελαγχολικό μα αισιόδοξο και βαθιά ουμανιστικό αντίλογο στο ομοιογενές κινηματογραφικό θέαμα του καιρού μας. Στο ρετρό σύμπαν της «Άλλης Όψης…» οι φωτογραφίες της Ντάιαν Άρμπους συναντούν τον cool μινιμαλισμό του Τζιμ Τζάρμους και οι πίνακες του Έντουαρντ Χόπερ τη ζεν φιλοσοφία, συνθέτοντας μια ποιητική κωμωδία της δραματικής καθημερινότητάς μας, που βραβεύτηκε με την Αργυρή Άρκτο στο Φεστιβάλ Βερολίνου… Περισσότερα

Κριτική Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος (Lifo)

Γυρισμένη σε φιλμ (το μοναδικό στο πρόσφατο Φεστιβάλ Βερολίνου), η Άλλη όψη της ελπίδας διατηρεί τα σπάνια χρώματα, τη στιλπνή εικόνα, το ρετρό φωτισμένο φόντο και μια εκπληκτική απόδοση του σούρουπου, όπως μόνο ο Καουρισμάκι μπορεί να πετύχει. Γι’ αυτόν το δεύτερο σταθμό στην άτυπη τριλογία για τα λιμάνια της Ευρώπης, ο Καουρισμάκι βραβεύτηκε για τη σκηνοθεσία του… Περισσότερα

Κριτική Λήδα Γαλανού (flix.gr)

Αυτή εδώ είναι μια ταινία cool, όσο είναι το σινεμά του Τζάρμους και του Τζον Φορντ. Είναι νουάρ, επειδή ο κόσμος μας είναι σκοτεινός. Κι είναι συναισθηματική, επειδή οι άνθρωποί του το έχουν, κρυφά, ανάγκη: όσο πιο σκληροί, τόσο πιο πολύ. Γιατί, όπως φαίνεται, τα βασικά στοιχεία του ανθρωπισμού χρειάζονται υπενθύμιση κι η «άλλη όψη της ελπίδας» εξαρτάται από το σε ποια πλευρά του λιμανιού βρίσκεσαι. Απλώς, μοιάζει να λέει καπνίζοντας ο Καουρισμάκι, όταν κάποιος χρειάζεται βοήθεια, την προσφέρεις. Κι ας μην το κάνουμε θέμα… Περισσότερα

Κριτική Κωστής Θεοδοσόπουλος (cinemagazine.gr)

Αθεράπευτα ρομαντικός και αμετανόητα αισιόδοξος δήλωνε στην συνέντευξη τύπου μετά την επίσημη πρεμιέρα στην Μπερλινάλε ότι «δεν θέλω να αλλάξω τα μυαλά μόνο του κοινού, θέλω να αλλάξω τον κόσμο». Με την ίδια κάψα που ένας έφηβος θέλει να κάνει τον κόσμο καλύτερο, ο Καουρισμάκι φέρνει πάλι στο επίκεντρο αυτά που όφειλαν να είναι αυτονόητα: την αλληλεγγύη, τη συντροφικότητα και την αγάπη μεταξύ των ανθρώπων. Στις μικρές ή μεγάλες μάχες που καλούμαστε να δώσουμε για να μην μας καλύψει εντελώς το φάντασμα του συντηρητισμού που πλανάται πάνω από τα κεφάλια μας, η «Άλλη Όψη της Ελπίδας» είναι ένα παντοδύναμο βέλος που έρχεται να προστεθεί στα όπλα της κοινής μας φαρέτρας… Περισσότερα

Κριτική Αλέξανδρος Κυριαζής (filmboy.gr)

Έχω φτάσει στο φινάλε του κειμένου και ακόμα δεν έχω αποφασίσει αν το Toivon Tuolla Puolen πραγματικά μου άρεσε.
Ήταν μια ιδιαίτερη κινηματογραφική εμπειρία, με αρκετά προβλήματα, αλλά και μια καλλιτεχνική ματιά που με κάνει να θέλω να βουτήξω στη φιλμογραφία του σκηνοθέτη… Περισσότερα

Κριτική Αγγελική Στελλάκη (cinepivates.gr)

Τον Καουρισμάκι δεν τον ενδιαφέρει η φιλοσοφία του μίσους, αλλά η φιλοσοφία της αγάπης και της κατανόησης. Και γι’ αυτό τοποθετεί ως κεντρικό ήρωά του τον Βίκστρεμ (Σακάρι Κουοσμάνεν από τους σταθερούς συνεργάτες του Καουρισμάκι), έναν άνθρωπο τραχύ, αλλά γεμάτο κατανόηση. «Η άλλη όψη της ελπίδας» είναι το σινεμά που είναι απαραίτητο, το σινεμά που αγαπάμε, αλλά που ταυτόχρονα μπορεί να κάνει εμάς (και τον κόσμο μας) καλύτερο… Περισσότερα

Κριτική Άγγελος Πολύδωρος (myfilm.gr)

Φέρνοντας στο νου το «Λιμάνι της Χάβρης» (2011), η «Άλλη όψη της ελπίδας», όπως σχεδόν στις περισσότερες ταινίες του, επικεντρώνεται σε πολλά θέματα όπως η ανεργία, η ανέχεια, η οικονομική κρίση καθώς και η καθημερινότητα των ανθρώπων, των φτωχών και αδύναμων αυτού του κόσμου, που σε πείσμα των καιρών δεν εγκαταλείπουν ποτέ και ελπίζουν σε ένα καλύτερο αύριο. Η ταινία είναι αρκετά συγκινητική, αλλά δεν είναι μελόδραμα. Αντίθετα, μπορείς μέσα από κάποια μελαγχολία να διακρίνεις την αισιοδοξία που κατά βάθος διακατέχει το σκηνοθέτη… Περισσότερα

Κριτική Στράτος Κερσανίδης (left.gr)

Παραδέχομαι ότι η ‘Άλλη πλευρά της ελπίδας’ είναι, σε κάποιο βαθμό, μια ταινία που προσπαθεί χωρίς επιμονή να επηρεάσει τις απόψεις και τις θέσεις των θεατών της, προσπαθώντας παράλληλα να χειραγωγήσει τα συναισθήματά τους για να επιτύχει τον στόχο της. Επειδή τέτοιες προσπάθειες συνήθως αποτυγχάνουν, αυτό που θα παραμείνει είναι, ελπίζω, μια σωστή και ελαφρώς μελαγχολική ιστορία που περιβάλλεται από το χιούμορ, όμως με μια άλλη ματιά είναι μια σχεδόν ρεαλιστική ταινία για ορισμένες ανθρώπινες μοίρες τώρα, σε αυτόν τον κόσμο, σήμερα»… Περισσότερα

Κριτική Θόδωρος Γιαχουστίδης (moviesltd.gr)

Όλη η φάση με την αλλαγή γευστικού… προσανατολισμού της κουζίνας του εστιατορίου έχει απίστευτο γέλιο: ιδίως όταν γίνεται σούσι μπαρ, το γέλιο ρέει ατελείωτο. Οι σουρεάλ συζητήσεις είναι το στοιχείο του σπουδαίου Φιλανδού σκηνοθέτη. Εκεί, όμως, που πετυχαίνει διάνα πια, είναι ο αμόλυντος, ανόθευτος ανθρωπισμός του. Όχι φιλανθρωπία από τα Lidl… Σε απίστευτο τάιμινγκ βγαίνει η ταινία. Είναι μια ταινία που τη χρειαζόμασταν. Γιατί ο Kaurismäki λέει χωρίς να κηρύττει, χωρίς να υπερβάλλει, χωρίς να ψεύδεται και να κοροϊδεύει, πως το να βοηθήσεις έναν άνθρωπο που βρίσκεται σε ανάγκη, αυτό σημαίνει ουμανισμός. Αυτός είναι ο ύψιστος ουμανισμός. Αυτό μας κάνει ανθρώπους. Χωρίς να ζητάμε ανταλλάγματα. Χωρίς να περιμένουμε να κερδίσουμε κάτι. Χωρίς να φοβόμαστε τιμωρίες αν δεν κάνουμε το αυτονόητο. Όπως η νοσοκόμα, που βοηθάει τον Χαλέντ να ξεφύγει. Όπως ο Ιρακινός, που του δανείζει το κινητό και είναι πραγματικά δίπλα του. Όπως ο φορτηγατζής, που φέρνει την αδελφή του Χαλέντ από εκεί που βρίσκονταν. Και όπως ο Βίλκστρομ, που θα βοηθήσει τον Χαλέντ ουσιαστικά… Περισσότερα

Κριτική Κατερίνα Ανδρεάκου (freecinema.gr)

Στιλιστικά και καλλιτεχνικά, ο αγαπημένος δημιουργός δεν έχει να μας πει και να μας επιδείξει κάτι καινούργιο, ωστόσο καταφέρνει να προσφέρει με συνέπεια άλλη μια στιβαρή ταινία με ειλικρίνεια, χαμόγελο, γέλιο και κάποια πανανθρώπινα μηνύματα που καλά θα κάναμε να παίρναμε σοβαρά όλοι μας… Περισσότερα

Κριτική Άκης Καπράνος (Τα Νέα)

Κι όμως, εδώ απουσιάζει πλήρως αυτή η ψευδεπίγραφη επίφαση ανθρωπισμού (και μασκαρεμένης – δυτικής – ενοχής) που τόσο προσπαθεί να επιβάλει το αμερικανικό σινεμά, εξαργυρώνοντας τις επιταγές της πολιτικής ορθότητας. Βλέπετε, εδώ, κάθε χαρακτήρας κρίνεται από τις πράξεις του και μόνο. Την ίδια ώρα, ό,τι χρειάζεται να ειπωθεί για το μεταναστευτικό δράμα και τον ρόλο της Δύσης σε αυτό είναι εκεί, μπροστά στα μάτια μας. Το γνωστό χιούμορ του δημιουργού είναι σχεδόν πάντα σε πρώτο πλάνο. Και το φινάλε απλό και απέριττο, συγκινητικό και ανθρώπινο όσο χίλια μελοδράματα μαζί, σε ένα από τα μεγάλα φιλμ της φετινής σεζόν… Περισσότερα

Κριτική iefimerida.gr

Κινηματογραφεί το Ελσίνκι με μελαγχολική διάθεση, γιατί οι άνθρωποι στην πραγματικότητα είναι αυτοί που φτιάχνουν τις πόλεις, και μέσα από τα poker face των περισσότερων χαρακτήρων του δείχνει πώς η δυτική κοινωνία συμπεριφέρεται απέναντι στο θέμα των μεταναστών.
Ταυτόχρονα όμως με μαύρο χιούμορ και ελάχιστους διαλόγους αναπτύσσει τη σχέση δυο ανδρών, που για διαφορετικούς λόγους εγκατέλειψαν το σπίτι τους, και φροντίζει συχνά να δημιουργεί στιγμές ανάτασης, δίνοντας έτσι μια ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο, που θα βασίζεται στην αλληλεγγύη και στην αποδοχή της διαφορετικότητας… Περισσότερα

Κριτική Χρήστος Σκυλλάκος (toperiodiko.gr)

Εμβαθύνει. Φανερώνει την αποικιοκρατικής αφετηρίας αντίληψη της Ευρώπης προς τους λαούς του κόσμου: Την εξαναγκαστική αφομοίωση του διαφορετικού πολιτισμικά ανθρώπου, τη δυτικοποίηση του, την χρήση του ως μισθωτού και την επιβαλλόμενη αλλαγή της εθνικής όπως και ταξικής ταυτότητας των πάντων. Διακωμωδεί και κρίνει ταυτόχρονα την επικίνδυνη δικαιολογία που χρησιμοποιεί η «μοδάτη», η «προοδευτική μες στον άκρατο συντηρητισμό» της, η υποκριτική εν τέλει αποδοχή της διαφορετικής κουλτούρας. Την ψευδή ανεκτικότητα και την ελεημοσύνη. Το βολικό ψευδολόγημα της πολυπολιτισμικότητας που κρύβει πίσω της την αναίρεση των πολιτισμών. Η όλη τούτη σύλληψη που ευνοεί τον πεσιμισμό και παράγει μια μελαγχολία, παράγει ταυτόχρονα όμως και μια πολιτική θέση κεφαλαιώδους αξίας.,, Περισσότερα

Κριτική Νίνος Φένεκ-Μικελίδης (enetpress.gr)

Η ταινία του αφηγείται δυο παράλληλες ιστορίες. Από τη μια, την ιστορία του Κάλεντ, ενός Σύριου πρόσφυγα που φτάνει παράνομα στη Φιλανδία, έχοντας διασχίσει την Τουρκία και την Ελλάδα, και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, πριν κρυφτεί σε πλοίο για να καταλήξει στη Χάβρη και στη συνέχεια στο Ελσίνκι, όπου ζητά άσυλο χωρίς όμως πολλές ελπίδες με αποτέλεσμα, όταν απορρίπτεται η αίτησή του (στην απόρριψή της, αναφέρεται πως… «στο Χαλέπι έχει επανέλθει η ειρήνη και δεν κινδυνεύουν πια οι ζωές των πολιτών…»), να διαφύγει και να αρχίσει να κρύβεται στους δρόμους, όπου αντιμετωπίζει ρατσιστικές επιθέσεις… Περισσότερα

Κριτική Τατιάνα Καποδίστρια (tospirto.net)

Ο Τίμο Σάλμινεν, ο μόνιμος διευθυντής φωτογραφίας του Καουρισμάκι, πλημμυρίζει την οθόνη με τα γνωστά μουντοζωηρά του χρώματα, ενώ η μινιμαλιστική αισθητική του ’70, ο εξοστρακισμός της τεχνολογίας και της παγκοσμιοποίησης, τα αμέτρητα τσιγάρα, τα φινλανδικά μπλουζ, και τα αντικείμενα-φετίχ του σκηνοθέτη (παλιά ραδιόφωνα, vintage αυτοκίνητα) δίνουν και πάλι τον τόνο. Και πίσω από όλα αυτά τα πολύ τραγικά και χιουμοριστικά ταυτόχρονα, η πίστη στη δύναμη της ανθρώπινης αλληλεγγύης… Περισσότερα

Η ΑΛΛΗ ΟΨΗ ΤΗΣ ΕΛΠΙΔΑΣ

(THE OTHER SIDE OF HOPE)

(TOIVON TUOLLA PUOLEN)

Σκηνοθεσία: Aki Kaurismäki

Σενάριο: Aki Kaurismäki

Φωτογραφία: Timo Salminen

Μοντάζ: Samu Heikkilä

Παραγωγοί: Misha Jaari, Aki Kaurismäki, Mark Lwoff

Παίζουν: Sherwan Haji (Χαλέντ), Niroz Haji (Μιριάμ), Sakari Kuosmanen (Γουίκστρομ), Janne Hyytiäinen (Νιρχίνεν), Taneli Mäkelä (Μίγια), Ilkka Koivula (Καλάμνιους), Simon Al-Bazoon (Μαζντάκ), Nuppu Koivu (Μίρτζα)

Χώρα παραγωγής: Φινλανδία, Γερμανία

Έτος παραγωγής: 2017

Γλώσσα: αγγλικά, φιλανδικά, αραβικά, σουηδικά

Διάρκεια: 100΄

Είδος: κωμωδία, δράμα

Ημερομηνία εξόδου: 12/10/2017

Εταιρεία διανομής: AMA Films.

Περισσότερες πληροφορίες για τους συντελεστές και τα τεχνικά χαρακτηριστικά: διαβάστε εδώ.

Για να βρείτε που παίζεται η ταινία πηγαίνετε εδώ.

• Κριτικές ταινιών